موبایل و سلامتی

با پیشرفت علم و تکنولوژی، روزانه میلیون ها نفر در سراسر جهان از گوشی های همراه و سایر محصولات ارتباطی دارای سیم یا بدون سیم استفاده می کنند. در سال ۲۰۰۰ تخمین زده می شد ۹۲ میلیون نفر در آمریکا از تلفن های همراه استفاده کنند. این در حالی است که هر ماه یک میلیون نفر بر تعداد متقاضیان اضافه می شد.
در سال های اخیر استفاده گسترده مردم از این تلفن ها منجر به نگرانی های فزآینده ای پیرامون احتمال ایجاد مشکلات سلامتی به ویژه سرطان مغز شده است. هرچند سازندگان این محصولات، امنیت و سلامت آنها را مورد تاکید جدی قرار می دهند ولی بحث و مجادله جهانی بر سر تاثیرات سوءاین محصولات همچنان ادامه دارد. این نگرانی ها برای نخستین بار در سال ۱۹۹۳ توسط مردی اهل فلوریدا بیان شد.
این مرد با حضور در یکی از برنامه های مطرح تلویزیونی ادعا کرد همسرش در اثر استفاده از گوشی های همراه و قرار گرفتن در معرض تشعشعات فرکانس رادیویی حاصله از آن (RF) مبتلا به سرطان مغز شده است. هرچند این دادخواست در سال ۱۹۹۵ به دلیل عدم کفایت ادله و شواهد علمی رد شد ولی جرقه هایی از نگرانی در میان مردم ایجاد شد. ولی آیا به راستی این محصولات نگران کننده هستند؟ تلفن های همراه با تشعشع فرکانس های رادیویی از طریق آنتن گوشی کار می کنند.
این آنتن ها نیز دقیقا کنار مغز قرار می گیرند و پتانسیل خطر تلفن های همراه نیز از پخش و انتشار و سطوح پایین فرکانس رادیویی سرچشمه می گیرد. فرکانس رادیویی از دسته انرژی های الکترومغناطیسی هستند که بین امواج رادیویی فرکانس رادیویی و امواج مورد استفاده در مایکرویوها، رادارها و ماهواره ها قرار می گیرند.
میزان بالای فرکانس رادیویی می تواند در نتیجه اثر گرمایشی، صدمات بیولوژیکی و زیستی جبران ناپذیری را ایجاد کند. درست مانند حرارت مایکروویو که منجر به پخت غذا می شود. البته هنگام استفاده از تلفن های همراه، ممکن است بسته به شرایط، میزان فرکانس رادیویی متفاوتی با بدن مبادله شود. از فاکتورهای موثر در این امر می توان به تعداد دفعات استفاده از گوشی و فاصله گوشی از بدن اشاره کرد. تحقیقات نشان می دهد بیش از ۶۰ درصد تشعشعات این محصولات به سروگردن مصرف کننده نفوذ می کند و باعث بالارفتن درجه حرارت مغز و بافت های اطراف آن می شود. علاوه بر آن با تاثیر بر مکانیسم های حفاظتی زیستی، باعث کاهش عملکرد آنان می شود.
در این میان کودکان بسیار آسیب پذیر هستند زیرا سیستم عصبی آنان در حال رشد و تکامل است و میزان بیشتری از این انرژی می تواند جذب بافت سر و مغز آنها شود نتایج برخی مطالعات حاکی از آن است، کودکانی که از تلفن همراه استفاده می کنند در معرض خطر ابتلا به صرع، کاهش حافظه، اختلالات خواب و دیگر مشکلات سلامتی هستند.
تشنج ها ناشی از تخلیه الکتریکی زیاد، ناگهانی و معمولا منحصر در یک گروه از سلول های مغز (نرون ها) هستند و قسمت های مختلفی از مغز می تواند محل چنین تخلیه هایی باشد. به گفته پزشکان علائم کلینیکی متفاوت بوده و بستگی به محلی در مغز دارد که تحریک از آنجا شروع شده و گسترش می یابد. میدان های الکترومغناطیسی صادر شده از تلفن های همراه می تواند باعث تحریک مغز شده و برای افرادی که دارای صرع یا دیگر اختلالات مغزی هستند مشکل ایجاد کند.
پژوهشگران ایتالیایی چگونگی واکنش مغز به امواج الکترومغناطیسی صادر شده از تلفن همراه را بررسی کردند. این مطالعات نشان داد هنگام روشن بودن تلفن همراه، یک تغییر الکتریکی در نیم کره مغز نزدیک به گوشی دیده می شود. پس بهتر است تا حد امکان بچه ها را از این تکنولوژی ها دور نگاه داریم. گروهی از دانشمندان نیز معتقدند میدان مغناطیسی ایجادشده توسط تلفن های همراه بسیار کوچک هستند و نمی توانند بر سلول های بدن انسان تاثیر مستقیم بگذارند.
