کودکان و مسائل جنسی

از غریزه‌های مهم و ارزنده‌ای که خداوند در نهاد هر انسانی به ودیعه گذارده است، غریزهٔ جنسی می‌باشد که خود موجد تغییرها و تحول‌های اساسی در حیات آدمی است.
غریزهٔ جنسی در انسان و حیوان مشترک بوده و اگر هدفمند گردد، به انسان ارزش می‌بخشد و اگر از مسیر خود خارج شود، سبب سقوط و انحطاط انسان شده و او را از مقام انسان بودن به درجهٔ حیوان بودن تنزل می‌دهد. قوای غریزی از آغاز طفولیت و به همراه تولد در آدمی وجود دارد، ولی تاریخ ظهور و بروز آن در افراد مختلف، متفاوت است.
بیشتر پدر و مادرها تصور می‌کنند که زمینه‌های جنسی از زمان بلوغ ظهور پیدا می‌کند، در حالی‌که تجربه‌ها و وقایع روز، خلاف آن را نشان می‌دهد.
عده‌ای از روانشناس‌ها معتقد هستند که غریزهٔ جنسی در کودکان نیز مانند بزرگسال‌ها ظهور و بروز داشته و فقط نوع و زمان ظهور آن متفاوت است.
فراوانی بازی‌های جنسی در نزد کودکان، کنجکاوی‌هائی در این رابطه نظیر بازی‌ها، خودنمائی جنسی، دستکاری و مواردی از این قبیل، نشاندهندهٔ آن هستند که این غریزه، زودتر از آنچه که پدر و مادر می‌پندارند، در کودکان ظاهر می‌شود.
پس آنچه مسلم است، غریزهٔ جنسی در کودکان نیز وجود داشته ولی زمان بروز آن متفاوت می‌باشد.
برخی از عواملی که موجب بیداری انگیزهٔ جنسی در کودکان می‌شوند، عبارت هستند از:
الف) لمس‌ها و تماس‌ها
لمس و تماس کودک با اشیاء زبر و نرم، باعث ایجاد احساس لذت در کودک شده، منجر به تکرار این عمل می‌شود و این عامل می‌تواند منجر به کشف و بیداری انگیزهٔ جنسی کودک گردد.
ب) وجود بیماری‌های انگلی
بیماری‌های اگلی که موجب خارش در اطراف مجاری تناسلی و دفع کودک می‌شود، با تکرار خارش و انجام این عمل توسط کودک، احساس لذت ایجاد شده و به‌تدریج جنبهٔ عادت پیدا می‌کند. این عامل نیز می‌تواند از عامل‌های دیگر بیداری انگیزهٔ جنسی در کودکان باشد.
پ) دیدن و شنیدن
دیدن صحنه‌های روابط مادر و پدر، دیدن برنامه‌های خاص (فیلم‌ها، تصاویر و ...) و شنیدن مسائل مربوط به این امور نیز حس کنجکاوی کودکان را تقویت کرده و بیشتر به دنبال بررسی و کشف این انگیزه می‌روند.
گاهی وقت‌ها حتی دیدن روابط حیوان‌ها نیز می‌تواند کودکان را حساس‌تر نموده و زمینهٔ کشف و یا بیداری این غریزه را هموار نماید.
ت) کنجکاوی‌ها
کنجکاوی کودکان در رابطه با مسائل جنسی، روابط مادر و پدر، شناخت و کشف جنسیت، تولد بچه و ... از کنجکاوی‌هائی است که در سنین خاصی (حدود ۴ سالگی به بعد) آغاز می‌شود.
کودکان برای پاسخ دادن به این کنجکاوی‌ها به بررسی اندام خود و دیگران می‌پردازند و چون علاقه‌مند هستند که اطلاعات خود را در این رابطه بیشتر کنند، از همه کس سؤال می‌کنند. اگر به سؤال‌های کودکان و کنجکاوی‌های آنها اهمیت داده نشود و یا به‌صورت صحیحی پاسخ داده نشود و یا به جهت‌های منفی هدایت شوند و پاسخ‌های نادرست دریافت کنند، کشف و بیداری انگیزهٔ جنسی نیز آغاز شده و احتمال شروع انحراف و لغزش‌هائی در این رابطه نیز وجود خواهد داشت.
ج) تشخیص و تمیزها
