لیزینگ ژاپنی

مرور تجربه‌های دیگران و الگوبرداری از شرکت‌های معتبر لیزینگ خارجی می‌تواند، ریسک‌های موجود در بازار شرکت‌های لیزینگ را کاهش دهد و در عین حال، به تدوین سازوکارها و روش‌های جدید در عرصهء ارایهء خدمات نوین و بهبود فرآیند لیزینگ کمک کند.
طبیعی است که برای مطالعهء تجربهء دیگران، برای بازیگران میدان لیزینگ در کشورهایی چون ژاپن و آمریکا که از مراکز ثقل لیزینگ هستند، در اولویت قرار می‌گیرد در زیر یکی از این شرکت‌های مطرح لیزینگ در ژاپن مورد اشاره قرار گرفته که به نظر می‌رسد مرور نحوهء فعالیت و تنوع خدمات این شرکت در عرصه‌های مختلف، می‌تواند برای شرکت‌های لیزینگ در ایران مفید فایده باشد.
شرکت سهامی ORIX ژاپن یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های تلفیقی جهان در ارایهء خدمات مالی به ویژه لیزینگ است. این شرکت خدمات خود را در سطح گسترده و وسیعی با پیشرفته‌ترین روش‌های موجود در اختیار شرکت‌ها و خرده‌مشتریان خود قرار می‌دهد. این شرکت از ژاپن که سرزمین اصلی آن محسوب می‌شود مجموعهء بزرگ ORIX در سرتاسر جهان،۳۰ شعبهء بزرگ داخلی و سرمایه‌گذاری در موسسات وابسته به خود را هدایت و رهبری می‌کند. شرکت ORIX در قلمرو وسیعی از جهان مشتمل بر ۲۳ کشور آمریکایی، اروپایی، آسیایی، اقیانوسیه، شمال آفریقا و خاورمیانه فعالیت می‌‌کند. مرکز اصلی این شرکت در توکیو واقع شده و ۵۰۰ر۱۲ نفر پرسنل سرگرم فعالیت در این مجموعهء بزرگ مالی هستند.
● انواع خدمات مالی شرکت
خدمات شرکت در چهار گروه قابل دسته‌بندی است اما بخش عمدهء آن‌ها را اجاره‌های مالی و عملیاتی به خود اختصاص می‌دهند. این چهار دسته به شرح زیر است:
۱) اجاره‌های مالی مستقیم:
▪ تجهیزات اداری و اطلاع‌رسانی
▪ تجهیزات صنعتی
▪ تجهیزات خدماتی بازرگانی
▪ حمل‌ونقل
▪ تجهیزات مخابراتی
▪ تجهیزات پزشکی
۲) اجاره‌های عملیاتی
▪ حمل‌ونقل
▪ کامپیوتر‌های شخصی و ابزار‌های اندازه‌گیری دقیق
▪ مستغلات
۳) وام‌های مستقیم (اقساطی)
▪ تامین منابع مالی شرکت‌ها
▪ CORPORATE FINANCE( )
▪ وام‌های خرید مسکن
▪ وام‌های مربوط به خرید از طریق کارت‌های اعتباری
▪ سایر وام‌های مربوط به اقلام مصرفی
۴) سایر عملیات
▪ بیمهء عمر
▪ کارگزاری بورس اوراق بهادار
▪ سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار
▪ سرمایه‌گذاری‌های مشترک
▪ (JOINT - VENTURES)
▪ منابع مالی تامین کالاها
▪ خدمات نمایندگی بیمه
▪ مدیریت کشتیرانی
▪ توسعهء نرم‌افزارهای کامپیوتری
▪ فروش اقساطی لوازم خانگی
▪ توسعه و احداث مستغلات و خدمات تامین مسکن
▪ مدیریت تسهیلات آموزشی
▪ آموزشگاه‌های رانندگی
▪ مدیریت هتلداری
▪ خدمات محیط‌زیست
▪ حوزهء فعالیت‌های شرکت
▪ فعالیت‌های این شرکت را باید از نظر قلمرو جغرافیایی به دو بخش اصلی تقسیم کرد:
الف) فعالیت‌های داخلی
فعالیت بخش ژاپنی این شرکت مشتمل بر خدمات مالی مربوط به شرکت‌ها، مستغلات، بیمهء عمر و وام‌های جزء است که ذیلا به طور گذرا به آن‌ها اشاره می‌شود:
ـ تامین منابع مالی شرکت‌ها ( CORPORATE FINANCE ) از طریق لیزینگ، اعطای اعتبار و اخیرا خدمات سرمایه‌گذاری بانکی به شرکت‌های کوچک و متوسط که تعداد آن‌ها _۵۰۰ هزار شرکت است محور اصلی ارایهء ابزارها و خدمات مالی شرکت ORIX در قلمرو داخلی را تشکیل می‌دهد.
ـ‌ مبادلات مالی مربوط به مستغلات از جمله در توسعه، ‌مدیریت، احداث و فروش مستغلات، علاوه بر ابزار تامین مالی مربوط به این بخش از قبیل وام‌های غیرقابل رجوع ( RECOURSE LOANS NON- )، تضمینی ساختن اوراق تجاری مبتنی بر وثایق، خدمات وام و اتحادیهء انحصاری سرمایه‌گذاری مستغلات استوار شده است.
