ارزیابی تحمل کالوس‌های پرتوتابی شده جنین سویا (.Glycine max L) به تنش شوری

یکی از مفیدترین شیوه ها جهت ایجاد گیاهان مقاوم به شوری و ایجاد و انتخاب لاین های متحمل به تنش های غیر زنده، استفاده همزمان کشت بافت و موتاسیون است. این تحقیق در سال ۱۳۸۰ در آزمایشگاه کشت بافت مرکز تحقیقات کشاورزی و پزشکی هسته ای در کرج به منظور بررسی ارزیابی تحمل کالوس های پرتوتابی شده به جنین سویا به تنش شوری به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی به اجرا درآمد. در مطالعه حاضر با اعمال این روش سلولهای متحمل به نمک از کالوس های حاصل از کشت جنین سه رقم سویا، به نام های BP, KW۵۰۶ و L۱۷ به دست آمد. این انتخاب بعد از پرتوتابی کالوس ها با دزهای ۰، ۵، ۱۰، ۱۲ گری اشعه گاما و سپس کشت آنها در محیط کشت MS تغییر یافته ای با غلظت های ۰، ۰.۲۵، ۰.۵، ۰.۷۵، ۱ درصد نمک (NaCl) صورت گرفت. تجزیه واریانس صفات مورد اندازه گیری حاکی از وجود تفاوت معنی دار (در سطح احتمال ۱ درصد و ۵ درصد) بین ارقام و دزهای مختلف اشعه گاما و نیز بین غلظت های مختلف نمک در افزایش وزن کالوس، نسبت افزایش وزن کالوس و درصد کالوس های نکروزه بود. در بین دزهای مورد استفاده اشعه گاما، دز ۱۰ گری اختلاف معنی دار در سطح احتمال ۵ درصد با دیگر دزها از نظر صفات اندازه گیری شده نشان داد. بر خلاف تنوع سوماکلونال، تیمار اشعه در ایجاد صفت تحمل در کالوس ها مؤثر بوده، به نحوی که تا سطح ۱ درصد نمک (NaCl) تعدادی کالوس متحمل به دست آمد.

عیسی جرجانی
فرامرز مجد
مهدی ناصری تفتی
بهنام‌ ناصریان‌ خیابانی
مرتضی ابراهیمی

منبع : پایگاه اطلاعات علمی