کمک‌راننده فراری - ‌فناوری در پیست مسابقات فرمول یک‌

خیلی از شماها با دیدن این مقاله ممكن است متعجب شوید و فكر كنید كه ما تصمیم داریم بخش جدیدی برای مسابقات ماشین سواری و فرمول یك هم در مجله باز كنیم، ولی مطمئناً ‌چنین نیست. به طور خلاصه هدف اصلی این مقاله این است كه نشان دهد از كامپیوتر و كلاً فناوری‌هایی كه ما می‌شناسیم و به راحتی برای ما قابل دسترس هستند، می‌توان استفاده‌های دیگری غیر از مثلاً ساخت یك كامپیوتر شخصی برد.
بسیاری از شما ممكن است با دیدن نام AMD به یاد پردازنده‌های آن در كامپیوتر بیفتید، ولی بخش‌های بسیاری زیادی دیگری هم هستند كه AMD و البته اكثر شركت‌های فعال در صنعت IT در آن‌ها به فعالیت می‌پردازند؛ هرچند از دید ما پنهان است. یكی از این زمینه‌ها، مسابقات اتومبیلرانی فرمول یك است كه نه تنها عرصه رقابت شركت‌های سازنده موتور و ماشین و تایر است، بلكه شركت‌های سخت افزاری بزرگی هم امكانات و پیشرفت‌های خود را در این مسابقات به رخ همدیگر می‌كشند.
AMD برای نشان دادن این قسمت از فعالیت خود تعدادی از سردبیران و نویسندگان سایت‌های بزرگ مرتبط با سخت‌افزار را دعوت كرد تا با بازدید از امكاناتی كه این شركت در اختیار تیم فراری گذاشته بود، دیدی گسترده‌تر نسبت به توانایی‌های این شركت پیدا نمایند. در طول بازدید هم البته به علت رقابت بین شركت‌ها، اجازه عكسبرداری از سیستم‌هایی كه در این مقاله معرفی شده‌اند، داده نشد.
اگر اخبار مسابقات فرمول یك را دنبال نمایید، حتماً با تیم فراری و راننده مشهور آن مایكل شوماخر آشنایی دارید و اگر توانسته باشید این مسابقات را مشاهده كنید، لابد نشان AMD را بر پشت ماشین‌های فراری مشاهده كرده‌اید. ولی رابطه بین این دو شركت تنها یك رابطه تبلیغاتی نیست، بلكه این دو از لحاظ فناوری رابطه تنگاتنگی هم با یكدیگر دارند.
البته مطمئناً انتظار ندارید كه AMD مسئولیت ساخت بخش‌هایی از موتور ماشین‌ها را قبول كرده باشد، ولی قسمت عمده‌ای از تجهیزات الكترونیكی و سیستم‌های فرستنده ماشین توسط AMD طراحی و ساخته شده است.
در واقع امروزه و به‌ویژه در مسابقات فرمول یك، علا‌وه بر قدرت موتور و مهارت راننده كه نقش بسیار مهمی در پیروزی یك تیم بازی می‌كند، تیم‌های پشتیبانی‌كننده و هدایتگری كه در پس زمینه مسابقه مشغول فعالیتند نیز اهمیت بالایی دارند و دیگر نمی‌توان تنها به مهارت‌های كسی همانند شوماخر تكیه كرد.
یكی از سیستم‌هایی كه توسط AMD برای ماشین‌های فراری طراحی شده است و مورد استفاده قرار می‌گیرد، سیستم تله متری ‌(Telemetry) است كه وظیفه آن جمع آوری اطلاعات از ماشین و ارسال آن به تیم پشتیبانی است. در واقع ماشین در تمام طول مسابقه كاملاً تحت نظر است تا در صورت بروز هر مشكلی بتوان كارهای لازم را صورت داد و البته به راننده هم توصیه‌های لازم را نمود.
این اطلاعات از قسمت‌های مختلف ماشین و توسط سنسورهای مختلف جمع‌آوری می‌شود. در هر ماشین بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ سنسور مختلف وجود دارد. تعداد متفاوت سنسورها به خاطر این است كه در هر مسابقه تعدادی از آن‌ها با توجه به شرایط، به سیستم اضافه می شوند و تعدادی از آن‌ها نیز از سیستم حذف می‌گردند.