ـ‌ خدمات بیمه‌ای مشتمل بر صدور بیمه‌نامه، نمایندگی (کارگزاری) فروش بیمهء عمر است.
ـ تامین مالی افراد( RETAIL FINANCE ) نیز از طریق اعطای وام مسکن و وام مربوط به خرید از طریق کارت‌های اعتباری صورت می‌پذیرد.
ب) فعالیت‌های خارجی
عملیات ماورای دریاها را باید اساسا در زمینهء لیزینگ، اعطای وام به شرکت‌ها، معاملات مربوط به مستغلات و سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار جست‌وجو کرد.
در پایان سال مالی ۲۰۰۳ شرکت ORIX تحولی در ساختار تشکیلاتی خود در قلمرو داخلی به وجود آورد که بر آن اساس شرکت معظم خودرو ORIX برای تلفیق هفت رشتهء فرعی مربوط به خدمات خودرو‌ها پا به عرصهء وجود گذاشت. این اقدام موجب شد تا با افزایش بازدهی دارایی‌ها در ارتباط با ۰۰۰ر۴۲۰ دستگاه خودرو تحت مدیریت شرکت مذکور از طریق ایجاد زنجیرهء کامل ارایهء خدمات مربوط به نگهداری خودرو‌های شرکت تازه تاسیس خودرو ORIX بتواند جایگاه خود را به عنوان بزرگ‌ترین ارایه‌کنندهء خدمات لیزینگ خودرو در کشور ژاپن تحکیم کند و توفیقات ارزشمندی در افزایش سودآوری از طریق ارایهء بهتر و مناسب‌تر خدمات برای مشتریان خود به دست آورد.
در ارتباط با فعالیت‌های این شرکت در خارج از ژاپن لازم به ذکر است که مبادلات مالی ORIX در مناطق جغرافیایی پیش گفته متکی بر افزایش ظرفیت‌های مربوط به مدیریت ریسک استوار شده است. از جمله این شرکت در شعبهء لیزینگ خود در ایالات متحدهء آمریکا با توجه به نااطمینانی‌های موجود در اقتصاد این کشور، یک مهندسی دوباره در سطح وسیعی به عمل آورد که مآلا منجر به ایجاد تحرک‌های لازم در اوضاع سودآوری این شرکت در منطقهء آمریکای شمالی شده است.
تداوم سیاست «رشد سودآوری بدون افزایش دارایی‌ها» به عنوان مدل فعالیت‌های گستردهء این شرکت طی سال‌ها متکی بر به کارگیری بهینهء دارایی‌های کیفی و کمک به رسیدن به هدف گسترش و پراکندگی سود این مجموعهء بزرگ مالی برای جبران ریسک‌های مختلف سرمایه‌گذاری آن بوده است. این شرکت یک استراتژی میان‌مدت برای نیل به اهداف خود در راه افزایش سودآوری بدون افزایش دارایی‌ها اتخاذ کرده که بر دو روش اصلی متکی بوده است:
۱) گسترش دامنهء فعالیت و بازدهی مطلوب سرمایه‌گذاری در روش‌های مالی سنتی متکی بر دارایی‌ها نظیر لیزینگ و وام‌های مستقیم، از طریق فراهم ساختن ارزش افزودهء خدماتی در جوار تامین منابع مالی این طرح‌ها.
۲) افزایش کارمزد‌ها و سایر درآمد‌های این شرکت از طریق ارایهء خدمات سرمایه‌گذاری بانکی به شرکت‌های کوچک و متوسط.
اگرچه پیشرفت این استراتژی تدریجی بوده ولی آثار و علایم توفیق در اتخاذ این سیاست کاملا مشهود و محسوس بوده است.
● اوضاع مالی
بر اساس آخرین صورت‌های مالی منتشره مجموع دارایی‌های شرکت ORIX در پایان ماه مارس ۲۰۰۵ بالغ بر ۵۱۳ر۵۶ میلیون دلار بوده که نسبت به رقم مشابه قبل از آن از رشدی برابر با ۱۸/۶ درصدبرخوردار شده است. در برابر، حجم بدهی‌های آن شرکت نیز در دورهء مورد گزارش بالغ بر ۷۴۰ر۴۹ میلیون دلار اعلام شده که افزایشی معادل ۹/۳ درصد نسبت به دورهء قبل حاصل کرده است. دارایی‌های جاری آن شرکت مشتمل بر موجودی‌های نقدی و شبه نقدی، سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت موجودی‌ها و سایر دارایی‌های جاری بالغ بر ۸۹۶ر۴ میلیون دلار بوده که نسبت به دارایی‌های مشابه در دورهء قبل ۳/۱۴ درصد رشد را نشان می‌دهد ضمنا خالص دارایی‌های قابل تصرف شرکت مورد بحث در پایان سال مالی ۲۰۰۴۴۲۰۰۵ بالغ بر ۷۷۳ر۶ میلیون دلار بوده که از رشدی برابر با ۲۷ درصد نسبت به دورهء قبل برخوردار شده است.

مرتضی کاووسی‌
‌‌مدیریت تحقیق و توسعهء لیزینگ پارسیان

منبع : روزنامه سرمایه