یکشنبه, ۹ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 28 April, 2024
مجله ویستا

گردهمایی‌ جهانی‌ برزیلی‌ها


گردهمایی‌ جهانی‌ برزیلی‌ها
«ماركوس‌ سنا» متولد برزیل‌ است‌ ولی‌ در جام‌جهانی‌ دلش‌ برای‌ اسپانیا می‌تپد. «الكساندر گیمارانژ» نیز در برزیل‌ زاده‌ شده‌ اما در آلمان‌ تیم‌ ملی‌ كاستاریكا را رهبری‌ می‌كند و پرآوازه‌تر از این‌ دو «لوییس‌ فیلیپه‌ اسكولاری‌» است‌ كه‌ از مقام‌ قهرمانی‌ دوره‌ پیش‌ خود با برزیل‌ دفاع‌ می‌كند اما این‌ بار روی‌ نیمكت‌ پرتغال‌. همه‌ اینها و خیلی‌ برزیلی‌های‌ دیگر كه‌ در سراسر دنیا توپ‌ می‌زنند و مربیگری‌ می‌كنند، در این‌ یك‌ ماه‌ در آلمان‌ گرد آمده‌اند نه‌ زیر یك‌ پرچم‌ سبز و طلایی‌ و آبی‌. یكی‌ مثل‌ زیكو سرمربیگری‌ ژاپن‌ را برعهده‌ دارد و یكی‌ دیگر مثل‌ سنا، هافبك‌ چپ‌پای‌ ویارئال‌، تبعه‌ و ملی‌پوش‌ اسپانیاست‌.
آنها چه‌ با بی‌تفاوتی‌ برای‌ ملت‌های‌ جدیدشان‌ بازی‌ كنند و چه‌ آدم‌هایی‌ اجیر شده‌ باشند، همگی‌ نمونه‌هایی‌ كامل‌ از خوان‌ استعدادهای‌ سرشاری‌ هستند كه‌ برزیل‌ به‌ پشتوانه‌شان‌ پنج‌ بار قهرمان‌ جهان‌ شده‌ است‌. همچنین‌ نشانگر این‌ هستند كه‌ فوتبال‌ چقدر جهانی‌ شده‌ است‌ و برزیل‌ صادر كننده‌ اصلی‌ این‌ بازی‌ بین‌المللی‌ است‌.
سایمون‌ كوپر، نویسنده‌ انگلیسی‌ و مولف‌ كتاب‌ «فوتبال‌ جلوی‌ دشمن‌» كه‌ جوایزی‌ را به‌ خود اختصاص‌ داده‌ می‌گوید: «ارقام‌ گویا هستند. برزیل‌ ده‌ برابر جمعیت‌ كامرون‌ را دارد كه‌ آن‌ هم‌ از بازیكنان‌ بشدت‌ مستعد برخوردار است‌ اما آسان‌سازی‌ موانع‌ كاری‌ بسیار حایز اهمیت‌ است‌ چراكه‌ عوامل‌ كوچك‌ و متعددی‌ با جهانی‌سازی‌ در ارتباطند و برزیلی‌ها همیشه‌ در بورس‌ هستند، آنها چیزی‌ دارند كه‌ بقیه‌ ما نداریم‌.»
آن‌ عامل‌ ویژه‌ در زمینه‌ مربیگری‌ خود را بخوبی‌ نشان‌ داده‌ چنان‌كه‌ پنج‌ برزیلی‌ با تیم‌هایی‌ رنگارنگ‌ از سراسر دنیا در جام‌جهانی‌ حاضر شده‌اند. علاوه‌ بر سنا «فرانچلئودو سانتوس‌» در تركیب‌ تونس‌، ستاره‌ بارسلونا دكو در پرتغال‌، «آنتونیو نائلسون‌» ملقب‌ به‌ «زینیو» با پیراهن‌ مكزیك‌ و «الساندرو دوسانتوس‌» ملقب‌ به‌ «آلكس‌» در جناح‌ چپ‌ ژاپن‌ با بیش‌ از ۵۰ بازی‌ ملی‌ بازی‌ می‌كنند.
