محمدرحیم بروجردی

جنسیت: مرد
تولد و وفات: (۱۲۲۴ -۱۳۰۹) قمری
محل تولد: مشخص نیست.
شهرت علمی و فرهنگی: فقیه اصولی و مجتهد
معروف به بالاخیابانی. در آغاز کودکی به تحصیل ادب و زبان عرب مشغول گشت و به‌‌خاطر استعداد و مهارتی که در ادبیات عرب داشت ، کتابی در همان اوان کودکی در نحو تصنیف کرد که مورد قبول طلاب شد. سپس در محضر علما و فقها حاضر شد و از سید بزرگوار سیدشفیع جاپلقی و حاج ملااسدالله بروجردی استفاضه کرده است. در سال ۱۲۴۱ق به نجف اشرف رفت و از محضر شیخ‌‌محمدحسن نجفی صاحب "جواهر" بهره‌‌ها برد و در همان اوقات شرحی محققانه بر " مختصر نافع" در فقه تألیف کرد که مورد تحسین و تقدیر صاحب "جواهر" گردید و از او اجازۀ اجتهاد گرفت. مدتی در نجف به‌‌تحصیل پرداخت و سپس در کربلا مقیم شد. در سال ۱۲۵۸ق به ‌‌‌‌اصرار دانشمندان مشهد و بزرگان خراسان و امر صاحب "جواهر" به مشهد رفت و به‌‌ ترویج علوم و نشر احکام اشتغال ورزید و شاگردان زیادی از محضر او استفاده کردند. وی دوبار به سفر حج رفت و در سال ۱۲۶۶ق پس از فتنۀ سالار در خراسان ، امیرکبیر او را به‌‌ تولیت آستان‌‌قدس رضور منصوب کرد. وی بر اثر بیماری وبا در سن ۸۵ سالگی دار فانی را وداع گفت و در جوار مرقد امام‌‌ رضا (ع) دفن گردید. از آثار وی: "کتابی در نحو" که در کودکی نوشت ، "تقریرات دروس فقه و اصول حاجر سیدشفیع جاچلقی و حاج‌‌ملااسدالله بروجردی"؛ "شرح‌‌المختصرالنافع"؛ "الهدایهٔ‌‌الرضویه" ، "رساله در اثبات سیادت"؛ "رساله در بیع فضولی"؛ "جوامع‌‌الکلام" در شرح "قواعدالاحکام" علامه حلی؛ "رساله در اعمال سال"؛ "رساله در اجازۀ شیخ میرزامحمدهمدانی".

منبع : مطالب ارسالی