گرفتاری‌های سینوس

ـ چه وقت به پزشک مراجعه کنیم:

۱. درد سینوس بعد از شیرجه رفتن به درون آب شروع شده است.

۲. تب بیش از ۳۸ درجه سانتی‌گراد و سرفه هم وجود دارد.

۳. بیش از یک یا دو روز سر درد شدید وجود دارد.

۴. پلک‌ها متورم شده و تورم در کنار بینی ادامه دارد.

۵. ترشحات بینی سبزرنگ یا زردرنگ است.

۶. اختلال بینائی مثل تاری دید یا دوبینی وجود دارد.

۷. درد سینوس بعد از سه تا پنج روز استفاده از داروهای ضداحتقان خوراکی از بین نرفته است.

ـ گرفتاری‌های سینوس نشانهٔ چیست:

سینوس‌ها مجموعه‌ای از محفظه‌های توخالی در سر هستند که از بینی تا پشت گونه‌ها و چشم‌ها و پیشانی کشیده شده‌‌اند. این محفظه‌ها که به‌طور مداوم مخاط ترشح می‌کنند روزنه‌هائی دارند که در پاسخ به تحریکی مثل سیگار، سرما، یا آلرژی، به‌سادگی متورم شده و بسته می‌شوند.

وقتی این روزنه‌ها بسته شوند، مخاط ترشح شده نمی‌تواند خارج شود و به‌صورت مایع در درون حفرات جمع شده و ایجاد فشار و درد می‌کند. بسیاری از مردم گرفتار این ناراحتی سینوس هستند.

دلیل به‌راحتی گرفتار شدن سینوس‌ها واضح است. روزنه‌ها نه تنها کوچک و مستعد تورم هستند، بلکه جای نامناسبی هم دارند. مثلاً سوراخ مربوط به سینوس آروارهٔ بالا در بالای آن و پشت گونه قرار دارد و برای تخلیه آن باید سروته شوید.

علاوه بر انسداد این سوراخ‌ها در اثر سیگار و ویروس، التهاب بافت سینوس در اثر آلرژی و نیز تغییر در فشار هوا، مثلاً وقتی هواپیما بر زمین می‌نشیند، نیز باعث بسته شده آنها می‌گردد. عفونت هم می‌تواند رشد بافتی خوش‌خیمی به‌نام پولیپ را باعث شود که گرفتاری سینوس را تشدید می‌کند.

ـ درمان گرفتاری‌های سینوس:

نگران نشوید، لزومی ندارد برای رفع ناراحتی سینوس سر و ته شوید. بخور بدهید. نخستین دفاع در برابر درد سینوس بخاطر مرطوب است. گرفتن دوش آب گرم دوبار در روز به تخلیهٔ سینوس‌ها کمک می‌کند. می‌توانید بینی را بخور بدهید. برای این کار، روزی سه‌بار ظرفی آب را به‌جوش درآورده و از روی اجاق بردارید. حوله‌ای را روی سر و ظرف بیندازید و بخار آب را به‌مدت ۱۵ دقیقه استنشاق کنید. مراقب باشید که صورتتان لااقل ۵ سانتی‌متر از ظرف دور باشد تا نسوزد.

هوای پاک تنفس کنید. اگر در فصل گرده‌افشانی گل‌ها هستید، پنجره‌ها را ببندید و کمتر بیرون بروید تا دچار گرفتاری سینوس در اثر آلرژی به گرده نشوید. از افراد سیگاری هم دوری کنید و شب‌ها یک مولد یون منفی در اتاق خواب بگذارید. این دستگاهی برای تمیز کردن هوا است. اگر به هنگام شب بتوانید از مواد سمی و تنش‌زا دوری کنید، روز بهتری را سپری خواهید کرد. (به بخش مقابله با آلرژی، مراجعه کنید.)

وضعیت خواب را تغییر دهید. با گذاشتن دو قطعه چوب با ارتفاع ۱۵ سانتی‌متر زیر پایه‌های زیر سری تختخواب آن را بالا بیاورید تا سینوس‌ها راحت‌تر تخلیه شوند. گذاشتن دستگاه بخور و ریختن چند قطره روغن اوکالیپتوس در آن سینوس‌ها را در شب آرام می‌کند. زیاد هم نخوابید، چون خوابیدن بیش از نیاز بدن به‌خاطر حالت بدن در این وضعیت گرفتاری‌ سینوس‌ها را بیشتر می‌کند.

ورزش کنید. نرمش روزانه، معمولاً یک یا دو بار در روز و به‌مدت ۲۰ دقیقه، اثر ضداحتقانی بر بینی و سینوس‌ها دارد. راه رفتن تند اثر بسیار خوبی دارد. ویتامین‌ بخورید. خوردن روزانهٔ ۳۰۰۰ میلی‌گرم ویتامین C و ۳۰ میلی‌گرم روی برای مبتلایان به گرفتاری سینوس خوب است. برخی معتقدند که این مواد تورم بافت را از بین می‌برند. خوردن هر دارو و ویتامین‌ باید با نظر پزشک باشد.

مواد محرک نخورید. شیرینی‌های فشرده، مخصوصاً شکلات، اثر التهاب آلرژیائی بر غشاهای بینی و سینوس دارند. گاهی نیز شیر این عارضه را به‌وجود می‌آورد. دو هفته مشتقات شیر نخورید و ببینید تورم سینوس بهتر می‌شود یا نه.

ـ کمک‌های پزشکی:

پزشک ممکن است عفونت سینوس را عامل درد آن تشخیص دهد و کارهای زیر را انجام دهد. درمان عفونت. پزشک با تجویز آنتی‌بیوتیک مناسب و داروی ضداحتقان عفونت را درمان می‌کند. در روزهای اول ممکن است استفاده از افشانهٔ ضداحتقان را هم توصیه کند، ولی بعد از آن، تأثیری نخواهد داشت و ممکن است تورم را بیشتر کند.

برداشتن پولیپ. اگر سینوس‌ها به‌طور مکرر دچار عفونت شوند، باید احتمال وجود پولیپ بررسی شود. پزشک با استفاده از یک وسیلهٔ نوری درون حفرات سینوس را معاینه کرده و با جراحی پولیپ را از راه بینی بر می‌دارد. شاید استفاده از داروی استروئیدی را به‌مدت چند هفته پس از عمل تجویز کند تا از رشد پولیپ جلوگیری شود. (رجوع کنید به: گرفتگی بینی).