آشنائی با تکنیک فلدن کرایس

● روش فلدن كرایس (FELDENKRAIS)چیست؟
روش فلدن كرایس شیوه ای از رشته های دستكاری بدن-پایه است كه چگونگی حركت بدن به طور موثر، افزایش هماهنگی ، افزایش دامنه حركتی ، كاهش فشار در مفاصل و افزایش انعطاف پذیری را به کارآموزان می آموزد . این شیوه عموماٌ به " كار با بدن"(Body work) شناخته می شود ، اما این نام نامی بی معناست زیرا هدف استادان این شیوه بیشتر آموزش است تا دستكاری مستقیم نسوج و ساختاربدن.
كسانی كه از درد و فقدان عملكرد صحیح حركتی (MOVEMENT DYSFUNCTION ) رنج می برند،بیشتر به دنبال این شیوه می باشند. این شیوه در میان هنرپیشگان ، نوازندگان موسیقی و ورزشكاران نیز كه بدن آنها دائماٌ با حركات تكراری سر و كار دارد، بسیار محبوب است.
● تاریخچه روش فلدن کرایس چیست؟
فلدن كرایس( ۱۹۸۴- ۱۹۰۴ ) فیزیكدان روسی ،پس از اینكه دچار آسیب زانو شد و انتظار می رفت دیگر قادر به حركت نباشد ، این روش را ابداع نمود. فلدن كرایس که تحصیلات فیزیك ،روانشناسی و زیست شناسی را طی کرده و دارای كمربند سیاه جودو بود، از علایق و دانشهای گوناگون خود برای ابداع این شیوه بهره جست ، بطوریكه این روش با آموزش دادن خود برای دوباره راه رفتن بدون درد به ذهن او خطور كرد.
● این شیوه چگونه عمل می كند ؟
شیوه فلدن كرایس از استراتژیهای گوناگونی برای آموزش دانشجویان برای شناخت بدن خود و اینكه بدنشان به آنان چه می گوید ، استفاده می كند. این روش با اعتقاد به اینكه سیستم عصبی مركزی ،نقش عمده ای در سلامت فرد برعهده دارد ، افراد را در مورد وضعیت اسكلت بدن،عضلات ، مفاصل و نیز از الگوهای غلط وضعیت بدن و حركت اندامها آگاه می نماید.
هدف درمانگر این شیوه این است كه دانشجویان از فعال بودن هر قسمت از بدن در هر حركت و اینكه هیچكدام از اعضاء بدن بیش از دیگری تحت فشار نخواهد بود،آگاه و مطمئن باشند. بر اساس شیوه فلدن كرایس ، زمانیكه فرد با انجام حركات بدنی به صورت ناخودآگاه اسكلت بدن را حمایت می کند ، عضلات رهاتر شده و كمتر دچار تنش می شوند ونیز باعث افزایش دامنه حركت و انعطاف پذیری مفاصل می گردد.
در آموزش این شیوه ، استاد ممكن است از دانشجو بخواهد که برخی از حركات ساده را بارها با تغییرات جزئی انجام دهد .انجام این حركات باعث ایجاد نشانه های حسی خوبی در سیستم عصبی مركزی می شود و به تغیر در الگوهای اتوماتیك حركت و وضعیت قرار گرفتن بدن كمك می كند تا مؤثرتر و راحت تر باشند.
پیشرفتهای اخیر درمطالعات علمی در زمینه سیستم عصبی نشان می دهد كه نورال پلاستیسیته NEURAL PLASTICITY ) ) یا توانائی سیستم عصبی جهت یادگیری و تطبیق ، در مراقبتهای درمانی پزشكی رایج عامل بسیار مهمی به شمار می رود. شیوه فلدن كرایس ، راهی است برای رسیدن به توانائی افراد برای خود بهبودی.
● از روش فلدن کرایس چه انتظاری می توان داشت ؟
شیوه فلدن كرایس دارای دو بخش می باشد که دانشجویان می توانند از یك یا هردو آنها استفاده كنند.
۱) در كلاسهای ATM( آگاهی در حین حركت ) كه به صورت گروهی آموزش داده می شود ، دانشجویان موضوعات حركت پایه ای را برای رشد كیفیت حركتی ، آگاهی و عملكرد مورد مطالعه و بررسی قرار می دهند. موضوعات مورد بررسی شامل طرز قرار گرفتن معمولی بدن مانند خوابیدن به پشت ، روی شكم یا به پهلو ، ایستادن و نشستن روی صندلی می باشد. دریك كلاس یك ساعته ،تمركز دانشجویان بر روی یك موضوع حركتی كه به صورت شفاهی از سوی استاد آموزش داده می شود ، معطوف می شود .اغلب اوقات ، آموزش درمورد حركت بالقوه در قسمتهای فراموش شده بدن مانند ستون فقرات در قسمت پشتی قفسه سینه یا دنده ها می باشد.