دیگرانی‌ هم‌ هستند كه‌ شایستگی‌ و شرایط‌ پیوستن‌ به‌ باشگاه‌ برزیلی‌های‌ جام‌جهانی‌ ۲۰۰۶ را داشتند. «كوین‌ كورانی‌» كه‌ در ۳۵ بازی‌ ملی‌ ۱۴ گل‌ برای‌ آلمان‌ به‌ ثمر رسانده‌ است‌ در ریودوژانیرو از مادری‌ برزیلی‌ متولد شده‌ اما بخاطر آسیب‌ دیدگی‌ خط‌ خورد. «دو دو» نیز از تركیب‌ كرواسی‌ بیرون‌ ماند چراكه‌ مردم‌ در زاگرب‌ علیه‌ حضور یك‌ خارجی‌ در تیم‌ ملی‌شان‌ تظاهرات‌ به‌ راه‌ انداختند، غیبت‌ تعجب‌برانگیز هم‌ تیمی‌ «فرانچیلئودو» در تونس‌ یعنی‌ كلیتون‌ را هم‌ نباید از نظر دور داشت‌.
گرچه‌ مربی‌های‌ برزیلی‌ به‌ ندرت‌ شانس‌ نشستن‌ بر نیمكت‌ تیم‌های‌ اروپایی‌ را به‌ دست‌ آورده‌اند اما در امریكای‌ لاتین‌ از احترام‌ بالایی‌ برخوردارند و همینطور در آسیا و كشورهای‌ عرب‌. این‌ ماه‌ پنج‌ برزیلی‌ در آغاز هر مسابقه‌ به‌ احترام‌ سرود ملی‌ كشور دیگری‌ دست‌ به‌ سینه‌ می‌ایستند و البته‌ استعداد اینها در زبان‌های‌ بومی‌ باعث‌ شده‌ كه‌ موقع‌ پخش‌ سرود ملی‌ تیم‌های‌ متبوعشان‌ بیكار ننشینند. زیكو بخوبی‌ ژاپنی‌ صحبت‌ می‌كند،زبان‌ مادری‌ اسكولاری‌ پرتغالی‌ است‌ و گیمارانژ حتی‌ در روش‌ و عادات‌ زندگی‌ كاراییبی‌ شده‌.
اخیرا آسان‌سازی‌ مقررات‌ كار سفر بازیكنان‌ به‌ خارج‌ را آسانتر كرده‌ است‌. این‌ نام‌های‌ بلندآوازه‌ به‌ سختی‌ چشم‌های‌ ما را خیره‌ می‌كند. نخستین‌ بار در دهه‌ ۳۰ بود كه‌ یك‌ بازیكن‌ برزیلی‌ (فیلو) برای‌ ایتالیا قهرمان‌ جام‌ جهانی‌ ۱۹۳۴ بازی‌ كرد.
ژوزه‌ آلتافینی‌ مشهورتر بود. او در جام‌ جهانی‌ ۱۹۵۸ با نام‌ ماتزولا برای‌ برزیل‌ درخشید ولی‌ بعد نامش‌ را به‌ آلتافینی‌ تغییر داد و در ۱۹۶۲ شیلی‌ پیراهن‌ لاجوردی‌ ایتالیا را پوشید. پس‌ از آن‌ یك‌ جین‌ كامل‌ از فوتبالیست‌های‌ برزیلی‌ ملیت‌شان‌ را تغییر دادند تا در كشورهای‌ آفریقایی‌، آسیایی‌ و امریكای‌ لاتین‌ بازی‌ كنند و امروز هم‌ آمار نشان‌ می‌دهد ۱۲ تیم‌ ملی‌ مختلف‌ از وجود بازیكنان‌ برزیلی‌تبار بهره‌ می‌برند.
دكو و آلكس‌ در سنین‌ جوانی‌ به‌ كشورهای‌ مقصد رسیدند در حالی‌ كه‌ گیمارانژ از وقتی‌ پسربچه‌ كوچكی‌ بود پا به‌ كاستاریكا گذاشت‌. او در جام‌ جهانی‌ ۹۰ ایتالیا مدافع‌ تنومند تیم‌ شگفتی‌ساز كاستاریكا بود كه‌ سوئد و اسكاتلند را شكست‌ داد.
اما زیكو در اوج‌ شهرت‌ به‌ عنوان‌ ستاره‌ ملی‌ برزیل‌ به‌ كاشیما آنتلرز ژاپن‌ رفت‌ و پس‌ از آویختن‌ كفش‌ها از همانجا مربیگری‌ را آغاز كرد. اسكولاری‌ وقتی‌ بر پرتغال‌ رفت‌ كه‌ از زیكو هم‌ سرشناس‌تر بود. مربی‌ قهرمان‌ جهان‌ آمد تا پرتغال‌ را قهرمان‌ اروپا و سپس‌ جهان‌ سازد. موضوع‌ ماركوس‌ پاكتا سرمربی‌ برزیلی‌ عربستان‌ كمی‌ متفاوت‌ است‌. او اولین‌ مربی‌ فوتبال‌ بود كه‌ در یك‌ سال‌ با دو تیم‌ مختلف‌ قهرمان‌ جهان‌ شد. مربی‌ سابق‌ فلامیننزه‌ و فلویستره‌ تیم‌ زیر ۱۷ ساله‌های‌ برزیل‌ را در سپتامبر ۲۰۰۳ قهرمان‌ جام‌ جهانی‌ فنلاند كرد و سه‌ ماه‌ بعد جوانان‌ برزیل‌ را در جام‌ جهانی‌ امارات‌ به‌ سكوی‌ نخست‌ برد.
