شواهد ژئومرفولوژیکی عملکرد گسل های تبرته و تلخاب در فرونشست چاله میقان

یکی از مهمترین شواهد ژئومرفولوژیکی میزان و نحوه عملکرد خطوط گسلی، ویژگیهای ژئومرفولوژیک عوارض پیرامون آنها و به ویژه مرفولوژی مخروط افکنه ها و سلسله مراتب آنها از نظر زمانی، مکانی و توپوگرافی است. محدوده تحت بررسی، چاله مرفوتکتونیکی کویر میقان اراک می باشد. از آنجا که متغیرهای مؤثر در تکامل ژئومرفولوژیکی این حوضه فراتر از خط تقسیم پیرامون آن عمل نموده اند، بنابراین محدوده تحت بررسی به چهار گوش نقشه زمین شناسی قم تعمیم داده شده است. فرضیه تحقیق ارتباط هیدرولوژیکی در حوضه مسیله و چاله میقان اراک را حکایت می کند.
براساس این فرضیه، حوضه میقان تا اواخر پلیوستوسن یکی از زیر حوضه های چاله مسیله بوده است. سرانجام فعالیت گسل های حاشیه ای(گسل های تلخاب و تبرئه) و جهش گرابنی آنها موجب تفکیک چاله میقان از حوضه مسیله شده است. بررسی شواهد موجود از جمله مرفولوژی مخروط افکنه های قدیمی و جدید، موقعیت، جهات و جهش گسل ها، رسوب شناسی چاله میقان و همچنین بررسی اختلاف ارتفاع موجود بین سطوح مخروط افکنه ای قدیمی و خط تقسیم بین حوضه های میقان و چاله مسیله از مهمترین شواهدی هستند که فرضیه فوق را اثبات می کنند.

مجتبی یمانی
خدیجه اسدیان

منبع : پایگاه اطلاعات علمی