فرودگاه فضایی، تحقق یک رؤیا

اداره هوانوردی ایالات متحده آمریكا پیشنهاداتی را از نیومكزیكو، اوكلاهاما و تگزاس جهت احداث اولین فرودگاه فضایی دریافت كرده است كه فصل جدیدی را در تاریخ فضانوردی خواهد گشود.
برت راتن طراح مشهور عالم هوافضا كه در حال آماده سازی اولین ناوگان فضاپیمای تجاری سرنشین‌دار برای شركت ویرجین گالاكتیك كه متولی گردشگری فضایی است، می‌باشد از سیل پیشنهادات واصله جهت ایجاد فرودگاه فضایی به شدت تعجب كرده و اظهار داشته كه این موضوع در حال تبدیل شدن به یك رقابت جهانی است.
پایانه‌های پرتاب فضایی سالها است كه توسط سازمانهای فضایی دنیا مورد استفاده قرار می‌گیرند. این پایانه‌ها با توجه به نوع مأموریت متفاوت پرتابهای فضایی شامل سكوهای پرتاب مجزا، باندهای ویژه و آشیانه‌های متداولی هستند. اكثر آنها در نواحی دورافتاده ساحلی واقع شده‌اند تا اجزا و قطعات جدا شده ناشی از پرتاب راكتهای فضایی در بازگشت به زمین به كسی آسیب وارد نكند.
اما فرودگاه‌های جدید فضایی باید مكانی تجاری و مناسب شأن گردشگرانی باشد كه حاضر شده‌اند صدها و یا شاید میلیونها دلار پول صرف یك تور چند ساعته یا چند روزه نمایند. سالنهای انتظار، باندهای بزرگ و اتومبیلهایی كه گردشگران را به سفینه فضایی هدایت می‌كند، بیشتر یادآور یك فرودگاه شیك هوایی است تا یك مركز پرتاب فضایی.
در حال حاضر مشكلات فنی عدیده‌ای گریبانگیر سرمایه‌گزاران این صنعت نوپا است. هنوز هیچ یك از فضاپیماهای بخش خصوصی آزمایش پرتاب خود را كاملاً پشت سر نگذاشته‌اند و هنوز هزینه برآورد شده برای یك پرواز زیرمداری كه به گردشگر اجازه می‌دهد تنها برای لحظاتی افق كروی زمین و لایه آبی رنگ اتمسفر را تشخیص دهد، بسیار سرسام‌آور است.
اما كم نیستند افرادی كه حاضر به پرداخت مبلغی بین ۱۰۰ تا ۲۵۰ هزار دلار هستند تا چنین تجربه شگفت‌انگیزی را در كارنامه زندگی خود ثبت كنند. طبق مطالعاتی كه اخیراً در نیومكزیكو صورت پذیرفته است، پیش‌بینی می‌شود كه این صنعت تا پایان سال ۲۰۲۰ چیزی حدود ۷۵۰ میلیون دلار درآمد عاید گردانندگان آن كند و تا ۵۸۰۰ شغل جدید ایجاد نماید.
طرفداران گردشگری فضایی به كشورهای غربی و صاحب فناوری محدود نمی‌شود. در همین خصوص در سال ۱۳۸۱ تحقیقی در تهران صورت پذیرفت كه نشان می‌داد بیش از ۸۰ درصد پرسش‌شوندگان تهرانی به این موضوع اظهار علاقه كرده‌اند. بزرگترین مانعی كه اغلب مردم به آن اشاره می‌كنند هزینه چنین سفر هیجان‌انگیزی است كه می‌تواند حجم مخاطبان این صنعت را به شدت محدود كند. نكته جالب توجه این تحقیق این بود كه با وجودی كه اكثر مردم امكان چنین سفری را در ایران غیر ممكن و نشدنی می‌پنداشتند، همچنان از پاسخ مثبت به این پیشنهاد مهیج پرهیز نمی‌كردند و این به معنای آینده مثبت این صنعت است.
دولت ایالتی نیومكزیكو سال گذشته قراردادی را با شركت ویرجین گالاكتیك امضاء كرد تا به موجب آن جواز احداث یك فرودگاه فضایی به ارزش تقریبی ۲۲۵ میلیون دلار را صادر نماید. به موجب این قرارداد امتیاز بهره‌برداری از این فرود گاه كه طبق برنامه در اواخر سال ۲۰۰۹ میلادی آماده بهره‌برداری خواهد شد تا ۲۰ سال به شركت ویرجین گالاكتیك واگذار شده است. تا آن زمان این شركت كه مؤسس آن آقای ریچارد برانسون می‌باشد برای پرواز اولین مشتری‌هایش از فرودگاه موهاوی كالیفرنیا، جایی‌كه اولین فضاپیمای خصوصی جهان در سال ۲۰۰۴ با طراحی آقای راتن به پرواز درآمد، استفاده خواهد نمود.
یكی دیگر از گردانندگان و متولیان گردشگری فضایی شركت راكت‌پلین‌كیستلر است كه مایل به بهره‌برداری از فرودگاه فضایی اوكلاهاما است. این فرودگاه تمام ملزومات و نیازمندی‌های خاص این كار را فراهم آورده و انتظار می‌رود در آینده بسیار نزدیك گواهینامه اداره هوانوردی ایالات متحده آمریكا را دریافت كند.
تب ساخت فرودگاه‌های فضایی محدود به ایالات متحده آمریكا نمی‌باشد. شركت ماجراجوییهای فضایی ( اسپیس ادونچرز ) نیز چندی پیش اعلام كرد در صدد تأسیس فرودگاه فضایی تجاری در سواحل جنوبی خلیج فارس است. این شركت قصد دارد در آینده‌ای نه‌چندان دور فرودگاه فضایی رأس‌الخیمه را در شیخ‌نشینی به همین نام واقع در امارات متحده عربی برپا كند. دولت محلی رأس‌الخیمه و شركت اسپیس ادونچرز از سرمایه‌گزاران عمده این پروژه ۲۶۵ میلیون دلاری هستند. نزدیكی این فرودگاه فضایی به دبی كه مركز توریستی پرزرق و برقی در حاشیه جنوبی خلیج فارس است، نزدیكی این مركز به خط استوا كه در پرتابهای فضایی مهم تلقی می‌شود و دلارهای نفتی سرگردان كه منتظر بهانه‌ای برای خرج شدن به سر می‌برند از عمده‌ترین دلایل برپایی چنین مركزی در این منطقه به شمار می‌رود.

نشریه خبرهای فضایی ـ سازمان فضایی ایران

منبع : ایرانیکا