بازار پریشان میز و صندلی رایانه

قدیم ترها ملای مكتب خانه غیر از سن و سالش و اینكه بالای مكتب روی یك تشكچه می نشست، یك ویژگی منحصر به فرد دیگر هم داشت؛ یك میز چوبی كوچك كه از آن برای نوشتن و گذاشتن كتاب ها روی آن استفاده می كرد و همه شاگردان مكتبی شاید دلشان غنج می زد كه ای كاش می توانستند یكی از آن میزها داشته باشند. روزها و سال ها گذشت و گذشت تا اینكه لوح های مكتبی به لوح های فشرده رایانه ای تبدیل شدند. حالا دیگر شاگردهای مدرسه هایی كه جای آن مكتب ها را گرفته اند، تنها به آرزوی داشتن میزهایی به اندازه میز كوچك ملای مكتب و غنج زدن دل هایشان بسنده نمی كنند؛ آنها داشتن میزهایی در قد و اندازه هایی به تناسب بزرگتر و در سر و شكل هایی زیباتر و مرتب تر را حق خود می دانند، آن هم به همراه یك صندلی كه بتواند بچرخد و بالا و پایین شود. البته این تنها خواسته كوچك ترها نیست، حالا دیگر بزرگترها هم برای اینكه كارهایشان را آسوده تر انجام دهند، نمی توانند از فكر میز و صندلی رایانه غافل باشند.
از حدود ۱۰-۱۳ سال پیش كه به مرور، داشتن رایانه های خانگی در كنار تجهیز ادارات مختلف به رایانه به عنوان یك نیاز جدی مطرح شد و به عنوان امری ضروری نمود پیدا كرد، فروشندگان مبلمان خانگی و اداری چه از نوع چوبی و چه از نوع فلزی- دایره فعالیت تازه تری را به حوزه كاری خود افزوده دیدند.
در سا ل های اول، این بازار آنقدر گسترده نبود كه تولیدكنندگان، ریسك تولید انبوه این گونه میزها را در دستور كار خود قرار دهند و در بیشتر موارد، سعی می كردند تنها پس از سفارش مشتری، دست به ساخت این میزها در اندازه، رنگ و طرح های گوناگون بزنند. كم كم میزان استفاده كاربران مختلف از رایانه به جایی رسید كه لزوم عرضه انبوه میز و صندلی مخصوص رایانه را متذكر شد. تقاضا در ابتدا به گونه ای بود كه برآورده شدن انتظارات اولیه كاربران می توانست نظر آنها را تأمین كند ولی هنگامی كه تولید كنندگان، این بازار را مستعد فعالیت و رقابت یافتند، دست به ابتكارهای گوناگونی زدند تا بتوانند بخش های عمده تری از گستره تقاضا را تأمین كنند و در این راستا دایره تنوع این اجناس گسترده تر شد تا جایی كه این بازار نیز مثل دیگر بازارها با عوامل تعیین كننده ای از قبیل قیمت، رنگ، طرح، اندازه و... مواجه شد. در این فراگرد، عرصه تقاضای این بازار به دو بخش خانگی و اداری تقسیم شد كه با وجود مشتركات بسیار، هركدام ویژگی های خاص خود را نیز دارا هستند، به گونه ای كه در بیشتر موارد، فروشندگان نیز در یكی از این دو بخش به صورت جدی تری فعالیت می كنند.
در سال های اولیه رونق بازار میز و صندلی رایانه، همه چیز به گونه ای تقریباً مناسب پیش رفت ولی پس از آنكه تبصره هایی به شرایط اولیه رقابت افزوده شد، مشكلات و سختی ها بیشتر خود را نشان دادند، ضمن اینكه با توجه به افزایش توقع خریداران، اصول تازه تری نیز بر بازار حاكم شد. در شرایط تازه تعاریف جدیدی از میزان عرضه و تقاضا و نوسان بازار به ثبت رسید كه باعث شد گروهی از تولید كنندگان و فروشندگان توان فعالیت خود را از دست بدهند. از سوی دیگر خریداران به عنوان طرح دیگر ماجرا- نیز مشكلاتی را پیش روی خود می بینند كه در ادامه و پس از شرح وضعیت فعلی بازار میز و صندلی رایانه به آن خواهیم پرداخت.
در حال حاضر اكثر میزهای رایانه موجود در بازار از دو جنس نئوپان و MDF ساخته شده اند كه بسته به نوع روكش، اندازه، كیفیت و محل ساخت، قیمت های مختلفی دارند. آنچه در این بازار نیز بیش از هرچیز دیگری مسلم است، این است كه خریداران باتوجه به میزان بودجه خود دست به انتخاب كالای مورد نظر می زنند. البته در این بین فاكتورهای دیگری از قبیل زیبایی، اندازه، كیفیت و... نیز در رده های بعدی فاكتورهای انتخاب قرار می گیرند. آنچه امروز مثل هر بازار دیگری، در بازار میز و صندلی رایانه نیز به عنوان مشكل اول مطرح است، مسأله ورود اجناس بی كیفیت خارجی به بازار و پریشانی حاصل از آن است كه خریدار، فروشنده و تولید كننده را در وضعیت نابهنجاری قرار داده است. البته اینجا نیز فروشنده ضرر چندانی نمی كند؛ فروشنده سودی كه بابت اجناس ایرانی در نظر می گرفته را این بار از راه فروش اجناس خارجی نصیب خود می كند ولی خریدار به لحاظ كیفی نبودن كالایی كه خریداری كرده و تولید كننده ایرانی به دلیل نداشتن توان رقابت، هر دو متضرر می شوند. شاید اینكه اجناس خارجی كمتر از ضمانت برخوردار هستند نیز باعث رغبت بیشتر فروشندگان به عرضه آنها شود، چرا كه در این حالت فروشنده دردسر كمتری برای پاسخگویی به خریدار خواهد داشت.