کودکان بعد از سن خاصی قادر به تشخیص و تمییز بین جنس خود و جنس مخالف می‌شوند. از طریق لباس، مدل مو، رنگ‌ها، بازی‌ها، طرز بیان و ... و شاید کودکان در سنین بین ۴ تا ۵ سالگی نیز متوجه این تفاوت‌ها بشوند. خودیابی و دیگریابی و کوشش‌هائی در این رابطه با شناخت هم‌جنس و جنس مخالف و اندام‌های خویش و جنس مخالف و کنجکاوی‌ها در این زمینه و به‌دست آوردن اطلاعات مختلفی در این رابطه نیز می‌تواند یکی دیگر از عوامل کشف و بیداری این غریزه در کودکان باشد.
● سیر تمایل‌های جنسی در کودکان
همان‌طور که گفته شد، تمایل‌های جنسی تنها مخصوص به دوران بلوغ و پس از آن نیست، بسیاری از کودکان به‌دلیل‌های مختلف، تظاهرها و فعالیت‌های جنسی دارند.
برخی از تحقیق‌ها نشان داده است که کودکان از همان آغاز تولد، آماده برای احساس لذت‌های بدنی هستند. در سه سال اول زندگی این تمایل بیشتر متوجه خود کودک و گرایش‌های مربوط در این رابطه است و به‌تدریج گرایش‌ها متوجه دیگران هم می‌شود.
تمایل جنسی در کودکان با آنچه در جوان‌ها دیده می‌شود، متفاوت است و در هر مرحلهٔ سنی حالت ویژه‌ای دارد. به‌عنوان مثال در سنین ۱ تا ۳ سالگی به‌صورت بازی با آلت تناسلی و دستکاری با خود می‌باشد. در سنین بین ۳ تا ۴ سالگی حالت پنهانی‌تر داشته و دستکاری‌ها در هنگام تنهائی انجام می‌شود.
در سنین بین ۵ تا ۶ سالگی به راحتی نمی‌توان مشکل‌های کودک را در این زمینه بررسی کرد، مگر آنکه خود کودکان نشانه‌هائی از این مشکل‌ها را مطرح نمایند. در سن ۷ سالگی، کودکان تمایل به تفکیک جنسیت و ابراز علاقه به جنس مخالف داشته و این مسئله جنبهٔ جنسی ندارد، بلکه فقط هدف دوستی و علاقه است.
کودکانی که در سنین قبل، دستکاری با آلت تناسلی را داشتند، شاید در سنین ۷ تا ۸ سالگی این مشکل‌ها را نشان دهند، ولی از نظر ذهنی، به احتمال زیاد با آن درگیر هستند
در سنین ۷ تا ۱۲ سالگی، زمان اختفاء جنسی است. چون کودک در این مرحله وارد پایان دوره کودکی می‌شود و رفتارهای او منطقی‌تر شده و رشد او کامل‌تر می‌گردد. بنابراین، کمتر با مسائل جنسی درگیر می‌باشد.
در رابطه با مسائل و مشکل‌های جنسی کودکان، این نکته حائزاهمیت می‌باشد، که: جستجوی لذت جنسی در کودکان همانند بزرگترها نبوده و بیشتر به شکل دستکاری با خود، تراکم و انباشتن ارادی ادرار، مدفوع (با فشار و انقباض) و از این قبیل می‌باشد.
● برخی از عوامل تحریک جنسی در کودکان
۱) رشد دستگاه تناسلی
۲) وجود انگل‌های معده
۳) خودداری از دفع
۴) پوشیدن لباس‌های نامناسب
۵) وضع غذا
۶) بلوغ زودرس
۷) معاشرت و ارتباط با افراد مشکل‌دار
۸) روابط ناپسند و غلط بین کودکان
۹) استحمام با غیر همجنس
۱۰) آگاهی از روابط پدر و مادر
۱۱) تماشای برنامه‌های تحریک‌کننده
۱۲) شنیدن مباحثی در رابطه با مسائل جنسی
۱۳) قرار گرفتن زیر دوش آب به مدت طولانی
۱۴) سر خوردن و لغزیدن از روی نرده‌ها و پلکان
و ...

منابع:
”خانواده و مسائل جنسی کودکان“ ”دکتر علی قائمی“
فرزندپروری بی‌دغدغه“ ”دیوید هسلم“ ترجمهٔ ”قربانی - متین راد“
”راهنمای والدین در تربیت سازنده“ ”تریسی هابشین - آهلین“ ترجمهٔ ”زهرا دهقانی

منبع : مجله شادکامی و موفقیت