تمشک

تمشک درختچه‌ای است با شاخه‌های قهوه‌ای رنگ و پوشیده از برگ‌های متناوب با بریدگی‌های شانه‌ای، برگهایش به رنگ سبز براق و پشت برگ‌ها سفید می‌باشد. طول ساقه آن به یک الی دو متر می‌رسد. میوه‌های آن قرمز رنگ و گاهی زرد رنگ است. از اختصاصات آن، این است که میوه‌ا‌ش به سهولت از کاسه جدا می‌شود. این گیاه در بیشه‌زارها می‌روید و کشت هم می‌شود.
● ترکیبات شیمیایی:
ترکیبات شیمیایی شبیه گونه‌های مشابه می‌باشد، و دارای ویتامین C است. برگ‌های تمشک وحشی در خرداد تا آخر مرداد ماه می‌روید.
● خواص درمانی تمشک:
میوه تمشک برای مبتلایان به مرض قند، رماتیسم و یا سوءهضم مشروط بر اینکه ایجاد تخمیراتی در دستگاه گوارش ننماید توصیه می‌شود. ضمنا در موارد وجود التهاب در اعضای بدن، تب‌های صفراوی، التهاب مجاری ادرار، آنژین و اسکوربوت اثر مفید ظاهر می‌نماید و مدر (ادرارآور) نیز می‌باشد. همچنین میوه‌های تازه آن ارزش دارویی دارد و برای تهیه شربت تمشک از آنها استفاده می‌شود.
که این شربت نیروبخش و تب‌بر می‌باشد. قند موجود در آن برای بیماران مبتلا به دیابت ضرر ندارد بلکه مفید هم می‌باشد. این میوه برای اوره و فشار خون مفید ذکر شده است. مصرفش باعث تصفیه شدن خون می‌شود. تمشک حاوی ویتامین‌های A، D، K، C می‌باشد. تمشک کاملا رسیده، ضدیبوست است و برای گرفتن نتیجه بهتر باید یک مشت تمشک را صبح ناشتا خورد. این میوه باعث تقویت امعاء و احشاء می‌شود. به جهت اینکه خوردن تمشک ایجاد یک نوع اسهال می‌کند باید قبل از مصرف آن را با مایع ضدعفونی کننده یا با آب نمک شستشو داد. دمکرده گل تمشک اثر معرق دارد و در سرماخوردگی، تب‌های دندانه‌ای، نقرس و رماتیسم می‌تواند مصرف گردد. برگ تمشک اثر قابض دارد.
دمکرده برگ‌های آن ضمن نرم کردن سینه خلط‌آ‌ور بوده و برای ناراحتی معده به عنوان تحریک کننده ترشح صفرا به کار می‌رود. دمکرده برگ تمشک همراه بابونه برای دفع گاز شکم کودکان مفید است. برای تهیه این دمکرده از ۵ تا ۱۰ برگ خرد شده استفاده می‌شود.
قسمت مورد استفاده این درختچه‌ها برگ، جوانه، پوست ریشه، میوه و گل است. برگ و جوانه‌های این درختچه‌ها و همچنین گل و ریشه آنها، به طور ملایم، اثر قابض دارد و بند آورنده خون می‌باشد
برگ‌های آن برای رفع اسهال‌های ساده، دیسانژی، رفع ترشحات مهبلی، خونروی‌های رحمی (خونروی در فواصل سیکل قاعدگی)، اخلاط خونی، وجود خون در ادرار، کم‌خونی، گریپ، گرفتگی صدا، آب آوردن انساج و بیماری‌های پوست استفاده می‌شود. در استعمال خارجی از جوشانده برگ آنها به صورت غرغره برای رفع درد گلو، ورم لوزتین، ورم لثه‌ها و ورم حلق و حنجره می‌توان استفاده نمود.
جوشانده پوست ریشه این درختچه‌ها در رفع ترشحات بواسیر بسیار موثر می‌باشد. قراردادن له شده برگ تازه این میوه بر روی آبسه‌های گرم، زخم‌های کهنه و دیر علاج، سودا و اولسر زانو، موجب تسریع معالجه آنها می‌گردد. از میوه تمشک شربتی تهیه می‌شود که جهت رفع اسهال اطفال به کار می‌رود. از برگ تمشک که به صورت دمکره برای ورم مخاط دهان و به عنوان دهان‌شویه استفاده می‌شود به علت وجود تانن در این میوه برای درمان تومورها و سرطان‌ها از نوع کارسینوما مصرف می‌شود. برای از بین رفتن جوش‌های دهانی به طریقه زیر عمل کنید؛ ابتدا یک مشت برگ خشک شده تمشک را در یک لیتر آب سرد ریخته و به مدت ۲ تا ۳ دقیقه بجوشانید و پس از سرد شدن محلول را در دهان مزمزه کرده و بعد بیرون بریزید. این محلول باعث التیام درد شده و در نتیجه درد کم خواهد شد. این میوه در تامین سلامت پوست بسیار مفید می‌باشد. برای این کار ابتدا ۱۰ عدد میوه رسیده تمشک را شسته و به خوبی له کنید. میوه له شده را به صورت بمالید. فقط مراقب دور چشم باشید و بگذارید به مدت یک ربع ساعت به همان حال روی پوست بماند. سپس صورت را با پنبه پاک کرده و با آب معدنی یا آب باران شستشو دهید. این کار باعث تقویت سلول‌های صورت شما خواهد شد و اثر مفیدی در تامین بهداشت پوست صورت ظاهر می‌کند.
هرگز خوردن میوه‌ها و سبزی‌های تازه را فراموش نکنیم.

منبع : روزنامه رسالت