حی

	حيات در هزيمت بهتر از مرگ بر سر غنيمت
		وقتى جان در خطر است بايد گريخت و از هر نوع سود احتملاى چشم پوشيد
	حيا حصار ايمان است
		نظير: هر که را شرم نيست ايمان نيست
	حيا در چشم است٭
		رک: چشم که توى چشم افتاد حيا مى‌کند
			٭ تمثّل:
			بلى، شرم و حيا در چَشم باشد	چو بستى چشم، باقى پشم باشد(ايرج ميرزا)
	حيا روزى را تنگ مى‌کند
		نظير: حيا مانع رزق و روزى است
	حيا مانع رزق و روزى است
		نظير: حيا روزى را تنگ مى‌کند
	حيض مرد ديدار طلبکار است
		نظير: حيض مرد ديدار وامخواه است
	حيف از آن روز که بى‌کسب هنر شام شود٭
			٭ .........................	داد از آن شام که بى‌شاهد و ساغر گذرد(ايرج ميرزا)
	حيف از آنکه مردان بميرند و نامردان جاى ايشان گيرند
		رک: مرد چون بميرد نامردى پاى گيرد
	حيف از آنها که مردند و آواز تو را نشنيدند!
		نظير:
		حيف که بابات مرد و صداى تو را نشنيد
		- تو که چنين آوازى داشتى چرا جلو جنازهٔ پدرت نخواندى؟
		- قورباغه آوازخوان شده بيات گاو مى‌خواند بلبلان خاموش و خر در عرعر است
		- صد رحمت به چرخ چاه!
	حيف از تو که ارباب وفا را نشناسي٭
			٭ ...........................	ما يار تو باشيم و تو ما را نشناسى (...؟)
	حيف از شما که خرج مشمّا کند کسي! (عامیانه).
		به مزاح گفته مى‌شود
	حيف از طلا که خرج مطلّا کند کسي٭ (قصاب کاشانى)
		خرج زايد بر اصل است
			٭ عمر عزيز خود منما صرف ناکسان	.....................(قصاب کاشانى)
	حيف از هيزم کيلوئى دو تومان که آدم را در جهنم با آن بسوزانند!
		بشر موجود شرير و پست و بى‌ارزش است
		نظير: در زمانه هر چه جانور است	آدميزاده از همه بَتَر است
	حيف است ز خوبى که شود عاشق زشتي٭
			٭ تا کى غم دنياى دنى اى دل دانا؟	............................... (حافظ)
	حيف اوقات که يکسر به بطالت برود٭
		نظير: حيف باشد که همه عمر به باطل گذرد
			٭ کام خود آخرِ عمر از من و معشوق بگير	............................ (حافظ)
	حيف باشد دل دانا که مشوّش باشد٭
			٭ غم دنياى دنى چند خورى باده بخور	............................. (حافظ)
	حيف باشد که همه عمر به باطل گذرد ٭
		نظير: حيف اوقات که يکسر به بطالت برود (حافظ)
			٭ سعدى از عشق نبازد چه کند ملک وجود	............................. (سعدى)
	حيف دانا مردن و افسوس نادان زيستن
	حيف که افتخار شوهر کرد!
		به طنز و تمسخر به کسى گويند که در اثبات مطلبى از افتخارات بى‌جا و نامربوط دم بزند.
		در اين عبارت کلمهٔ 'افتخار' ظاهراً اشاره به زنى است به همين نام که روزگارى روسپى بوده و بعدها از شغل روسپى ‌گرى دست کشيده و شوهر کرده است
	حيف که بابات مُرد و صداى تو را نشنيد (عامیانه).
		رک: حيف از آنها که مردند و آواز تو را نشنيدند
	حيله با عقل آميخته است
	حيله‌جو را بهانه بسيار است
		رک: گر سرِ آزار دارى بهانه بسيار دارى
	حيله کار زن است و روباه!
		نظير:
		النساء حبائل‌الشيطان
		- مکر زنان بار خر است
		- مکر زن را خر نکشد (از جامع‌التمثيل)
		رک: مکر زن ابليس ديد و بر زمين بينى کشيد
	حيوانى را که مى‌خواهند سر ببرّند اول خوب چاقش مى‌کنند
		پيش از اقدام به هر کارى بايد وسايل و زمينه کار را از هر جهت فراهم ساخت تا بهره و نتيجهٔ بيشترى از آن حاصل شود.