پس‌ از بركناری‌ شگفت‌آمیز گابریل‌ كالدرون‌ از تیم‌ ملی‌ عربستان‌ پاكتا را برگزیدند. عرب‌ها همواره‌ به‌ برزیلی‌ها اشتیاق‌ نشان‌ داده‌اند و باشگاه‌های‌ غربی‌ مملو از بازیكنان‌ و مربیان‌ برزیلی‌ هستند.این‌ مساله‌ آنقدر برای‌ عرب‌ها اهمیت‌ دارد كه‌ اگر یك‌ تیم‌ عربی‌ از نفرات‌ برزیلی‌ در راس‌ یا تركیب‌ تیم‌ استفاده‌ كند بیشتر به‌ چشم‌ می‌آید و صاحب‌ برتری‌ روحی‌ و روانی‌ بر رقیبان‌ می‌شود و مربیان‌ می‌گویند دلیل‌ به‌ خدمت‌ گرفته‌ شدن‌ ۸۰۴ برزیلی‌ طی‌ سال‌ اخیر در فوتبال‌ كشورهایی‌ مثل‌ قزاقستان‌، نیوزیلند، تایلند، هاییتی‌ و ۷۹ كشور دیگر چیزی‌ جز این‌ نیست‌.
چارلی‌ هاو سرمربی‌ زلاندنو كه‌ سال‌ گذشته‌ یك‌ برزیلی‌ به‌ نام‌ لئاندرو دسوزا را به‌ عضویت‌ تیم‌ ملی‌ درآورد چنین‌ توجیهی‌ دارد: تیم‌ مقابل‌ با نوعی‌ آگاهی‌ كاذب‌ گمان‌ می‌كند بازیكن‌ برزیلی‌ ما می‌تواند كاری‌ كند كه‌ غیرقابل‌ پیش‌بینی‌ است‌ و باعث‌ برتری‌ ما می‌شود.
اما روی‌ دیگر سكه‌ مهاجرت‌ برزیلی‌ها مشكل‌ اقتصادی‌ است‌. از جمعیت‌ ۸۰۴ نفری‌ فوتبالیست‌های‌ برزیلی‌ خارج‌ از كشور تنها عده‌ معدودی‌ در اروپا و ژاپن‌ دستمزدهای‌ مولتی‌ میلیون‌ دریافت‌ می‌كنند و گرنه‌ اكثریت‌ قریب‌ به‌ اتفاقشان‌ در جست‌وجوی‌ شرایط‌ مالی‌ بهتر هستند حتی‌ اكثر برزیلی‌های‌ شاغل‌ در لیگ‌ داخلی‌ حداقل‌ درآمد را یعنی‌ ۸۵ پوند در ماه‌ به‌ دست‌ می‌آورند.
با این‌ حال‌ آنها می‌توانند در آن‌ سوی‌ مرزها درآمد بهتری‌ داشته‌ باشند و این‌ صرفا بخاطر برزیلی‌ بودنشان‌ است‌. آلكس‌ بلوس‌ مولف‌ كتاب‌ فوتبال‌ می‌گوید: تعداد بازیكنانی‌ كه‌ برزیل‌ را ترك‌ می‌كنند چهار برابر دیپلمات‌های‌ برزیلی‌ است‌ كه‌ برای‌ كاری‌ مشابه‌ یعنی‌ تاثیر مثبت‌ گذاشتن‌ بر روند مناسبات‌ گسیل‌ شده‌اند.
بسیاری‌ از بازیكنان‌ ما در گستره‌ جهانی‌ نقش‌ سفرای‌ فرهنگی‌ را به‌ همان‌ خوبی‌ ایفا می‌كنند كه‌ در ورزش‌ تبحر دارند و حتی‌ می‌توان‌ گفت‌ سطح‌ زندگی‌ مردم‌ برزیل‌ به‌ كیفیت‌ بازی‌ آنها بستگی‌ دارد.
اندرو داونی‌
منبع : روزنامه اعتماد


همچنین مشاهده کنید