نخستین برخورد کودک و دندانپزشک

بعضی از مادران می‌گویند چرا باید فرزندم را نزد دندانپزشک ببرم؟ به هر حال دندان‌های او می‌افتند. آنها اشتباه می‌کنند زیرا اولین سری دندانهای کودک شما بسیار مهمهستند. وجود دندانهای شیری سالم و قوی کودک شما را در جویدن غذا و درست صحبت کردن کمک می‌کنند و بر زیبائی او می‌افزایند. اگر دندانهای پوسیده،شکسته و عفونی درمان نشوند، سلامت عمومی کودک شما به مخاطره می‌افتد. اگر دندان شیری زودتر از موعد کشیده شود فضائی ایجاد می‌کند که ممکن است نیاز به گذاشتن ”فضانگهدارنده“ داشته باشد. در غیر این صورت ممکن است دندانهای مجاور به سمت فضای خالی حرکت کنند و دندانهای دائمی جانشنین‌شونده، در جای اصلی خود در نیایند و درمان‌های بعدی طولانی‌، مشکل‌تر و گران‌تر شوند.
● در چه سنی باید کودک را نزد دندانپزشک برد؟
بهتر است در طول اولین سالگرد تولد کودک او را نزد دندانپزشک ببرید، دندانپزشک زودتر می‌تواند از مشکلات او جلوگیری کند. دندانپزشک علاوه بر معاینه دندان‌های پوسیده و دیگر مشکلات، به شما طریقه درست تمیز کردن دندانها را یاد می‌دهد عادات بد مثل مکیدن انگشت را بررسی می‌کند و در صورت نیاز به فلوراید‌درمانی، شما را آگاه می‌کند. در صورتی کودک شما از سنین پائین نزد دندانپزشک برود، در طی عمر خود از دندانهای سالم برخوردار خواهد شد. ضمناً استرس کودک در مواجهه با دندانپزشک نیز کاهش می‌یابد چون کودکان وقتی استرس شدید پیدا می‌کنند که اولین بار با درد و ناراحتی به دندانپزشک مراجعه می‌کنند و وقتی که کودک می‌داند که مشکلی در دندانهایش وجود دارد از اعمال دندانپزشکی ترس بیشتری حس ‌می‌کند پس باید اولین بار، زمانی کودک را نزد دندانپزشک ببریم که تنها یک معاینه ساده و دادن دستورات بهداشتی برای او انجام شود.
● آیا بهتر است که کودک را در ساعات به‌خصوصی از روز نزد دندانپزشک برد؟
بسیاری از دندانپزشکان ترجیح می‌دهند که کودک را در اول وقت ملاقات کنند چون هم کودک و هم تیم دندانپزشکی سرحال‌تر هستند. البته شما بهتر از هر کسی کودک خود را می‌شناسید و می‌توانید زمانی را انتخاب کنید که هم برای شما و هم برای کودک شما مناسب‌تر باشد.
● هر چند وقت یکبار کودک باید کودک را نزد دندانپزشک برد؟
توصیه می‌شود که هر ۶ ماه یکبار کودک را نزد دندانپزشک ببریم ولی از آنجا که نیازهای دندانی در هر کودک با کودکان دیگر متفاوت است بنابراین دندانپزشک بهترین کسی است که می‌تواند برنامه مشخص را برای کودک شما تنظیم کند. تعداد دفعات معاینه برای کودکان بستگی به رژیم غذائی کودک، چگونگی تمیز کردن دندانها و میزان استفاده از فلوراید دارد. اگر کودک را به‌طور مرتب نزد دندانپزشک ببرید می‌توانید از بروز بیماری‌های جدی جلوگیری کنید. خدمات پیشگیری مثل فلوراید تراپی و فیشور سیلانت (شیار پوش کردن) دندان‌ها بسیار ارزانتر از درمان‌هائی مثل پر کردن، عصب‌کشی و غیره می‌باشند. و تحمل این درمانها برای کودک نیز به مراتب از درمانهای دیگر راحت‌تر می‌باشد. معاینه‌های مرتب باعث صرفه‌جوئی در وقت و پول و نیز حفظ دندانهای کودک شما می‌شود.
