مواد منفجره

در دست‌نویس جنگ هوسی‌ها که حدود ۱۴۳۰ تألیف شده (باروت از گوگرد و زغال که به‌خوبی با هم مخلوط شده باشد و شوره تشکیل شده است. چنانچه می‌خواهید قدرت انفجار آن بیشتر شود قدری عرق یا سرکه به آن بیفزایید سپس مخلوط را در زیر آفتاب به خوبی خشک کنید ارسنیک (دارای گوگرد) اگر با باروت مخلوط شود سنگ‌ها رابه فاصله بسیار دور پرتاب می‌کند.
در فرانسه باروت اولیه ۷۵% شوره و مانده آن نیم و نیم گوگرد و زغال بود. این باروت به آرامی می‌سوخت اما منفجر نمی‌شد.
برای تهیه باروت، شوره، زغال و گوگرد را آسیا می‌کردند آنگاه آنها را به نسبت‌های گوناگون با هم مخلوط می‌کردند [۷].
یکی از مهمترین رشته‌های صنایع شیمیائی در زمان صلح و جنگ بوده است. در زمان صلح مواد منفجره برای منفجر کردن معادن و ساختن تونل‌ها بکار می‌رود و مواد خامی که در ساختن این مواد بکار می‌رود عبارت است از پتاسیم، نیترات، زغال چوب و سولفور که در ساختن باروت هم بکار می‌روند. هر کدام از موادی که برای ساختن مواد منفجره بکار می‌رود سنگین و حجیم است و بنابراین حمل آن گران تمام می‌شود [۴۱].
● مواد منفجره Explosives
اجسامی هستند که در اثر یک عامل خارجی (مثل ضربه، حرارات یا تأثیر توأم آنها) به‌طور ناگهانی تجزیه می‌شوند و مقدار گاز داغ تولید می‌کنند. اگر اینمواد در هوای آزاد منفجر شود، کار عمده‌ای انجام نمی‌دهد در صورتی‌که اگر انفجار آنها در محیط محدود (مثلاً داخل چال) صورت گیرد، گازهای تولید شده فشار زیادی به دیواره محیط وارد می‌کند و باعث تخریب وسیعی می‌شود.
در ترکیب تمام مواد منفجره، دو عنصر کربن و هیدروژن وجود دارد از این گذشته اکسیژن نیز برای احتراق و تبدیل این عناصر به مواد گازی مثل دی‌اکسیدکربن و آب وجود دارد. مقدار انرژی که به‌وسیله مواد منفجره آزاد می‌شود چندان زیاد نیست حتی کمتر از میزان انرژی سوخت‌های معمولی است که بسیار زیاد است اما آنچه درین مورد مهم است سرعت آزاد شدن انرژی موجود در یک کیلوگرم ماده منفجره معمولی است که بسیار زیاد است مثلاً انرژی موجود در یک کیلوگمر ماده منفجره معمولی یک‌دهم انرژی موجود در یک کیلوگرم بنزین است. در صورتی‌که میزان آزاد شده در واحد زمان، در مورد این ماده منجره، در حدود دو میلیون برابر بیشتر از سرعت انرژی آزاد شده بنزین است. هنگامی که ماده منفجره‌ای داخل چال منفجر می‌شود. در حدود ۱۰۰،۰۰۰ آتمسفر فشار بر دیواره‌های چال وارد می‌کند و دمای حاصل از گازها در لحظه انفجار بیش از چند هزار درجه سانتی‌گراد است.
● انواع مواد منفجره
۱) باروت از ترکیب ۷۲% نیترات سدیم یا پتاسیم ۱۶% زغال چوب و ۱۲% گوگرد ساخته می‌شود.
۲) نیتروگلیسیرین Nitroglycerin این ماده در ۱۸۴۷ به‌وسیله سوبررو Sobrero اختراع و در ۱۸۶۳ به‌وسیله آلفردنوبل به‌عنوان ماده منفجره بکار برده شد. نیترو گلیسیرین از مخلوط اسیدسولفوریک، اسید نیتریک و گلیسیرین در ظرف‌های فولادی تهیه می‌شود. در درجه حرارت معمولی به‌صورت مایع است و در دمای ۲۰۰ درجه‌سانتی‌گراد منفجر می‌شود و نیز ضربه شدید هم آنرا منفجر می‌کند.
۳) دینامیت ماده اصلی دینامیت‌ها نیتروگلیسیرین است که آنرا با موادی چون نیترات سدیم، مغز چوب و سایر مواد قابل اشتعال مخلوط می‌کنند و انواع مختلف دینامیت‌ها را بدست می‌آورند [۴۳].

۴۳ ـ آشنائی با معدن‌کاری ـ مهندس حسن مدنی

منبع : مطالب ارسال شده