وراثت تولید تخم مرغ

به ارث بردن توان تولید والدین تصویر ژنتیکی پیچیده ای دارد و این بدان علت است که تولید تخم مرغ حاصل اثر چندین صفت ژنتیکی جدای از هم می باشد که با هم عمل می نمایند و باعث می شوند که پرنده در یک دوره معین تعداد مشخصی تخم مرغ تولید نماید . از بین فاکتورهای متعدد پنج فاکتور را ذیلا" توضیح می دهیم :
۱- بلوغ جنسی زودرس.هرچه مرغها درسنین پائین تر شروع به تولید کنند،دریک سال تخمگذاری شان تخم مرغ بیشتری تولید خواهند کرد . ولی این یک ارزش منفی بحساب می آید و باید از تولید گله تخمگذار در سنین پائین جلوگیری شود چون تخم مرغهای تولید شده در سنین پائین کوچکتر از آنهائی خواهند بود که در سنین بالاتر گذاشته می شوند . با برنامه های محدودیت غذائی و کنترل نور از تخمگذاری در سنین پائین میتوان جلوگیری نمود ، ولی بهرحال از نظر ژنتیکی ژن مربوطه هنوز وجود دارد .
۲- شدت تخمگذاری . بروز این صفت بدین صورت است که مرغها توانائی تخمگذاری با سرعت زیاد را خواهند داشت چون مرغها تخم مرغشان را در فازهای فعال[۱][۱] می گذارند ، یعنی در روزهای متوالی هر روز یک تخم مرغ تولید می کنند . طول دوره فاز فعال تخمگذاری یک فاکتور ژنتیکی مهم است.وقتی تولید یک مرغ ۸۰ درصد است باید درهر پنج روز،چهار تخم مرغ بگذارد . دیده شده است که پرندگانی در ۲۰۰ روز متوالی بدون از دست دادن حتی یک روز تخمگذاری کرده اند.
۳- طولانی بودن سیکل تخمگذاری . طولانی تر بودن سیکل تخمگذاری پیش از آنکه مرغ به دوره تولک رفتن برسد باعث افزایش تولید آن مرغ خواهد شد . این صفت یک فاکتور ژنتیکی مشخص در ارتباط با تولید تخم مرغ است . در ابتدای شکل گیری صفعت پرورش طیور تخمگذار تجاری یک دوره ۱۲ ماهه تولید را کافی می دانستند ، ولی امروزه مرغهائی که در دوره های بیش از ۱۳ ماه تولید داشته باشند را ترجیح می دهند .
۴- موارد توقف تخمگذاری . توقفهای طولانی تر از ۲ تا ۳ روز بین فازهای تخمگذاری پدیده ای است که در طی دوره تولید بر تعداد کل تخم مرغ تولیدی اثر دارد . این توقفهای طولانی معمولا" نتیجه بعضی از استرسهاست ، ولی ممکن است بخاطر خصوصیات ژنتیکی هم باشد .
۵- تعداد دوره های کرچی . اگرچه در خیلی از گونه های طیور کرچی کاهش داده شده و یا حتی حذف گردیده است ولی این صفت بخصوص در گونه های طیور گوشتی هنوز هم فاکتوری مهم بشمار می آید . طیور در زمان کرچی تولید طبیعی خود را از دست می دهند . تولید تخم مرغ توارث پذیری ناچیز و در حدود ۱۵ درصد دارد ، بعبارت دیگر ۸۵ درصد توانائی تولید تخم مرغ به مدیریت بستگی دارد . فاکتورهای مدیریتی متعددی در این امر اثر دارند که بحث آنها در اینجا تکراری است . هر عاملی که باعث بهبود محیط پرورش طیور گشته و از استرس و تلفات زیاد جلوگیری کند و شرایط فیزیولوژیک مساعدی بوجود آورد ، بطور غیرمستقیم منجر به بهبود تولید هم خواهد شد .
اقتباس از کتاب راهنمای کامل پرورش طیور ترجمه دکتر محسن فرخوی و همکاران

منبع : موسسه مرغداری ایران