جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا


چگونه‌ می‌توان‌ حجم‌ ترافیک‌ را کاهش‌ داد؟


چگونه‌ می‌توان‌ حجم‌ ترافیک‌ را کاهش‌ داد؟
حدود سی‌، چهل‌ سال‌ پیش‌ در تهران‌، سرتاسر یك‌ كوچه‌ شاید ۲۳ تلویزیون‌ بیشتر در خانه‌ها نبود. هركدام‌ از كوچه‌های‌ شهر را می‌گشتید از هر ۱۰۰ خانوار شاید بیشتر از ۱۰۲۰ نفر بیشتر ماشین‌ نداشتند، اما حالا حتی‌ در برخی‌ خانه‌ها یك‌ نفر بیش‌ از دو سه‌ مدل‌ ماشین‌ دارد و آنهایی‌ كه‌ جانشان‌ و كارشان‌ به‌ ماشین‌ بستگی‌ دارد در این‌ واپسین‌ روزهای‌ زوج‌ و فرد براحتی‌ قادر به‌ داشتن‌ دو خودرو برای‌ استفاده‌ در تمام‌ روزهای‌ هفته‌ خواهند بود. با توجه‌ به‌ انباشت‌ این‌ همه‌ ماشین‌ در شهر، اگر همه‌ آنها بخواهند با هم‌ از مبدا بیرون‌ بیایند ترافیك‌ سنگینی‌ از همان‌ كوچه‌ پس‌ كوچه‌های‌ فرعی‌ و از مقابل‌ منازل‌ شروع‌ خواهد شد و به‌ مانند یك‌ پازل‌ كه‌ هیچ‌ جای‌ خالی‌ روی‌ صفحه‌ آن‌ نمانده‌ باشد پازل‌ ماشینی‌ شهر تكمیل‌ خواهد شد.
در این‌ شهر دراندر دشت‌ كه‌ چند سالی‌ است‌ به‌ تهران‌ بزرگ‌ شهرت‌ یافته‌ هزاران‌ موسسه‌، شركت‌، اداره‌ و سازمان‌ استقرار دارند. تعداد كم‌ و انگشت‌ شماری‌ از كارخانجات‌ دارای‌ خانه‌های‌ سازمانی‌ در نزدیكی‌ خود هستند و محل‌ كار پرسنل‌ یا محل‌ خدمتشان‌ چند دقیقه‌ بیشتر به‌ صورت‌ پیاده‌ فاصله‌ ندارد، اما به‌ جرات‌ می‌توان‌ گفت‌ كه‌ ۹۹ درصد مردم‌ یا از غرب‌ به‌ شرق‌ یا از شمال‌ به‌ جنوب‌ و بالعكس‌ برای‌ رسیدن‌ به‌ محل‌ كار خود در رفت‌ و آمد هستند و ساعت‌ها از وقتشان‌ را در بین‌ راه‌ در میان‌ اتومبیل‌ و ترافیك‌ بسر می‌برند.
به‌ عنوان‌ نمونه‌، در اطراف‌ یكی‌ از خیابان‌های‌ شمالی‌ تهران‌ موسسه‌یی‌ با حدود ۱۲۰۰ نفر پرسنل‌ وجود دارد و برای‌ جابه‌جایی‌ كاركنان‌ خود از شهرك‌های‌ مارلیك‌، اندیشه‌، قرچك‌، مشیریه‌ و خانی‌آباد تعداد ۵ دستگاه‌ اتوبوس‌ و ۴ دستگاه‌ مینی‌بوس‌ اختصاص‌ داده‌ است‌ و هر روز حداقل‌ ۳ ساعت‌ اگزوز اتوبوس‌ دیزلی‌، دود گازوییل‌ وارد فضا می‌كند به‌ اضافه‌ هزینه‌های‌ جانبی‌ از جمله‌: استخدام‌ راننده‌، استهلاك‌ سرویس‌ها، مشكلات‌ سرما، بارندگی‌، در راه‌ ماندن‌ خودروها و پس‌ از طی‌ حداقل‌ یك‌ ساعت‌ و نیم‌ مسافت‌ خانه‌ تا اداره‌، حداقل‌ ۲۳ ساعت‌ وقت‌ لازم‌ است‌ تا یخ‌ كاركنان‌ آب‌ شود و چرت‌ از سرشان‌ بپرد. این‌ در حالی‌ است‌ كه‌ همین‌ اداره‌ واحدهای‌ مسكونی‌ واقع‌ در مناطق‌ فوق‌ را خود شخصا ساخته‌ و به‌ صورت‌ اقساط‌ در اختیار كارمندان‌ خود قرار داده‌ است‌ در صورتی‌ كه‌ می‌توانست‌ و می‌تواند یك‌ قطعه‌ زمین‌ در حوالی‌ محل‌ شركت‌ خریداری‌ كرده‌ و تا ۱۲ طبقه‌ برای‌ كاركنان‌ خود خانه‌سازی‌ كند و از مسائل‌ حاشیه‌یی‌ فاصله‌ بگیرند. از سوی‌ دیگر این‌ شركت‌ برای‌ رساندن‌ تعدادی‌ از مدیران‌ خود به‌ اداره‌ و بالعكس‌ برای‌ هركدام‌ یك‌ سرویس‌ می‌فرستد و این‌ خودرو یك‌ مسیر را تك‌ سرنشین‌ و مسیر دیگر را با ۲ سرنشین‌ طی‌ می‌كند كه‌ مشابه‌ این‌ مورد شركت‌ها، ارگان‌ها و سازمان‌های‌ بسیاری‌ را می‌توان‌ بر شمرد. همچنین‌ خودروهای‌ بسیاری‌ كه‌ بغل‌ در آنها مزین‌ به‌ آرم‌ استفاده‌ اختصاصی‌ ممنوع‌ و خودروی‌ خدمت‌ به‌ چشم‌ می‌خورد حتی‌ در روزهای‌ تعطیل‌ سرویس‌ خصوصی‌ خانواده‌ها در مراكز تفریحی‌ و گردشی‌ هستند و تاكسی‌ها و اتوبوس‌های‌ عمومی‌ از خدمت‌رسانی‌ به‌ این‌ عزیزان‌ محروم‌ هستند.
● جوابگو باشیم‌
اكثر كارهای‌ اداری‌ تلفنی‌ چاره‌ساز نیست‌ و برای‌ پیگیری‌ امور باید شخصاً به‌ اداره‌ مورد نظر بروید تا از نزدیك‌ به‌ مراحل‌ اداری‌ كارهای‌ مورد نظرتان‌ برسید. نمونه‌ بارز این‌ نظام‌مندی‌ در بیمارستان‌ میلاد وجود دارد به‌ این‌ صورت‌ كه‌ به‌ هیچ‌ وجه‌ حضوری‌ بیمار نمی‌پذیرند و برای‌ كلیه‌ تخصص ها، هر روز از هفته‌ كه‌ تماس‌ بگیرید برای‌ همان‌ روز در هفته‌ بعد به‌ شما نوبت‌ می‌دهند. دیگر وقت‌ آن‌ رسیده‌ است‌ كه‌ به‌ جای‌ اینكه‌ از پاهایمان‌ و از اتوبوس‌ و تاكسی‌ و خودرو شخصی‌ استفاده‌ كنیم‌، از این‌ همه‌ امكانات‌ پیشرفته‌ مثل‌ تلفن‌، موبایل‌، فكس‌، نامه‌، تلگراف‌ و اینترنت‌ فقط‌ با اشاره‌ یكی‌ دو انگشت‌ استفاده‌ كنیم‌ و مسافرت‌های‌ زاید درون‌ شهری‌ را كم‌ كنیم‌ و لازمه‌ آن‌ هم‌ تقویت‌ روابط‌ عمومی‌ها و افراد وظیفه‌شناس‌ و مسئول‌ در پای‌ تلفن‌های‌ ادارات‌ است‌ تا با یكی‌ دو سوال‌ از كوره‌ در نرفته‌ و با حوصله‌ نیازها و پاسخ‌های‌ افراد را جوابگو باشند كه‌ نیازی‌ به‌ مراجعه‌ حضوری‌ افراد نباشد.