شاملو- تولیدكننده و فروشنده مبلمان اداری چوبی و فلزی- در خصوص انواع میزهای رایانه موجود در بازار می گوید: میزهای قابل فروشی كه الان در بازار وجود دارد، بیشتر از جنس MDF است. البته میزهای فایبرگلاس هم هست كه قیمت های مناسب تری دارد ولی تقاضا برای این میزها از سوی مشتریان به شدت كاهش یافته است . به گفته این فروشنده، محدوده قیمت میزهای رایانه فایبرگلاس در اندازه ۶۰*۱۲۰ سانتی متر از ۳۶ تا ۴۲ هزار تومان متغیر است. میزهایی در همین اندازه كه از جنس MDF باشند، در محدوده قیمتی ۶۰ تا ۸۳ هزار تومان قرار می گیرند. البته این قیمت، مربوط به شكل ساده این میزهاست؛ اگر بخواهید یك میز رایانه Lشكل استاندارد داشته باشید، باید بابت جنس فایبرگلاس حدود ۸۷ هزار تومان و برای جنس MDF، حدود ۱۵۶ هزار تومان بپردازید. شاملو به عنوان فروشنده، نوسان فروش چندانی را بر بازار حاكم نمی داند و تنها تغییر ایجادشده ظرف سال هایی كه از رونق این بازار می گذرد را مربوط به تغییر جنس میزها می داند. او معتقد است كه ورود اجناس خارجی، تأثیر چندانی بر بازار فروش میزهای رایانه نداشته و مشكل خاصی را ایجاد نكرده است.
محدوده قیمت صندلی های گردان مخصوص رایانه در اندازه ها و فرم های معمول بازار، از ۲۲ تا ۵۸ هزار تومان متغیر است. البته بعضی مارك های مرغوب داخلی نیز وجود دارند كه كاملاً شناخته شده ا ند و در محدوده قیمت ۶۰ تا ۱۲۷ هزار تومان- بسته به اندازه و نوع- قرار می گیرند.
انصاری- یكی از خریداران میز و صندلی رایانه- متوسط قیمت و كیفیت را مهمترین گزینه برای انتخاب خود می داند. او می گوید: چون قبلاً هم خرید داشته ام، از محدوده قیمت ها مطلع هستم و با توجه به اوضاع حاكم بر بازار، نسبتاً راضی هستم . شرایط دیگری كه از نظر او می تواند مهم باشد، به ابعاد، زیبایی و كارآیی كالا مربوط می شود. این خریدار اعتقاد دارد كه با توجه به گذشت زمان نسبتاً قابل توجهی از خرید قبلی او، قیمت ها تغییر چندانی نداشته اند.
یكی دیگر از فروشندگان معتقد است كه از نظر خریدار، كیفیت مهمترین گزینه است، ضمن اینكه قیمت مناسب نیز می تواند تا حد قابل توجهی تعیین كننده باشد. از نظر او تولیدكننده ها نیز دقیقاً به تناسب خریداران، گاهی به كیفیت بالاتر و گاهی به قیمت پایین تر اهمیت می دهند و همین نكته باعث می شود كه خریداران از امكان كافی برای انتخاب اجناس متناسب با هزینه خود برخوردار باشند. به گفته او میزهایی در اندازه بالاتر از ۷۰*۱۴۰ سانتی متر با كیفیت متناسب (نئوپان روكش شده یا MDF) را می توان به قیمت یكصدهزار تا دویست هزار تومان خریداری كرد. او می گوید: با توجه به استقبال فزاینده مردم از رایانه و تجهیز بیشتر اماكن به این وسیله، هنوز هم بازار فروش میز و صندلی رایانه روبه رشد است . به نظر او چون میزهای چینی و تایوانی قدری ظریف تر كار شده است، توانسته نظر برخی از خریداران را به خود جلب كند، اما بر قیمت ها تأثیر چندانی نداشته است.
نكته جالب اینكه هیچ كدام از فروشندگان خریدارانی كه از آنها نظرخواهی شد به فاكتورهای ساخت این كالاها از زاویه بهداشت فیزیولوژیك اندام اشاره خاصی نداشتند و بیشتر از آن كه به فكر سلامت خودشان باشند، به زیبایی و سلامت كالا فكر می كردند؛ موضوعی كه در صورت بی توجهی به آن، می تواند هزینه های سرسام آور درمانی را نیز به هزینه خرید كالا اضافه كند.
ملك زاده- یكی دیگر از فروشندگان- معتقد است كه ورود اجناس خارجی باعث شده بسیاری از تولیدكنندگان داخلی با مشكلات زیادی مواجه شوند، چون از یك سو تولیدكنندگان خارجی می توانند اجناس خود را با قیمتی بسیار پایین تر از تولیدكنندگان داخلی عرضه كنند و از سوی دیگر بسیاری از خریداران، همین كه متوجه خارجی بودن جنس می شوند، به سمت آن تمایل بیشتری پیدا می كنند. نكته دیگر اینكه گاهی آگاهی نداشتن مشتری باعث می شود كه بعضی فروشندگان بعضی اجناس نامرغوب یا متوسط را به جای جنس مرغوب و با قیمت بیشتر به خریدار بفروشند. به عنوان مثال در بعضی موارد اتفاق می افتد كه بعضی اجناس كه تنها رویه MDF دارند، به جای MDF به خریدار فروخته شود. به نظر او ورود كالاهای خارجی با قیمت ارزان تر باعث شده كه اكثر تولید كنندگان از خیر كیفیت بگذرند و سعی كنند كالاهایشان را با قیمت های پایین تر به دست خریدار برسانند.

منبع : روزنامه همشهری