۲) دركلاسهای FI (جداسازی عملكردی ) ، برنامه آموزش بصورت تك به تك است و معمولاٌ در مطب استاد انجام می گردد . در این روش ،شیوه فلدن كرایس به صورت انفرادی و بر اساس احتیاجات فردی یك دانشجو به او آموزش داده می شود . جلسات معمولاٌ ۴۵ دقیقه تا یك ساعت به طول می انجامد و طی آن دانشجو با لباس بر روی یك میز دراز كشیده و استاد آرام بدن او را لمس كرده و گاهی روابط حركتی بین قسمتهای مختلف بدن را به طور شفاهی به او می آموزد .این آموزش ممكن است در موقعیتهایی مانند نشسته ، زانو زده یا ایستاده نیز انجام پذیرد.
در كلیه موارد ، لمس برای ارتباط برقرار كردن است و نه درمان و هیچگونه فشار برای درمان((THERAPEUTIC PRESSING یا ضربه زدن ( ( STROKINGوجود ندارد . هدف استاد از ارائه موضوعات جدید ،جلب كردن توجه حسی دانشجویان به الگوهای رایج می باشد . دانشجو از طریق كشف و تجربه ، به دنبال یك شیوه حركتی فردی و مطلوب می با شد .
كلاسهای ATM عموما ٌدر دوره های ۴ تا ۶ جلسه ای و یكبار در هفته برگزار می گردند در حالی که برنامه و تناوب كلاسهای FI بر اساس هدف دانشجو و توصیه های استاد در نظر گرفته می شود .
● منافع سلامتی روش فلدن کرایس چیست؟
آگاهی بیشتر از بدن ، حركت آسانتر و احساسی از آرامش و بهزیستن ،همگی از منافع روش فلدن كرایس می باشد . برای كسانی كه با تجربه درد به این كلاسها می آیند اغلب اوقات این جلسات باعث كاهش درد می شود و در افرادی كه عدم عملكرد صحیححركتی دارند ، قدرت و هما هنگی افزایش می یابد .
گرچه تاكید دانشجویان این شیوه همواره برتمركز بر روی یاد گیری فردی است تا درمان وضعیتی ویژه، با این حال اغلب در مورد موفقیت در درمان بیماریهایی خاص ما نند سندروم فشاری مچ دست در ناحیه تونل كارپال CARPAL TUNNEL SYNDROME) ) وسردرد گزارشاتی داده می شود .
برخی از اساتید این شیوه در كار با افرادی كه مشكلات اعصاب و ارتوپدی دارند مانند آرتروز ، آسیب دیدن سر و گردن ، ضرب دیدگی ،MS وفلج مغزی كه موجب درد یا محدودیت در حركت می گردد ، مهارت دارند. دیگر اساتید با هنر پیشگان یا ورزشكاران برای از بین بردن درد ، بهبود عملكردهای از دست رفته یا بهبود عملكردهای ویژه به صورت اختصاصی كار می كنند.
● چه تحقیقات و برسیهای علمی در مورد شیوه فلدن کرایس موجود است؟
از آنجاكه اغلب ارزشیابی کنندگان تحقیقات پزشكی به جای تاثیرات كلی ، پارامترهایی خاص را جدا نموده و در نظر می گیرند ، طراحی یک تحقیق ویژه برای شیوه فلدن كرایس هنوز با چالشهایی همراه است. با توجه با اینکه تحقیقات اندكی در مورد تاثیر این شیوه در بیماریهای MS ، روماتیسم ، آرتروز و گردن درد انجام شده است ،اغلب ادعاها در مورد این روش بر اساس شواهد نقل شده می باشد.
● چگونه یك درمانگر انتخاب كنیم ؟
برنامه های آموزشی مورد تائید برای درمانگران روش فلدن كرایس شامل ۸۰۰ تا ۱۰۰۰ ساعت آموزش در طی یك دوره ۳ تا ۴ ساله می باشد.فارغ التحصیلان برای دوره های ATM پس از ۲ سال آموزش و برای دوره های FI پس از ۴ سال كامل مجوز تدریس خواهند داشت. در ایالات متحده ، به دنبال درمانگری باشید كه از سوی اتحادیه فلدن كرایس در آمریكای شمالی (انجمن تخصصی برقراری نظم ) واقع در پورتلند ایالت اورگون تایید شده است.
برای اینكه استاد فلدن كرایس شوید لازم نیست آموزشهای پزشكی ببینید. با اینحال ، بسیاری از فیزیوتراپیستها ، ماساژ درمانها و دیگر درمانگران جزو درمانگران مورد تایید انجمن فوق الذكر می باشند. در ایالات متحده بیمه به ندرت هزینه این شیوه را پرداخت می نماید ، مگر اینكه درمانگران در روش تایید شده دیگری نظیر فیزیوتراپی دارای مجوز كار باشند.
‌● موارد احتیاط در این رشته چیست؟
روش فلدن كرایس برای همگان شیوه ای مطمئن است . البته نه به عنوان یك درمان پزشكی بلكه به عنوان یك آموزش حركتی.

منبع : در گاه طب مکمل جایگزین ایران