Spywar چیست و راه های مقابله با آن کدام است؟

در دنیای امروز، كامپیوترها در بین مردم روز به روز جای خود را بیشتر باز می كنند و این امر باعث شده كه افرادی سودجو اقدام به انجام كارهایی كنند كه به واسطه آن بتوانند اهداف خود را اعم ازسرقت اطلاعات، هك و نمایش تبلیغات ناخواسته می باشد را برآورده سازند. در این مقاله به بررسی نوع خاصی از برنامه ها كه به منظور نمایش ناخواسته تبلیغات روی كامپیوتر كاربران ساخته شده است می پردازیم. Spyware یك نام كلی برای برنامه هایی است كه رفتارهای مشخص انجام می دهند مثل نمایش آگهی های تبلیعاتی، جمع آوری اطلاعات شخصی یا تغییر تنظیمات كامپیوتر شما كه معمولا» بدون كسب مجوز اجرا می شوند. ممكن است نرم افزارهای ناخواسته یاSpyware در كامپیوتر خود داشته باشید اگر:
▪ تبلیغاتی را می بینید كه به صورت POPUP باز می شوند حتی زمانی كه به اینترنت متصل نیستید.
صفحه ای كه به محض بازشدن اینترنت اكسپلورر باز می شود (صفحه پیش فرض IEشما) یا تغییر تنظیمات مرورگر اینترنت بدون اطلاع شما تغییر پیدا كرده است.
▪ یك Tool bar جدید كه شما قصد نصب آن را نداشتید در Explorer دیده می شود و خلاص شدن از آن راحت نیست و پس از پاك كردن یا حذف آن دوباره مشاهده می شود. كامپیوتر شما برای تمام كردن و اجرا یك عمل بیشتر از سابق وقت صرف می كند.
Spyware اغلب از طریق نرم افزارهایی منتقل می شود كه آگهی های تبلیغاتی را نمایش می دهند یا نرم افزارهایی كه اطلاعات حساس یا شخصی شما را ردیابی می كنند. البته این به معنی این نیست كه هر آگهی تبلیغاتی یا هر نرم افزاری مخرب است. مثلا» شما برای دریافت فایل های موسیقی در یك سایت فرم ثبت نام را پر می كنید اما برای دریافت سرویس های مختلف این سایت مجبور به دریافت آگهی های تبلیغاتی نیز هستید اگر موقع نصب با كلیه موارد توافق كنید پس باید توجه داشته باشید كه امكان حضور آگهی هم در كامپیوتر شما وجود دارد و شما اجازه داده اید كه آن سایت فعالیت های شما را زمانی كه در اینترنت هستید پیگیری كند.
نوع دیگر برنامه های ناخواسته آنهایی هستند كه تغییراتی روی كامپیوتر شما ایجاد می كنند كه باعث كند شدن خراب و restart شدن سیستم می شود. این برنامه ها می توانند صفحه اول یا پیش فرضInternet Explrer كامپیوتر شما را تغییر بدهند و یا ابزارهای مختلف در جست وجوگر كامپیوتر شما اضافه كنند كه شما اصلا» تمایلی به نصب آنها نداشته اید. این برنامه ها اغلب به گونه ای نصب می شوندو یا تغییراتی ایجاد می كنند كه برگرداندن كامپیوتربه حالت قبلی یا به حالت اصلی سیستم گاهی غیرممكن می شود این نوع برنامه های ناخواسته هم Spyware نامیده می شوند. نكته اصلی در همه این موارد این است كه شما یا كسی كه با كامپیوتر شما كار می كند دانسته یا ندانسته برای نصب چنین برنامه هایی موافقت خود را اعلام می كنید.
یكی از روش های آلوده شدن به Spyware نصب همزمان آن با برنامه های دیگری است كه شما واقعا» قصد نصب آنها را دارید مثل برنامه های به اشتراك گذاری فیلم یا موسیقی هرزمان كه برنامه ای را نصب می كنند مطمئن باشید كه تمام موافقت نامه های مرتبط و همچنین مستندات آن نرم افزار را به دقت مطالعه كرده اید.
● نشانه های Spyware
اگر هر یك از موارد زیر را در كامپیوتر مشاهده كردید احتمال وجود Spyware یا دیگر برنامه های ناخواسته نصب شده وجود دارد.
● مشاهده آگهی های تبلیغاتی در تمام مدت
بعضی از برنامه هاشما را با آگهی های تبلیغاتی بمباران می كنند كه اصلا» ربطی به سایت هایی كه شما در حال مشاهده آن هستید ندارد و بصورت POPUP دائما» روی صفحه مونیتور باز می شوند اگر به محض متصل شدن به اینترنت POPUPهای متعدد می بینید به احتمال بسیار زیاد آلوده به Spyware هستید.
تنظیمات كامپیوتر شما تغییر كرده و نمی توانید آن را به حالت اولیه برگردانید.
بعضی از برنامه های ناخواسته قابلیت تغییر پارامترهای كامپیوتر شما را دارند به این معنی كه می توانند صفحه home page شما را كه به صورت پیش فرض روی لینك خاصی قرار داده اید تغییر دهد و یا اگر بخواهید Search انجام دهید صفحه ای را مشاهده می كنند كه قبلا» ندیده بودید و گاهی ممكن است متوجه شوید كه تغییراتی كه در كامپیوتر داده اید ثبت نشده و مجددا» با شرایط قبلی كار می كند.
مرورگر اینترنت شما حاوی ابزارهایی است كه شما هیچ گاه نصب نكرده اید.
Spyware می تواند در مرورگر اینترنت شما Tool barهای مختلفی ایجاد كند حتی اگر بخواهید این Tool bar را حذف كنید ممكن است موفق نشوید.
بعضی ازSpyware ها در ظاهر كار بخصوصی انجام نمی دهند ولی تمام فعالیت های خود را پنهانی انجام می دهند و تنها چیزی كه شما را مشكوك می كند، كندی بیش ازحد معمول، مشغول بودن CUP، مراجعه بی دلیل به دیسك سخت و یا خرابی در اجرای یك برنامه خاص كه قبلا» بدون اشكال انجام می شد است كه حاكی از وجود Spyware و فعالیت آن در پشت صحنه فعالیتهای كامپیوتر شماست.
چگونه از شرSpyware خلاص شوید:
بسیاری از برنامه های ناخواسته مثل Spywareها به گونه ای طراحی شده اند كه به آسانی پاك نشود. اگر بخواهید آنها را مثل برنامه های دیگر پاك كنید بعد از روشن شدن مجدد كامپیوتر برنامه دوباره ظاهر می شود. اگر برای پاك كردن نرم افزارهای ناخواسته دچار مشكل هستید ممكن است نیاز به ابزاری داشته باشید كه باید از اینترنت دریافت كنید. بسیاری از شركت های كامپیوتری برنامه های مجانی و یا بسیار ارزان پیشنهاد می دهند كه كامپیوتر شما را چك می كنند و برنامه های خراب یا Spywareرا پاك می كند.
بعضی از ISPها نرم افزارهای ضد Spywareدر بسته بندی های نرم افزاری خود ارائه می كنند. اگر ISP شما ابزار خاصی ارائه نمی كند برنامه های مختلف را بررسی كنید و یا از دوستان و آشنایان مورد اعتماد در خصوص برنامه هایی كه آنها استفاده می كنند سوال كنید. البته بعد از نصب ضد Spywar اغلب نرم افزارهای بدون پول دریافت شده از اینترنت شما كار نخواهد كرد.
● از بین بردن Spyware
۱) یكی از ابزارهای مجانی كه در این لیست به آن اشاره شده را اجرا كنید Lavasoft Ad Awaer یا Spybot Search & Destroy
۲) از این ابزار برای اسكن كامپیوتر خود استفاده كنید تا تمام Spywareها یا برنامه های ناخواسته را پاك كنید
۳) فایلهای خراب یا برنامه های مخرب پیدا شده را بررسی و بازرسی كنید
۴) فایلهای مشكوك رابرای پاك كردن علامت گذاری كنید و ازهمان ابزارها برای پاك كردن آنها استفاده كنید.
جلوگیری از Spyware
Spywareها وارد حریم خصوصی كامپیوتر شما شده و شما را باPOP-UPهای مختلف بمباران می كنند و باعث كم شدن سرعت و یا حتی خراب شدن كامپیوتر شما می شود. در زیر به چند روش جلوگیری از خطرات Spyware اشاره شده است.
▪ مرحله :۱ نرم افزار خود را به روز آوری كنید:
اگر از ویندوز XP استفاده می كنند یك روش جلوگیری از وجود خطرات Spyware اطمینان از به روز بودن تمام نرم افزار است ابتدا از طریقWindows Update مطمئن باشید كه تمام اصلاحیه های ویندوز را دریافت كرده اند و وضعیت اتوماتیك به روزآوری اصلاحیه ها را انتخاب كنید.
▪ مرحله :۲ تنظیم كردن پارامترهای مرورگر اینترنت:
قسمت امنیتی Internet Explorer را به گونه ای تنظیم كنید كه نحوه دریافت و مقدار دسترسی به اینترنت را به خوبی كنترل كند. اگر از ویندوز XP یا SP۲استفاده كنید مرورگر اینترنت شما به اندازه كافی در مقابل Spyware محافظت شده است.
برای بررسی وضعیت فعلی امنیتی مرورگر اینترنت خود Optionهای IEبررسی كنید.
▪ مرحله:۳ از یك فایر وال استفاده كنید:
با توجه به اینكه اغلب Spywareها به همراه برنامه های مورد نیاز شما نصب می شوند نصب یك دیواره آتش ضروری است. این عمل باعث می شود هكرها نتوانند به راحتی در سیستم شما نفوذ كنند.
▪ مرحله :۴ دریافت فایلهایی كه به سلامت آنها مطمئن هستید:
برای محافظت مناسب از كامپیوتر خود مقابل Spyware رعایت چند نكته ضروری است:
۱) برنامه هایی را كه مایل به download هستید فقط از سایت هایی مطمئن بگیرید
۲) تمام اخطارهای امنیتی وتوافق های مربوط به مجوز شرایط اختصاصی سازی نرم افزاری را كه نصب می كنید به دقت بخوانید
۳) برای بستن یك پنجره كه باز شده هیچگاه كلیدهای »OK« و یا »Agree« را نزنید بلكه علامت X قرمز رنگ را بزنید
تا آنجا كه امكان دارد از نصب برنامه های به اشتراك گذاری موسیقی و فیلم مجانی خوداری كنید مگر اینكه مطمئن باشید تمام اطلاعات لازم نصب نرم افزار را می دانید.

فریما سادات میری

منبع : روزنامه جوان