مکانیزاسیون مکمل توسعه

مکانیزاسیون کشاورزی به شرط رعایت اصول توسعه پایدار، عامل اصلی تحرک و رشد مداوم سطوح کمی و کیفی تولیدات کشاورزی به‌شمار می‌آید.
مکانیزاسیون کشاورزی دارای دو مفهوم سنتی و مدرن است که مفهوم عام آن استفاده از هر نوع ماشین در فرآیند تولید است و بسیاری از متخصصان معتقد به این مفهوم هستند، اما برداشت دیگری نیز وجود دارد: بدین‌صورت که استفاده از هرگونه فن‌آوری که منجر به افزایش بهره‌وری در بخش شود را مکانیزاسیون می‌گویند.
بررسی‌ها نشان می‌دهد مسائل متعددی روند ارتقاء سطح مکانیزاسیون را در بخش کند کرده به‌نحوی که کسب سود اقتصادی ناشی از این نوع فعالیت‌ها و همچنین نرخ سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و حتی دولتی طی دو دهه اخیر کاهش یافته است.
اگر چه از شروع مکانیزاسیون کشاورزی در ایران - که مصادف با ورود ماشین‌آلات ساده در عملیات زراعی است - بیش از نیم قرن می گذرد. اما به‌نظر می‌رسد عدم مطالعه دقیق در ساختار بخش از یک سو و ساختار اجتماعی و فرهنگی جوامع روستائی از سوی دیگر، سبب شده این امر شروع مطلوبی نداشته باشد و در نتیجه توسعه کاربرد عملیاتی ابزارآلات جدید به‌صورت صحیح محدود شده و این وسایل در مدت زمان کوتاهی مستهلک شده است.
کارشناسان موانع توسعه مکانیزاسیون را علاوه بر کمبود لوازم یدکی و گرانی ماشین‌آلات، ناشی از عدم سازگاری مکانیزاسیون با ساختار غالب کشاورزی، نبود نظام ترویجی مناسب، ضعف سرمایه‌گذاری فیزیکی و نیروی انسانی بهره‌وری نیروی انسانی، استفاده ناکافی از امکانات و نهاده‌ها، هزینه‌های بالای نیروی کارگر و ... توجه هر چه بیشتر به امر مکانیزاسیون در تمام مراحل کاشت. داشت و برداشت است که در نهایت رقابت‌پذیری و اقتصادی کردن تولید را به‌دنبال دارد.
آمار و ارقام در دسترس نشان می‌دهد در حال حاضر ضریب مکانیزاسیون حدود یک قوه اسب بخار در هکتار است که این امر با توجه به اهداف برنامه چهارم در جهت افزایش تولید بیش از ۲۰ میلیون تن انواع محصولات کشاورزی - علاوه بر تولید فعلی - نیازمند رشد سرمایه‌گذاری سوق یافتن یارانه‌ها به سمت ادوات و ماشین‌آلات و حضور هر چه فعال‌تر بخش خصوصی در این زمینه است.

منبع : ماهنامه سرزمین سبز