● در طول اولین ملاقات کودک با دندانپزشک چه اتفاقی می‌افتد؟
دندانپزشک به‌ملایمت دندان‌ها و لثه‌‌های کودک شما را معاینه می‌کند. حتی ممکن است رادیوگرافی‌هائی جهت تشخیص پوسیدگی یا رشد استخوان‌های صورت تهیه می‌کند. در صورت لزوم دندانهای کودک شما تمیز می‌شوند و یا این کار به ملاقات بعدی موکول می‌شود. کلیه وسایل دندانپزشکی مطابق با فهم کودک برای او توضیح داده می‌شوند به عنوان مثال توربین دندانپزشکی به‌عنوان مسواک برقی و ساکشن به‌عنوان جاروبرقی و یونیت دندانپزشکی به‌عنوان الاکلنگ برای کودک معرفی می‌شود. چنانچه ترس کودک از محیط دندانپزشکی و وسایل آن ریخته شود و در طی عمل دندانپزشکی کودک هیچ‌گونه دردی را تجربه نکند ملاقات‌های دندانپزشکی برای کودک نه‌تنها استرس‌زا نخواهد بود بلکه به‌عنوان یک تفریح و سرگرمی از آن یاد خواهد کرد بیشتر کودکانی که ملاقات‌هائی را تجربه می‌کنند برای ملاقات بعدی دندانپزشک روزشماری می‌کنند.
● توضیحات لازم برای کودکان
به کودکتان بگوئید که دندانپزشک شخص مهربانی است قصد کمک به او را دارد و در سالم نگه‌داشتن دندان‌ها به او کمک می‌کند. در مورد این ملاقات جدی و مثبت، مثل هر مسأله دیگر با هم صحبت کنید. ملاقات با دندانپزشک می‌تواند یک تجربه شیرین باشد اگر خود شما مادر و پدر عزیز نیز مسائل زیر را رعایت کنید.
● چند نکته در مورد والدین
▪ هیچ‌گاه برای ملاقت با دندانپزشک به کودک رشوه ندهید.
▪ به هیچ‌وجه کودک را از آمپول نترسانید (مثلاً به او نگوئید که اگر فلان کار بد را بکنی به دکترت می‌گم که بهت آمپول بزنه).
▪ اجازه ندهید که کودک فکر کند در مورد این ملاقات هیجان دارید.
▪ جواب دادن به سئوالات کودک راجع به مطب دندانپزشکی، وسائل و کارهائی که باید برای او انجام شود را به دندانپزشک واگذار کنید و به کودک بگوئید که وقتی رفتیم دکتر از دکترت بپرس.
▪ نگذارید دیگران و حتی دوستان خود با تعریف داستان‌های ترس‌‌آور در مورد دندانپزشکی اضطراب در کودک شما ایجاد کنند.
▪ سعی کنید ملاقات با دندانپزشک برای کودک جالب باشد.
▪ اگر دندانپزشک ترجیح می‌دهد، اجازه دهید که کودک تنها به اطاق معاینه برود زیرا در حضور والدین توجه کودک بین دندانپزشک و والدین تقسیم می‌شود و مانع تمرکز کردن کودک روی حرف‌های دندانپزشک می‌شود.
▪ با مسواک زدن و به کار بردن نخ‌دندان در طی روز و ملاقات مرتب با دندانپزشک، الگوی خوبی برای کودکان باشید.
دندانپزشک و دیگر کارکنان دندانپزشکی می‌توانند کودک را از بیماری‌های دندانی حفظ کنند. با توضیحات لازم برای کودکان و شروع معاینه مرتب از سنین پائین، می‌توانید به کودک کمک کنید تا در طول زندگی خود از دندا‌ن‌های سالم و قوی برخوردار باشد.

دکتر میترا صابرپور

منبع : ماهنامه کودک