جمعآوری اطلاعات از سنسورها و ارسال آن‌ها به صورت بی‌درنگ (Real Time) انجام می‌شود. به طوری كه میزان تأخیر از ثبت یك واقعه توسط سنسور و دریافت آن توسط مركز تجزیه و تحلیل تیم تنها حدود دو میلی‌ثانیه طول می‌كشد. اطلاعات به صورت بی‌سیم منتقل می‌شوند و البته مطمئناً شما هم انتظار نداشتید كه این كار توسط اتصال یك سیم به ماشین در حال حركت صورت بگیرد. ارتباط بی‌سیم توسط ۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰ كانال تله‌متری و با فركانس ۵/‌۱ گیگاهرتز برقرار می‌شود و البته تمام اطلاعات هم قبل از ارسال كد می‌شوند تا هم امكان استفاده توسط رقبا نباشد و هم از ارسال صحیح اطلاعات مطمئن شوند.
سرعت انتقال این سیستم برخلاف سایر سیستم‌های انتقال اطلاعات كه با كیلوبایت در هر ثانیه نمایش داده می‌شود، با Samples در ثانیه سنجیده می‌شود و میزان نمونه‌های جمع‌آوری شده در طول یك مسابقه ممكن است. حتی تا حد ۵/‌۱ میلیارد نمونه هم برسد. البته هر ماشین در كنار ارسال این اطلاعات، آخرین نمونه‌ها را نیز ذخیره می‌كند تا در صورتی كه وقفه‌ای در ارسال اطلاعات پیش آمد، بتوان از این نمونه استفاده كرد.
با این حال باید دید این حجم اطلاعات كه توسط سیستم تله‌متری ساخت AMD برای مهندسان فراری فرستاده می‌شود، چگونه به كار میآید؟ كل این اطلاعات در دو مركز دریافت می‌شود. هم گروهی از مهندسان در كنار زمین مسابقه آن را دریافت می‌كنند و هم مهندسان حاضر در پایگاه فراری؛ و البته در صورت نیاز، امكان ارتباط با كارخانه و گرفتن اطلاعات لازم هم وجود دارد.
این اطلاعات توسط سیستم‌های ۶۴ بیتی مبتنی بر ویندوز و پردازنده‌های ۶۴ بیتی Opteron مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرند و خصوصیات و مشخصات هر شاخص و كیفیت آن مورد بررسی دقیق قرار می‌گیرد تا در صورت ثبت هر اشكالی، بتوان سریعاً راه‌حل لازم را پیدا كرد.
لازم به ذكر نیست كه به منظور بهره‌گیری از حداكثر توان پردازنده‌های ۶۴ بیتی كه امكان استفاده بیشتری از حافظه سیستم را هم به برنامه‌ها می‌دهند، تمام نرم‌افزارها و برنامه‌هایی كه در این مجموعه مورد استفاده قرار می‌گیرند، به صورت ۶۴ بیتی نوشته شده‌اند تا كارآیی بهتری را نمایش دهند.
پس از بررسی نتایج حاصل و تجزیه و تحلیل‌های لازم كه توسط یك تیم ۲۵‌‌نفری از مهندسان فراری صورت می‌گیرد، از آن جایی كه طبق قوانین فدراسیون جهانی اتومبیلرانی امكان فرستادن فرامین الكترونیكی به خود ماشین وجود ندارد، نتایج این تحلیل‌ها برای دادن دستوراتی به راننده از طریق گوشی مورد استفاده قرار می‌گیرد تا بتواند در ادامه مسابقه، عملكرد بهتری را از خود به نمایش بگذارد. دقت كنید كه تمام این پروسه در حین مسابقه و در حالی كه راننده در پیست در حال مسابقه است، انجام می‌شود. این سیستم نه تنها در مسابقات، بلكه در تمرین‌ها هم مورد استفاده قرار می‌گیرد و البته نتایج حاصل در دوره‌های زمانی متوالی برای بهبود كلی ماشین و امكانات آن مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرند.
ذكر این نكته هم خالی از فایده نخواهد بود كه كل سیستم‌ها و كامپیوترهایی كه توسط تیم فراری مورد استفاده قرار می‌گیرند، توسط شركت AMD و با استفاده از پردازنده های این شركت تهیه شده است.

سید مهدی طباطبایی

منبع : ماهنامه شبکه