اثر تنش شوری بر باززایی گیاه گوجه فرنگی (.Lycopersicon esculentum Mill)

اثر تنظیم کننده های رشد گیاهی و نوع قطعه جداکشت بر تولید کالوس وباززایی در شرایط تنش شوری و بدون آن در دو رقم اصفهانی و شیرازی گیاه گوجه فرنگی مطالعه گردید. بذرها در محیط Water agar کشت و سپس برای رشد به محیط کشت MS بدون هورمون منتقل شدند. بعد از ۲۸ روز رشد، ۴ قطعه جداکشت (برگ، بخشهای بین گره ای ساقه، هیپوکوتیل و لپه) در شرایط استریل درمحیطهای کشت دارای ترکیبهای مختلفی از تنظیم کننده های رشد (هورمونهای mg/L) IBA(۰.۲mg/L), Kin(۲ & ۲.۵mg/L), NAA(o.۴ & ۲mg/L), (۲BAP)، میو اینوزیتول، تیامین و همچنین نمک NaCl یا بدون آن برای باززایی مستقیم و یا از طریق تولید کالوس کشت، و پس از ۴۵-۴۰ روز، تولید کالوس و باززایی گیاه در این محیطها بررسی شد. تنوع سوماتیکی احتمالی گیاهان باززایی شده در محیط های دارای نمک و گیاهان شاهد نیز با استفاده از آنالیز RAPD-PCR بررسی شد. هر یک از دو هورمون اکسین، NAA و IBA در ترکیب با BAP بیشترین تاثیر را در تولید کالوس بترتیب در ارقام اصفهانی و شیرازی نشان دادند. در هر دو رقم، جداکشت ساقه بهترین قطعه جداکشت برای تولید کالوس می باشد. محیط کشت حاوی IBA و BAP نیز بعنوان بهترین محیط کشت برای باززایی گیاه در هر دو رقم مشخص شد. توان باززایی در رقم اصفهانی بترتیب بصورت برگ>ساقه>هیپوکوتیل>لپه و در رقم شیرازی بصورت برگ>ساقه>لپه>هیپوکوتیل مشاهده شد. با افزایش غلظت نمک در محیط کشت از ۶۰ تا۱۲۰mM، تولید کالوس و باززایی گیاه بطرز معنی داری کاهش یافت و دو رقم در میزان باززایی در تنش شوری تفاوت نشان دادند. تنوع سوماتیکی در گیاهان باززایی شده از نظر مورفولوژی و یا در سطح DNA مشاهده نشد. بعلت تفاوتهای ژنوتیپی، اختلافاتی در تولید کالوس و باززایی از قطعات جداکشت مختلف در محیطهای کشت گوناگون مشاهده گردید.

فریبا امینی
علی اکبر احسان پور

منبع : پایگاه اطلاعات علمی