خمسه‌

واژهٔ عربى خمسه به معناى پنج است و به پنج قبيلهٔ جنوبى ايران اطلاق مى‌شود، که توسط خانواده‌اى بانفوذ در شيراز به‌نام قوام در سال ۱۸۶۲ به‌وجود آمد. هدف از گردهمايى اين پنج قبيله خنثى کردن قدرت رو به افزايش قشقايى‌ها بود. پنج قبيلهٔ خمسه عبارتند از: اينانلو، بهارلو، شيباري، جبّاره و بشيري. بازار و مرکز اصلى خريد و فروش دست‌‌بافت‌هاى قبايل خمسه، شيراز است. بين دست‌‌بافت‌هاى قبايل خمسه و قشقايى اختلاف کمى وجود دارد. در هر حال به‌نظر مى‌رسد که افشارها تأثير مهمى بر ترکيب‌بندى بافت‌هاى خمسه گذارنده‌اند، زيرا مردم قبايل خمسه معمولاً از طرح گليم‌هاى ديگر قبايل استفاده مى‌کنند. بيشتر گليم‌هاى خمسه بافتى چاک‌دار يا متصل جفت قلاب دارد و با تارهاى نخى بافته شده است. بعضى از اين گليم‌ها متنى بسيار بزرگ و سفيد دارد که با طرح‌هايى از پودهاى جايگزين پشمى و الوان مزيّن شده است. طرح‌هاى بتّه‌اى و نگاره‌هايى از حيوانات اصلى مانند طرح مُرغى در اين ناحيه بسيار متداول است.

با اين که اين گليم باف کوچک قبيله‌اى از ويژگى‌هاى دست بافت‌هاى افشار برخوردار است ، اما در دهکده‌اى نزديک شيراز خريدارى شده است و بازرگانان آن را به قبيله خمسه نسبت داده اند.