● تقویت‌ شماره‌های‌ اورژانسی‌
گاهی‌ اوقات‌ ساختمانی‌ آتش‌ گرفته‌ یا در مكانی‌ زباله‌ و پلاستیك‌ در بیابان‌ یا خرابه‌یی‌ آتش‌ گرفته‌ و حجم‌ زیادی‌ دود وارد آسمان‌ می‌شود یا دو وسیله‌ نقلیه‌ با هم‌ تصادف‌ كرده‌اند و تا رسیدن‌ افسر و تعیین‌ مقصر راه‌ را بر همگان‌ بسته‌اند و هیچ‌كدام‌ راضی‌ نمی‌شوند راه‌ را باز كنند حتی‌ برای‌ تصادفات‌ كوچك‌ و جزیی‌ كمتر كسی‌ حاضر به‌ گشت‌ و ملاطفت‌ است‌ و رهگذران‌ از بیم‌ هزینه‌ پالسی‌ ۵۰ ـ۶۰ تومان‌، بی‌تفاوت‌ از این‌ موضوعات‌ می‌گذرند. بیاییم‌ در رسانه‌ها به‌ صورت‌ فراگیر مثل‌ تلفن‌ ۱۱۰ جا بیندازیم‌ كه‌ تماس‌ با تلفن‌های‌ اورژانسی‌ ۳ رقمی‌ هیچ‌گونه‌ هزینه‌یی‌ ندارد و این‌ حس‌ همبستگی‌ و نوع‌دوستی‌ را تقویت‌ كنیم‌ و اطلاع‌رسانی‌ در زمینه‌های‌ فوریتی‌ را سرعت‌ ببخشیم‌.
● تقویت‌ بیمه‌ در جهت‌ ترافیك‌
در اغلب‌ تصادفات‌ به‌ دلیل‌ پایین‌ بودن‌ میزان‌ پرداخت‌ خسارات‌ بدون‌ كروكی‌ فرد زیان‌ دیده‌ حاضر به‌ مصالحه‌ نیست‌ و تا رسیدن‌ مامور راهنمایی‌ تمایلی‌ به‌ كنار كشیدن‌ خودروی‌ خود از وسط‌ خیابان‌ نیست‌. هرچند گاهی‌ اوقات‌ علاوه‌ براین‌ مسائل‌ با وجود مقصر دانستن‌ خود، راضی‌ به‌ تحمل‌ خسارت‌ نیستند و مقداری‌ وقت‌ خود و دیگران‌ را می‌گیرند و با وجود محرز بودن‌ برخی‌ تصادفات‌ از روی‌ غرور و خودبینی‌در انتظار رسیدن‌ افسر مردم‌ را گرفتار ترافیك‌ می‌كنند از سوی‌ دیگر بیمه‌ برای‌ انجام‌ كارشناسی‌ ۴۵ مركز محدود در سطح‌ شهر وسیعی‌ مثل‌ تهران‌ دارد كه‌ زیان‌ دیده‌ و مقصر باید از كلیه‌ سطوح‌ شهر برای‌ بازدید و تعیین‌ و دریافت‌ خسارت‌ به‌ این‌ مراكز بروند و با توجه‌ به‌ آمار تصادفات‌ روزانه‌ مشخص خواهد شد كه‌ چه‌ مقدار تردد مربوط‌ به‌ این‌ نوع‌ موارد است‌.
● مبتكرین‌ و توقع‌ از خودروسازان‌
یكی‌ دو سال‌ گذشته‌ در رابطه‌ با خودروهای‌ فرسوده‌ بحث‌ واردات‌ مطرح‌ شد و تصمیم‌ گرفته‌ شد كه‌ خودروهای‌ وارداتی‌ باید ۵۰ مورد استاندارد اجباری‌ را داشته‌ باشند تا مجوز واردات‌ دریافت‌ كنند. اما این‌ لایحه‌ یا مصوبه‌ با انتقادات‌ بسیاری‌ مواجه‌ شد چرا كه‌ تولیدات‌ داخلی‌ حتی‌ حایز یك‌ سوم‌ از این‌ موارد نبودند. با توجه‌ به‌ نزدیك‌ به‌ ۴۰ سال‌ تولید خودروی‌ پیكان‌ در ایران‌، تنها تغییراتی‌ كه‌ در سیستم‌ این‌ وسیله‌ رخ‌ داد تغییر شكل‌ گلگیرهای‌ جلو و عقب‌، جلو داشبورد و كیلومترها و ساخت‌ جعبه‌ دنده‌ هیلمنی‌ و این‌ اواخر انژكتوری‌ كردن‌ موتور بود و حتی‌ سازمان‌ محیط‌ زیست‌ بارها نسبت‌ به‌ برخی‌ تولیدات‌ داخلی‌ هشدار داد و برای‌ بهسازی‌ صنایع‌ خود ضرب‌الاجل‌ تعیین‌ كرد. در صورتی‌ كه‌ در شركت‌های‌ خارجی‌ تولیدات‌ امسال‌ یك‌ كارخانه‌ با تولیدات‌ آن‌ در سال‌ قبل‌ تفاوت‌ دارد.