افرادی که مکالمات طولانی با تلفن همراه دارند گاهی از خستگی بیش از حد، سر درد و کاهش تمرکزگلایه مندند که البته این مشکلات در هیچ آزمایشگاه و متد علمی به اثبات نرسیده است. به نظر می رسد این مشکلات از فاکتورها و عواملی محیطی دیگر در زندگی مدرن امروزی سرچشمه گرفته باشد.
نتایج سایر تحقیقات هم نشان می دهد کسانی که از این تکنولوژی استفاده می کنند ۵/۲ برابر بیش از سایرین در معرض ابتلا به سرطان در نواحی هم جوار با محل قرارگرفتن گوشی های همراه هستند. هرچند دانشمندان در این مورد نیز هنوز به یقین نرسیده اند و احتمال می دهند این افزایش ریسک و خطر مربوط به سایر عوامل محیطی باشد. تابه حال آژانس تحقیقات بین المللی سرطان موفق به کشف ارتباط میان سرطان کودکان و خطوط نیرو شده اند.
خطوط نیرو نیز همچون تلفن های همراه امواجی را منتشر می کنند. البته نوع انرژی آنها متفاوت است و میزان انرژی ساطع شده نیز بسیار بیشتر از گوشی های همراه است. تحقیقات این مرکز نشان می دهد امواج فرکانس رادیویی مشابه تلفن های همراه سبب جهش و تغییر ساختار ژنتیکی در کرم های نماتود شده است. ولی ساختار این کرم ها با بدن انسان تفاوت هایی اساسی دارد و هیچ دلیلی ندارد بدن انسان نیز دقیقا همانند نماتودها عمل کند. دانشمندان این آژانس معتقدند برای اظهارنظر نهایی تحقیقات وسیع و گسترده ای مورد نیاز است.
در سال ۲۰۰۶ دانشمندان دانمارکی برای یافتن رابطه میان گوشی های همراه و سرطان دست به تحقیق گسترده ای زدند و برای این کار از ۴۲۰ هزار شهروند دانمارکی که به مدت ۲۰ سال از گوشی های همراه استفاده می کردند، کمک گرفتند. نتایج تحقیقات نشان داد هیچ ارتباطی میان استفاده از گوشی های همراه و بروز سرطان وجود ندارد. برای تحقیقات بیشتر ۱۳ کشور جهان تصمیم گرفتند در یک پروژه با هم همکاری کنند و میزان سرطان و ارتباط آن با استفاده از تلفن همراه را به طور گسترده تر مورد مطالعه قرار دهند.
البته نتایج این تحقیقات در سال های آینده منتشر خواهد شد. گروهی از محققان معتقدند زمان حضور تلفن های همراه در جامعه کمتر از آن است که بتوان پیرامون آن تحقیقی جدی ارائه کرد. علاوه بر آن تحقیقات جدید نشان می دهد که تعداد باکتری و میکروب های موجود روی گوشی تلفن همراه بسیار زیاد است و در حقیقت میزان باکتری موجود روی گوشی تلفن همراه، از هر شیء مستعمل دیگری در این رده بیشتر است.
نکته جالب تر اینکه به علت افزایش دمای تلفن های همراه در حین استفاده، این گوشی ها تبدیل به محیط های مناسبی برای کشت و رشد باکتری های خطرناک می شوند، چون باکتری ها برای رشد محلی گرم و تاریک را می خواهند و تمامی این امکانات را گوشی که در جیب قرار گرفته است، فراهم می کند. میزان اینگونه باکتری ها حتی از دستگیره در، صفحه کلید و کف کفش شما بیشتر خواهد بود.
دکتر جووان وران، پروفسور میکروبیولوژی دانشگاه متروپولیتن منچستر بیان می کند که علاوه بر آنکه گوشی تلفن همراه مانند دیگر اشیا باکتری دارد به علت محل نگهداری، شرایط مناسبت تری برای ورود و ازدیاد آنها فراهم می سازد. نکته مهم آن است که این وسیله با گوش و دهان ما، یعنی دو راه قوی ارتباط به داخل بدن همواره در تماس است و از این طریق می تواند به راحتی آلودگی را به بدن منقل کند و باعث ایجاد بیماری شود. ولی در هر حال بهتر است برای کاهش خطرات احتمالی آن راهکارهایی در پیش گرفت. بهتر است تا حد امکان زمان مکالمه با تلفن های همراه را کاهش دهید.
سعی کنید از گوشی هایی استفاده کنید که بتوانید جهت آنتن آن را عوض کرده و از کنار سر خود دورکنید. هرچه می توانید کودکان را از این تکنولوژی پیشرفته دور نگه دارید و اجازه استفاده را به آنها ندهید.درصورتی که سیگنال های گوشی در سطح پایین و ضعیفی قرار دارند بهتر است از تلفن های همراه استفاده نکنید زیرا در چنین مواقعی گوشی تلفن برای جبران سیگنال ضعیف، مجبور به انتشار امواج بیشتر است ومخاطرات جدی تری برای سلامت شما ایجاد می کند.

میترا جلیلی

منبع : روزنامه کارگزاران