افزايش محصولات کشاورزى به‌ويژه محصولات زراعى به‌طور کلى از طرق زير امکان‌پذير است:
۱. افزايش سطح زيرکشت
۲. افزايش عملکرد محصولات
بديهى است افزايش مساحت زيرکشت هر يک از محصولات در شرايط فعلي، باتوجه به محدوديت‌هائى از قبيل کمبود منابع آب و غيراقتصادى بودن اين امر، تقريباً ممکن نيست. مع‌الوصف بايستى از اراضى موجود استفاده بهينه به عمل آيد. اما بالا بردن عملکرد محصولات با استفاده از روش‌هاى نوين کشت و اصول فنى متناسب با ساير شرايط کاملاً امکان‌پذير است. پس همراه با رعايت اصول فنى کشت بايستى با به‌کارگيرى اصول اقتصاد توليد، زمين‌هاى محدود موجود را بين محصولات مختلف تخصيص داد.
در سال‌هاى پس از انقلاب اسلامى در جهت بالا بردن توليد محصولات کشاورزى کوشش‌هائى به عمل آمده است. جدول مساحت، توليد و عملکرد محصولات زراعى منتخب کشور در سال‌هاى ۱۳۶۰ و ۱۳۷۰، سطح زير کشت، توليد کل و عملکرد متوسط برخى از محصولات زراعى را در سال‌هاى ۱۳۶۰ و ۱۳۷۰ نشان مى‌دهد. ملاحظه مى‌شود که سطح زيرکشت کليه محصولات به جز گندم و جو در طول اين سال‌ها افزايش يافته است. همچنين توليد کليه محصولات افزايش داشته است. به‌نحوى که عملکرد گندم و جو به ترتيب از ميانگين رشد سالانه‌اى معادل ۳/۴ درصد و ۵/۳ درصد برخوردار بوده است. به‌طور کلى گرچه اين جدول حاکى از بالا رفتن توليد محصولات است و ليکن سؤالى که در اينجا مطرح مى‌شود آن است که آيا اين افزايش پاسخگوى نيازهاى جمعيت رو به تزايد کشور بوده است؟ براى دستيابى به پاسخ اين سؤال در ادامه مطالب برآوردى از نيازهاى آتى کشور به اين محصولات صورت گرفته است. همچنين مطالبى پيرامون واردات برخى از محصولات کشاورزى بيان گرديده است.
جدول مساحت، توليد و عملکرد محصولات زراعى منتخب کشور در سال‌هاى ۱۳۶۰ و ۱۳۷۰
محصول
سطح زيرکشت (هکتار)
توليد کل (تن)
عملکرد (تن)
ميانگين رشد سالانه توليد (%)
آبى
ديم
۱۳۶۰
۱۳۷۰
۱۳۶۰
۱۳۷۰
۱۳۶۰
۱۳۷۰
۱۳۶۰
۱۳۷۰
گندم
۶۲۶۸
۶۱۹۳
۵۶۵۳
۸۷۹۳
۱/۷
۲/۶
۰/۵۹
۰/۷۸
۴/۵
جو
۲۳۴۸
۲۱۵۸
۱۹۶۸
۳۱۰۱
۱/۷
۲/۴
۰/۵۷
۰/۸۱
۴/۶۵
برنج
۴۲۳
۵۷۳
۹۸۱
۲۳۵۷
۲/۳
۴/۱
-
-
۹/۲
دانه‌هاى روغنى
۹۶
۱۵۸
۸۳
۱۳۷
۰/۷۷
۱/۱
۰/۹۶
۰/۵۹
۵/۱۳
حبوبات
۳۹۵
۹۸۱
۱۷۸
۵۷۷
۰/۷۲
۱/۲
۰/۳۳
۰/۴
۱۲/۵
نباتات علوفه‌اى
۵۹۸
۹۲۲
۱۸۵۷
۵۸۷۹
۳/۶
۶/۵
۶/۵
۵/۶
۱۲/۲
سيب‌زمينى
۱۱۷
۱۴۰
۸۳۴
۲۶۱۲
۶/۷
۱۸/۸
۲/۴
۸
۱۲/۱
چغندرقند
۱۵۶
۱۷۳
۳۲۵۳
۵۰۰۰
۲۰/۸
۲۸/۸
-
-
۴/۳۹
پنبه
۱۹۸
۲۰۵
۲۴۸
۴۱۲
۱/۴
۲/۱
۰/۸
۱/۲
۵/۲
مأخذ: وزارت کشاورزی ، اداره کل آمار و اطلاعات ، آمارنامه کشاورزی