به‌ گفته‌ یكی‌ از دوستان‌: شركت‌ بنز در یك‌ نظرخواهی‌ از مشتریان‌ خواسته‌ بود ایرادات‌ این‌ محصول‌ را اعلام‌ كنند. شخصی‌ گفته‌ بود این‌ ماشین‌ فقط‌ یك‌ ایراد دارد و آن‌ هم‌ این‌ است‌ كه‌ صندلی‌ آن‌ خیلی‌ راحت‌ است‌ و آدم‌ روی‌ آن‌ خوابش‌ می‌برد. در ژاپن‌ نیز چند سال‌ اخیر خودرویی‌ ساخته‌ شد كه‌ هنگام‌ توقف‌ و خلاص‌ شدن‌ دنده‌ پشت‌ چراغ‌ قرمز یا ترافیك‌، خودرو خاموش‌ می‌شود و به‌ محض‌ گرفتن‌ كلاچ‌، موتور روشن‌ می‌شود. سال‌ گذشته‌ نیز مصاحبه‌یی‌ داشتم‌ با یك‌ مخترع‌ دستگاه‌ ضدسرقت‌ خودرو. وی‌ اظهار داشت‌ سیستمی‌ را طراحی‌ كرده‌ است‌ كه‌ به‌ محض‌ تصادف‌ دو خودرو صحنه‌ تصادف‌ آنها توسط‌ دستگاه‌ هوشمند خودرو عكس‌ گرفته‌ می‌شود و رانندگان‌ بدون‌ هیچ‌ دغدغه‌یی‌ خودرو خود را به‌ كنار خیابان‌ هدایت‌ می‌كنند و مامور راهنمایی‌ با توجه‌ به‌ كروكی‌ اتوماتیك‌ موجود در وسیله‌ قادر به‌ تشخیص مقصر است‌. اما این‌ طرح‌ در وزارت‌ صنایع‌ و حتی‌ دیگر طرحهایم‌ در شركت‌های‌ خودروسازی‌ با استقبال‌ مواجه‌ نشد.
● اصلاح‌ سایر سوخت‌ها
گاز شهری‌ به‌ دلیل‌ اتصال‌ لوله‌های‌ گاز به‌ منبع‌ لایتناهی‌ محدودیتی‌ ندارد و استفاد از آن‌ را مهار گسیخته‌ كرده‌ تا جایی‌ كه‌ برخی‌ مردم‌ بخاطر دایم‌ بودن‌ جریان‌ گاز داخل‌ لوله‌، صرفه‌جویی‌ و كنترلی‌ روی‌ مصرف‌ گاز، مانند استفاده‌ از كپسول‌ گاز انجام‌ نمی‌دهند. هنوز هم‌ خانه‌هایی‌ هستند كه‌ از آبگرمكن‌های‌ زمینی‌ یا گالنی‌ استفاده‌ می‌كنند. این‌ وسایل‌ برخلاف‌ آبگرمكن‌های‌ دیواری‌ كه‌ فقط‌ هنگام‌ مصرف‌ آب‌گرم‌ روشن‌ و هنگام‌ قطع‌ آب‌ گرم‌ خاموش‌ می‌شود، به‌ محض‌ باز شدن‌ آب‌ گرم‌ روشن‌ می‌شود و تا مدت‌ها روشن‌ می‌ماند تا گالن‌ مخزن‌ آبگرمكن‌ به‌ درجه‌ حرارت‌ لازم‌ برسد.
همچنین‌ بخاری‌ها مجهز به‌ دستگاه‌ تنظیم‌ دمای‌ محیط‌ نیستند و آنقدر در درجه‌ بالا روشن‌ می‌مانند تا اینكه‌ كسی‌ فرصت‌ كند درجه‌ آن‌ را كم‌ كرده‌ یا خاموش‌ كند و در صورت‌ گرم‌ شدن‌ بیش‌ از حد محیط‌ با باز كردن‌ در و پنجره‌ دما را به‌ حد مناسب‌ می‌رسانند.
اما در صورت‌ ساخت‌ و نصب‌ دستگاه‌ تنظیم‌ كننده‌ دما، بخاری‌ اتوماتیك‌ وار به‌ محض‌ سرد شدن‌ محیط‌ در مواقع‌ باز و بسته‌ شدن‌ اتاق‌ در دمای‌ تنظیم‌ شده‌ روشن‌ شده‌ و در مواقع‌ گرم‌ شدن‌ محیط‌ در درجه‌ تنظیمی‌ خاموش‌ شود كمك‌ بسیاری‌ به‌ پایین‌ آوردن‌ مصرف‌ سوخت‌ نموده‌ایم‌.
علی‌ اشرف‌ خانلری‌
منبع : روزنامه اعتماد