عوارض منفی کنترل آمریکا بر شبکه جهانی اینترنت

‪ ۳۵‬سال پس از اختراع اینترنت به وسیله بخش تحقیقات فن آوری ارتش آمریكا، هنوز كنترل كامپیوترهایی كه ترافیك خطوط اینترنتی را از هر صفحه وب یا هر آدرس اینترنتی در هر كجای زمین به هر نقطه دیگر هدایت می‌كند در اختیار وزارت تجارت آمریكا است. اما یك گروه كه از جانب سازمان ملل مامور شده تا آینده اینترنت را مورد بررسی قرار دهد خواستار پایان بخشیدن به سلطه آمریكا برشبكه اینترنت شده است و پیشنهاد كرده است تا یك فوروم بین‌المللی متشكل از دولتها، شركتها و نهاد و سازمانهای مدنی برای اداره اینترنت به وجود آید. گروه كاری سازمان ملل درباره اداره كردن اینترنت ‪Working Group on‬ ‪ Internet Governance UN&#۰۳۹;s)‬دبلیو جی آی جی ‪ (WGIG‬می‌گوید: كنترل آمریكا مانع از بسیاری از پیشرفتهای می‌شود كه می‌تواند در شبكه به وجود آید. این پیشرفتها از كمك به كشورهای در حال توسعه برای دسترسی ارزان قیمت به اینترنت تا معیارهای جهانی و مورد قبول همه و قابل كاربرد در سطح جهانی برای بالا بردن حرمت حریم خصوصی در اینترنت و مقابله با جرائم اینترنتی را شامل می‌شود. كنترل آمریكا همچنین به معنی آن است كه افزودن هر قلمرو تازه به نامهای اینترنتی نظیر "دات موبی .‪ "mobi‬برای پایگاههایی كه می‌توان با تلفن همراه به آنها دسترسی پیدا كرد باید با اجازه دولت آمریكا صورت پذیرد و در این زمینه نظر متخصصان بین‌المللی ارزشی نخواهد داشت. در عین حال دولت آمریكا می‌تواند هر تغییری را كه خود مایل است در اینترنت به وجود آورد بدون آنكه نیاز به كسب موافقت بقیه جهان داشته باشد. در گزارشی كه در روز ‪ ۱۴‬ژوئیه در ژنو انتشار یافت دبلیو جی آی جی خواستار پایان دادن به سلطه آمریكا بر اینترنت شد. به گفته ماركوس كومر دیپلمات سوئیسی كه هماهنگ‌كننده اجرایی گروه كاری سازمان ملل است "اینترنت باید به نحو بین‌المللی با شفافیت و به شیوه دموكراتیك اداره شود و باید مشاركت همه كسانی را كه در آن سهم دارند دربر گیرد." پرسشی كه هفته‌نامه علمی نیو ساینتیست مطرح كرده این است كه چرا با وجود این تفاصیل همچنان تكنولوژی فراگیر اینترنت به وسیله آمریكا اداره می‌شود. دلیلی كه از سوی آمریكا ارائه می‌شود آن است كه اینترنت در اواخر دهه ‪ ۱۹۶۰‬به وسیله آژانس پروژه‌های تحقیقاتی پیشرفته پنتاگون كه به اختصار "آرپا" نامیده می‌شود تكمیل شد. آرپا این فناوری را به این نیت ابداع كرده بود كه در صورتی كه بر اثر حمله هسته‌ای شوروی سابق بخشهای بزرگی از تجهیزات و تاسیسات و شبكه مخابراتی آمریكا نابود شد هنوز وسیله برای برقراری ارتباط میان بخشهای مختلف موجود باشد. این واسطه اطلاع رسانی كه بعدها تحت عنوان اینترنت شهرت یافت، داده‌ها را از یك منبع یا گره در شبكه دریافت می‌كرد و سپس در قالب بسته‌هایی كه آدرس فرستنده روی آن بود به گروه‌های دیگر در شبكه انتقال می‌داد. در این فعالیت، از هر بخش از شبكه كه از كار افتاده بود احتراز و در عوض از بخشهای دیگر كمك گرفته می‌شد. امروز اینترنت دارای ‪ ۱۳‬ابر-كامپیوتر است كه در نقاط مختلف جهان جا داده شده‌اند و پیامهای الكترونیكی حاوی متن و نیز آدرسهای وب را به پروتكل عددی اینترنت كه به اختصار آی پی ‪ IP‬نامیده می‌شود ترجمه می‌كنند. این ‪ ۱۳‬كامپیوتر بر رویهم "سیستم نام قلمرو‪ " Domain Name System‬یا "دی ان اس ‪ "DNS‬نامیده می‌شود. اما در خود دی ان اس كامپیوتر اصلی یا كامپیوتر كه مسوولیت نهایی تعیین مسیر را برعهده دارد در خود آمریكا مستقر است و به وسیله وزارت تجارت این كشور اداره می‌شود. از آنجا كه داده‌هایی كه دراین كامپیوتر جای دارداز طریق دیگر كامپیوترهای دی ان اس در سرتاسر جهان پخش می‌شود، دسترسی به این كامپیوتر مادر از حساسیت سیاسی بسیار بالایی برخورداراست. در حال حاضر تنها خود آمریكا می‌تواند در پرونده و فایل اصلی درون این كامپیوتر مادر تغییر ایجاد كند و این امر موجب نگرانی برخی از اعضای گروه كاری سازمان ملل است. كومر می‌گوید مساله بر سر این است كه حجیت و اقتدار نهایی از آن كیست؟ در تراز نظری و اصول آمریكا می‌تواند تصمیم بگیرد كه یك كشور را از فهرست موجود در فایل كامیپوتر مادر حذف كند. برخی از ناظران معتقدند دیر یا زود این امر اتفاق می‌افتد هر چند كه آمریكا تاكنون از موقعیت خود در این زمینه سو استفاده نكرده است و احتمال اقدام یكجانبه آمریكا زیاد نیست. سیستم دی ان اس به وسیله موسسه‌ای موسوم به موسسه اینترنتی برای نامها و شماره های تخصیص داده شده (آی سی ان ان ‪ (ICNN‬كه موسسه‌ای غیر انتفاعی است به نیابت از جانب وزارت تجارت اداره می‌شود. به گفته ترزا "سوئین‌هارت" مدیر كل آی.سی.ان.ان برای مشاركت جهانی وظیفه این موسسه آن است كه فرایند اعطای آدرس‌ها در اینترنت به نحو با ثبات و مطمئن انجام پذیرد و این كار با همكاری كمیته مشورتی دولت (‪(GAC‬ انجام می‌شود كه مشتمل است بر اعضایی از ‪ ۱۰۰‬كشور جهان به منظور تضمین تنوع آرا است. حتی كومر نیز می‌پذیرد كه آی سی ان ان در دستیابی به توافق بین‌المللی با موفقیت همراه بوده، لااقل این امر تا آنجا كه به انجام تغییرات در دی ان اس ارتباط دارد محقق شده است :"آی سی ان ان در ارتباط با مشاركت دادن سهامداران نمره بالایی كسب می‌كند. هر كس می‌تواند به جلسه این نهاد برود با خود میكروفنی به همراه ببرد و نظری ابراز كند."
مساله عبارت از این است كه این فرایند به صورت موقتی به انجام می‌رسد و با توجه به آنكه اینترنت اكنون به صورت یك منبع حساس جهانی در آمده برخی از حكومتها بخصوص در كشور های در حال پیشرفت نظیر برزیل، هند و چین خواهان آنند كه بخشهای گسترده‌ای از سیاست گذاری اینترنتی از مبارزه با جرائم اینترنتی گرفته تا هرزنامه‌ها و تا حمایت و حفاظت از حریم خصوصی به صورت جمعی مورد بحث قرار گیرد و درباره آنها تصمیم‌گیری شود. تنها در چنین صورتی است كه مسائل مهم مربوط به اینترنت كه ربطی به مساله دی ان اس ندارند نظیر هزینه زیاد اتصال به اینترنت به وسیله بسیاری از كشورهای در حال توسعه، می‌تواند به شكل منصفانه‌تری رفع شود. گزارش گروه‌كاری سازمان ملل خاطرنشان می‌كند كه "در حال حاضر ارایه دهندگان خدمات اینترنتی یا آی اس پی‌هایی كه در كشورهایی قرار دارند كه از ستون فقرات حلقه‌های ربطدهنده اینترنت یعنی خطوط اتصال پر حجمی كه قاره‌ها را به یكدیگر متصل می‌سازد دور هستند، باید هزینه كامل متصل شدن به این خطوط را بپردازند. این هزینه می‌تواند برای كشورهای در حال رشد به نحو وحشتناكی گران باشد و در مكانیزم اداره جهانی اینترنت هیچ مكانیزمی برای رفع این مشكل در نظر گرفته نشده است." گروه كاری سازمان ملل شماری از گزینه‌ها را برای تغییر ارائه كرده كه همه آنها مشتمل بر تقویت نقش آی سی ان ان و جی آ سی یا شكل گیری نهاد سیاستگذار جدید برای اینترنت است كه در برگبرنده همه كشورهاست و به جای آمریكا مسوول اداره آی سی ان ان می‌شود. پیشنهاد های این گروه كاری در اجلاس اتحادیه جهانی تله كمونیكاسیون بین‌المللی در ماه نوامبر در تونس به رای گذارده می‌شود. گروه كاری هر تصمیمی كه بگیرد تغییر دیدگاه آمریكا كار بسیار سختی است. تنها در ماه گذشته معاون وزیر تجارت آمریكا "مایكل گالاهر" مدعای آمریكا را در مورد وجود این كشور در قلب اینترنت را تكرار كرد. او اظهار داشت: آمریكا متعهد است اقدامی نكند كه به نحو بالقوه تاثیر نامطلوب بر كارآیی عملكرد دی ان اس داشته باشد و در نتیجه نقش تاریخی خود را در صدور اجازه در خصوص در ایجاد تغییرات در پرونده مرجع مسیرهای منطقه ای، حفظ خواهد كرد. به نوشته نیو ساینتیست به نظر می‌رسد كه نبرد بزودی آغاز خواهد شد.

منبع : خبرگزاری جمهوری اسلامی