واشنگتن‌پست و دانشگاه “شریف”

تهران - با ورود برتون ریچر، یکی از مفاخر علم فیزیک آمریکا و برنده جایزه نوبل به تالار سخنرانی دانشگاه بلندآوازه شریف، صدها دانشجو از جای برخاسته و با صدای بلند و برای مدت زمانی طولانی به ابراز احساسات و استقبال از او پرداختند.
ریچر ضمن مدح و تمجید سطح بالای آموزشی دانشگاه شریف اظهار داشت، ”دانشجویان این دانشگاه بسیار تحسین برانگیزند. امیدوارم در آینده خبرهای بیشتری راجع به شما بشنوم.”
دانشجویان که همگی مردان و زنان جوانی بودند و لپ تاپ و کیف دستی های شیکی بهمراه داشتند، درهمانحال که روی صندلی های خود جای گرفته بودند زیر خنده زدند. یکی از زنان دانشجو چند عکس از این استاد ممتاز بازنشسته دانشگاه استانفورد گرفت که ماه گذشته در یک برنامه اکادمیک که هزینه آن توسط بخش خصوصی دانشکده های ملی ایالات متحده و دانشگاههای ایران تامین شده بود حضور بهم رسانیده بود.
اسماعیل حسینی دانشجوی ۲۳ ساله رشته مهندسی الکترونیک که یک صندلی نزدیک به سکوی سخنرانی را انتخاب کرده بود در توضیح شخصیت پروفسور بازنشسته بیان کرد، ”آقای ریچر برای ما یک سرمشق و یک الگو هستند. اما دیری نخواهد پائید که شاهد شنیدن خبر دریافت جایزه نوبل توسط یک دانشجوی ایرانی درقبال کاری که انجام داده است باشیم. ما همگی برای دستیابی به چنین افتخاری مطالعه و تحقیق خواهیم کرد.”
ریچر در طول سخنرانی خود در دانشگاه شریف گفت، ”ایران خواستار پیوستن به گروهی از کشورهاست که در پی دانستن درمورد بزرگترین چیزها نظیر فضا هستند.” دانشگاه شریف دانشگاهی است که بسیاری از بهترین دانشجویان کشور را جذب خود می کند، هرساله، ۱.۵ میلیون نفر جوان ایرانی در امتحان ملی ورود به دانشگاه یا همان ”کنکور” شرکت می کنند. از میان ۵۰۰،۰۰۰ نفری که امتحان را با موفقیت پشت سر گذاشته و اجازه تحصیل رایگان در مدارج بالاتر را پیدا می کنند، تنها ۸۰۰ نفر اول کنکور که بعنوان MIT ایران در نظر گرفته می شوند میتوانند در دانشگاه شریف حضور پیدا کنند.
در دانشگاه شریف، دانشجویان در حوزه هائی نظیر هوا فضا و نانوتکنولوژی مشغول به فعالیت و تحصیل می شوند. درهمان حال که عده ای از آنها آموزش برنامه هسته ای پیشرفته ایران را پشت سر می گذارند یا در حوزه های دیگری از تکنولوژی در ایران مشغول بکار می شوند، بسیاری از آنها و بخصوص داوطلبان تحصیل در مقطع دکترا بسوی کارفرمایان یا دانشگاههای استرالیا، کانادا و ایالات متحده دعوت و جذب آنها می شوند.
عبدالحسن وفائی یکی از استاتید دانشگاه شریف بیان داشت، ”افرادی که بدیدن دانشگاه ما می آیند با دیدن زنان دانشجوی مقطع دکترا و آزمایشگاههای پیشرفته ما غرق حیرت می شوند. تصوری که اغلب آنها از ایران دارند، نه یک تصور آکادمیک و بلکه یک تصور کاملا متفاوت است.
ما در اینجا به دانشجویان خود می آموزیم مشکلاتی که بشریت را تحت الشعاع قرار می دهد حل کنند. مشکلاتی نظیر گرسنگی، بالارفتن حرارت زمین و نیز کمبود آب.”
اما در ایران، از دانشمندان انتظار می رود تا درجهت دستیابی به اهداف ایدئولوژیکی نیز خدمت نمایند. رهبران ایران به اختراعات کشور خود بعنوان مدرکی نگاه می کنند که ثابت کننده ادعای استقلال و خودکفائی آنها پس از انقلاب ۱۹۷۹ است.
پرزیدنت محمود احمدی نژاد همزمان با افتتاح اولین مرکز فضائی ایران در ماه فوریه، دستور پرتاب یک موشک آزمایشی بدرون فضا را نیز صادر کرد و اعلام کرد، ”هیچ قدرتی نمی تواند بر اراده کشور ایران فائق آید.”
ایران امیدوار است دومین قمر مصنوعی را به فضا پرتاب کند. پرتاب اولین موشک ایران بطور تجاری و توسط یک شرکت روسی در خلال چند هفته و با استفاده از موشکی که در داخل کشور ساخته شده بود انجام گرفت. پیشرفتهای ایران در این زمینه را نمیتوان بصورت مستقل اثبات کرد.
ایرانیها نگران تاثیر تحریمهای ایالات متحده علیه کشور خود هستند که از برنامه هسته ای آنها نشات می گیرد. آقای منطقی گفت، ”این تحریمها در همکاری ما با کشورهای دیگر محدودیت ایجاد می کند. اما در عین حال به معنای آنست که دیگران نیز نمی توانند از امکانات بالقوه ایران استفاده کنند، شرکتهائی نظیر سازندگان اتومبیل خارجی که ما خواستار همکاری با آنها هستیم . ایران به وجود ۱.۵ میلیون اتومبیل در سال احتیاج دارد و این یک بازار قابل توجه است . ممکن است تحت تاثیر این تحریمها مجبور شویم کارهایمان را خودمان انجام بدهیم، ولی ما به این مسئله عادت داریم. ”
ناصر اقدامی از انستیتوی سلولهای بنیادی رویان اظهار داشت، ”اگر غرب از پذیرش وجود فن آوری هسته ای ایران سرباز زند، این بمعنای آن خواهد بودکه در آینده نیز مارا بخاطر پیشرفت فن آوریهای دیگرمان تحت فشار خواهد گذاشت.” این موسسه که دولت بانی تاسیس آن بوده است بر روی سلولهای بنیادی جنینی تحقیق می کند. او در توضیح این مطلب اظهار داشت، ”مقامات مذهبی ما حکم داده اند که تحقیق در مورد جنین تا سن چهارماهگی مشکلی ندارد.”
اقدامی در ادامه بیان کرد،” ما با دانشمندان ایالات متحده تبادل اطلاعات می کنیم. بنظر من حساب علم و دانش را باید از حساب سیاست جدا کرد.”
اما هنگامیکه او میخواست سفارش یک دستگاه اولتراسانتریفوژ مورد نیاز را برای انجام تحقیقات بدهد، به همتاهای خارجی او اجازه ارسال این دستگاه به ایران داده نشد، چراکه این دستگاه از نظر آنها دارای فن آوری استفاده دوگانه بود و می توانست در برنامه هسته ای ایران نیز بکار گرفته شود. سانتریفوژهای هسته ای که توسط ایران تولید می شود را نمی توان برای تحقیقات درمورد سلولهای بنیادی مورد استفاده قرار داد.

توماس اردبرینک
سرویس خارجی واشینگتن پست

منبع : روزنامه رسالت