ماهیت گردشگری

اصطلاح گردشگرى به‌عنوان صنعت نشان مى‌دهد که بيشتر پژوهش‌هائى که در مورد گردشگرى انجام مى‌گيرد، بنياد اقتصادى دارد (نمودار - آثار مثبت و منفى گردشگرى را ببينيد). همچنين اين موضوع مهم است که تعاريفى که پيش از اين ارائه گرديد، تا اندازهٔ زيادى در جهت جمع‌آورى داده‌ها براى تسهيل کار شرکت‌هاى بين‌المللى گردشگرى بوده و تأثير اقتصاد ملي، بين‌المللى آن بر روى تعادل پرداخت‌ها و سهم آن در صنايع متشکلهٔ آن (هتل‌دارى و تهيهٔ سورسات، راه‌آهن، خطوط هوائى و کشتى‌رانى و کرايهٔ اتومبيل) که با تراکم گردشگر ارتباط دارد. اين تعاريف براى شناخت بازديدکنندگان از مهاجران و کارگران فصلى به‌کار مى‌رود. ولى گروه بزرگى از مردمى را در برمى‌گيرد (افراد درگير در امر آموزش، تجارت، ورزش، شرکت‌کنندگان در همايش‌ها، کسانى که به ديدار دوستان و آشنايان خويش مى‌روند) که ممکن است خود ار گردشگر به‌شمار نياورند و ممکن است، تجربيات آنان تا حدود زيادى با تجربياتى که طى تعطيلات کسب مى‌کنند، تفاوت داشته باشد. در واقع اصطلاحات 'به تعطيلات رفتن' و 'برويم خارج از کشور تعطيلاتمان را بگذارانيم' بازتاب‌هاى صحيح‌ترى از مفهوم گردشگرى است. در بيشتر بررسى‌هاى مبتنى بر ملاحظات اقتصادى ممکن است، توجيه اصلى معطوف به کل مخارج گردشگر، توليد درآمد و ايجاد شغل، و تأثير تقويت‌کنندهٔ اصلى معطوف به کل مخارج گردشگر، توليد درآمد و ايجاد شغل، و تأثير تقويت‌کنندهٔ اين عوامل باشد، تا به نوع تجربياتى که بازديدکننده‌ها در اين حوزه‌ها به‌دست مى‌آورند، انگيزه‌ها و کيفيت کالاها و خدماتى که دريافت مى‌دارند. برنامه‌هاى تعطيلات و نظرات انتقادى که در مجلات به چاپ مى‌رسد، نشان از آن دارد که گردشگر بودن در برگيرندهٔ احساسات، خاطرات، محروميت‌ها، گرفتارى‌ها و نوميدى‌ها است. البته تجربيات مثبت نيز وجود دارد.

همچنين به همين‌سان، طبقه‌بندى گردشگرى از لحاظ درجهٔ مسافرت، مسافت طى شده، مدت اقامت، تعداد افرادى که به مسافرت مى‌روند، ترتيبات مسافرت، و نوع محل اقامت چندان چيزى راجع به تجربهٔ گردشگر بودن به‌دست نمى‌دهد. رده‌بندى براساس انگيزه‌هاى گردشگر (تفريح فرهنگ‌، قوميّت، زيست محيطي، تاريخي، ورزشي، تجارى و شرکت‌ در همايش) ممکن است اندکى بيشتر به درک تجربهٔ گردشگر يارى رساند، زيرا چنين رده‌بندى‌هائى بر انتظارات تمرکز دارد. از آنجا که اين انتظارات با مقصد به خصوصى ارتباط دارد، تصورى از مقاصد گردشگرى ممکن است به روشن شدن مطلب يارى رساند. با اين همه تقسيم‌بندى گردشگرى مبتنى بر انگيزه با مشکل روبه‌رو مى‌شود. براى نمونه مسائل خاصى در رابطه با بازشناخت انگيزه‌هاى درون‌زاد کوتاه يا درازمدت، تعيين عوامل چند انگيزه‌اى رفتار و روشن‌ کردن ناهنگونى‌هاى بين انگارش‌هاى گردشگران از انگيزه‌هاى خودشان (که معمولاً قابل ستايش است) و نگارش‌هاى پژوهشگر که غالباً خيرخواهانه نيست وجود دارد (پييرس Pearce; ۱۹۸۲).