۴ مرداد ـ ۲۶ جولای ـ خزرها و اولویت سرکوبی آنان

در دهه سوم ژوئیه سال۱۹۹ میلادی و طبق نوشته برخی از مورخان بر پایه تطبیق تقویمها ۲۶ ژوئیه، بلاش چهارم شاه اشكانی ایران اقوام مهاجر خزر را كه از آسیای میانه به سوی غرب به حركت در آمده و دسته ای از آنها وارد برخی از مناطق ساحلی دریای مازندران شده و در حال دست اندازی بیشتری بودند به آن سوی دربند قفقاز عقب راند. بلاش با این كه در معرض حمله نیروهای «سه وروس» امپراتور روم بود كه وارد ساحل شرقی مدیترانه شده و قصد پیشروی به سوی شرق را داشتند، به بیرون راندن خزرها اولویت داده بود و با ارسال یك پیام صلحجویانه به «سه وروسSeverus»، ارتش ایران را مامور بیرون راندن خزرها كرده بود و موفق شد. «خزر» در لغت به معنای «آواره و سرگردان» است.
مهاجرت این قوم در جریان مهاجرت آوارها، بلغارها و هون ها از آسیای میانه به سوی اروپا صورت گرفته بود. بلغارها از پامیر (شرق تاجیكستان) و در اصل فارسی زبان بودند. بلغارهای ولگا هنوز واژه های فارسی قدیم را بكار می برند. از میان این اقوام مهاجر آسیای مركزی، خزرها از میان رفته اند.
خزرها در همان زمان به دین یهود گرویدند و گفته شده است كه یهودیان «اشكنازی» كه در اروپای شرقی و نقاط دیگر پراكنده اند همین خزرها هستند كه روسهای «كی افی» آنان را پراكنده ساختند. اعراب مسلمان پس از تصرف ایران در صدد حمله به اروپا از طریق قفقاز بودند كه همین خزرها مانع این كار شده بودند كه بعدا مسلمانان عرب از طریق جنوب غربی اروپا (اسپانیا) قدم به این قاره گذاشتند. با این كه خزرها دیگر وجود نداشتند، روسها (پس از ایجاد امپراتوری)، از قرن ۱۶ به این سوی، بر پایه منافع سیاسی خود دریای مازندران را «خزر» خوانده اند.
یونانیان باستان، این دریا را به نام قوم ایرانی «كسپین ـ كاسپین» ساكن ساحل جنوب غربی آن كه شهر قزوین به نام ایشان است دریای «كسپیان»( Caspian Sea )نامیده بودند كه بین المللی شده است. در قرن جاری هجری سه بار به روزنامه های ایران و مولفان كتب درسی و معلمان مدارس توصیه اكید شده بود كه خزر را دریای مازندران بگویند و بنویسند، یكبار در ۱۳۰۷، بار دیگر پس از ملی شدن نفت و از سال ۱۳۳۰ و بار سوم از سال ۱۳۳۵ و تاسیس سازمان هواشناسی و انتشار اخبار پیش بینی وضع هوا در رسانه ها.

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز