لطفا مانکن نشوید!

دختر بیچاره ۲۱ سال داشت و اگرچه قدش ۱ مترو۷۲ سانتی متر بود، اما وزنش تنها ۴۰ کیلوگرم بود.این اعداد و ارقام مربوط به یک مانکن برزیلی است که ۱۵ نوامبر ۲۰۰۶ در اثر عفونت ناشی از بی اشتهایی مرضی یا «آنورکسی نوروزا» از دنیا رفت؛ در حالی ‌که خیلی از دختران جوان به او و اندامش غبطه می‌خوردند.
اما مرگ این مانکن برزیلی بعد از مرگ همتای اروگوئه‌ای او که دچار نارسایی قلبی شده بود، موجب شد انقلابی در جهان مد رخ داده و فریادهای اعتراض متولیان بهداشت اوج بگیرد. به طوری که سازمان بهداشت جهانی هم واكنش نشان داد.
این سازمان در گزارشی نگرانی خود را از کم وزنی بیش از حد دختران جوان و گرسنگی کشیدن مفرط آنها برای تقلید از مدل‌ها، اعلام کرد. البته این واکنش در برابر تبلیغات گسترده غیر علمی برای کاهش وزن و استفاده از زنان فوق‌العاده لاغر در سالنهای مد، خیلی مهم نیست؛ چرا كه همچنان شمار زیادی از دختران جوان، به تقلید از مدل‌هایی که از شدت لاغری رو به موت هستند، سعی می‌کنند خود را بیش از حد لاغر کنند!
فراموش نكنید سازمان بهداشت جهانی افرادی با شاخص توده بدنی زیر ۵/۱۸ را دچار کمبود وزن دانسته و در جهان سوم چنین افرادی را مستحق کمک‌های بشر دوستانه می‌داند. شاخص توده بدنی مانكن مورد بحث، ۵/۱۳ بود!
● حضور لاغرها در نمایش ممنوع!
به دنبال هشدار‌های سازمان بهداشت جهانی، ابتدا در ماه سپتامبر موجی در برزیل و اسپانیا به راه افتاد که جلوی فعالیت مانکن‌های بسیار لاغر گرفته شود. این معضل به حدی جدی شد که برگزار کنندگان نمایش لباس در این کشور از حضور مدل‌های بسیار لاغر- که ظاهر بیمار گونه آنها داد می‌زد استانداردهای سلامت را ندارند - جلوگیری کردند.
در واقع، شرکت‌های مد مجبور شده‌اند در انتخاب مانکن‌های خود شاخص جدیدی در نظر بگیرند. طبق قانون این کشور مدل‌هایی که شاخص توده بدنی(BMI ) کمتر از ۱۸ داشته یا سن آنها کمتر از ۱۶ سال باشد، از شرکت در این نمایش‌ها محروم می‌شوند.
حتماً می‌دانید در علم پزشکی معیارهای مختلفی برای تعیین چاقی و لاغری افراد وجود دارد که معتبر‌ترین و مشهورترین آنها شاخص توده بدن است. این معیار از تقسیم وزن (بر حسب کیلوگرم) بر مجذور قد (برحسب متر) به دست می‌آید. طبق این معیار فقط کسانی که شاخص توده بدنی شان بین ۵/۱۸ تا ۲۵ است، وزنی ایده‌آل دارند.
● بقیه هم می‌آیند
پس از مدتی، کشورهای دیگری از جمله آرژانتین هم با اسپانیا همراه شده و از شرکت‌ها خواسته‌اند قبل از شروع هر برنامه گواهی سلامت مدل‌های خود را ارائه دهند. حتی این موج به انگلستان هم رسیده و وزیر فرهنگ این کشور با اشاره به الگو گرفتن دختران جوان از مدل‌های بسیار لاغر، از مجریان نمایشگاههای مد خواست مدلهای بسیار لاغر و استخوانی را بکار نگیرند.
در انگلیس تقریبا ۵ تا ۱۰ درصد زنان ۱۴ تا ۲۴ ساله از بیماری بی‌اشتهایی عصبی رنج می‌برند و حتی سن ابتلای این بیماری پایین آمده و کودکان ۸-۷ ساله را هم گرفتار كرده است.
بی‌اشتهایی عصبی یا آنورکسی نروزا نوعی اختلال در خوردن است که در آن فرد به شکل وسواس‌آمیزی خود را از خوردن غذا محروم می‌کند تا به اندامی بیش از حد لاغر دست پیدا کند.
این بیماران اگرچه دارند از لاغری پس می‌افتند، اما باز هم احساس چاقی می‌کنند. یکی دیگر از علائم این بیماری علاقه وسواسی به رژیم‌های سخت غذایی، ورزش‌های سنگین و اکراه از خوردن غذا حتی در کنار دیگران است.
نوع دیگر این بیماری هم بولیمیا است که در آن فرد بر خلاف نوع اول اشتها دارد، اما بعد از خوردن خود را وادار به استفراغ می‌کند. هر دو این اختلالات روانی می‌توانند به مرگ بینجامند یا عوارض دائمی مانند نازایی و استخوانهای شکننده ایجاد کنند.
● ایتالیا، آخر از همه
به تازگی کشور ایتالیا هم با وجود مقاومت‌هایی که متولیان مد در ابتدا نشان دادند، بالاخره به جمع این کشورها پیوست. در خبرهای بی.بی.سی آمده وزیر جوانان این کشور با ابراز خوشحالی از تصویب این قانون گفته: «۶۰ درصد نوجوانان ایتالیا دوست دارند از آنچه هستند لاغرتر باشند.
البته مرزی بین لاغری و بیماری وجود دارد که معمولا مورد توجه نیست. ما می‌خواهیم با تصویب و اجرای این قانون این مرز را شناسانده و حد را نگه داریم. شاید بتوانیم یک تصور سالم از زیبایی را در میان مردم زنده کنیم.»
البته این تصور منحصر به ایتالیا نیست. کارشناسان انگلیسی معتقدند در این کشور هم این تصور رواج دارد که هر چه زنان لاغرتر باشند، زیباترند و این تصور همراه با تصاویر مانکن‌های مشهور مجلات مد می‌تواند یکی از علل افزایش آمار آنورکسی و بولیمیا باشد.
● حرف آخر
پزشکان سازمان بهداشت جهانی با بررسی وزن شمار زیادی از مدلهای لباس، دریافته‌اند وزن آن‌ها حداقل ۱۰ کیلوگرم کمتر از استاندارد شاخص سلامتی است.
در ضمن محققان به این نتیجه رسیده‌اند که میل دختران جوان به داشتن تناسب اندام و روی آوردن کور کورانه به رژیم‌های لاغری، خطر پوکی استخوان، نارسایی قلب، تنبلی کبد (سیروز) و اختلالات روانی را در این گروه افزایش داده و آن‌ها را مستعد دردهای عضلانی- اسکلتی شدید می‌کند.
رسانه‌های جهان هم در تکاپو هستند تا مردم و بخصوص مدلهای در معرض آسیب را از مشکلاتی که به دنبال لاغری بیش از حد گریبانگیرشان خواهد شد، آگاه کنند.
اما با تمام این حرفها هنوز هم دختران جوانی هستند که در لاغر شدن و رسیدن به اندامی مانکنی، با هم، چشم و هم چشمی دارند و بدون توجه به عواقبش رژیم‌های آنچنانی گرفته و مشتری قرص‌های لاغری شده‌اند.
از قدیم گفته‌اند، اندازه نگه‌دار كه اندازه نكوست!

مهشید چایچی

منبع : روزنامه جوان