وضع مرتع

وضع مرتع عبارت است از مقايسهٔ چگونگى وضع فعلى مرتع با آنچه که مى‌تواند در حد نهائى موردنظر باشد. امروزه اساس کار مرتع‌دارى ايجاد تعادل بين تعداد دام و ظرفيت مرتع است. طبقه‌بندى وضع مرتع بر اساس اين نظريه است که پوشش گياهى محصولى است که طبيعت از روابط علت و معلول توليد مى‌کند. از جمله عوامل بيولوژيک به‌ويژه چِراى دام، و آتش‌سوزى است. بر اثر اين عوامل ممکن است بعضى از جوامع گياهى هرکز به حد کليماکس نرسند و مراتع بعضى از مناطق به کليماکس رسيده و سپس سير قهقرائى پيموده باشند.

گاهى براى اينکه مرتع به کليماکس برسد زمانى بسيار طولانى لازم دارد و براى رسيدن به اين منظور بايد مدت‌ها بهره‌ورى از آن متوقف شود. بنابراين، بهره‌ورى از مرتع بايد هنگامى صورت گيرد که مرتع به زير کليماکس رسيده باشد و بتواند توليد خوبى بدهد. براى اينکه بتوان هدف‌هاى مرتع‌دارى را در قالب اصول صحيح تعيين کرد بايد حد کليماکس هر منطقه شناخته شود. حد کليماکس، حداکثر رشدى است که گياه مى‌تواند تحت شرايط اقليمى منطقه به آن برسد به شرطى که در معرض عوامل بازدارنده‌اى چون چِراى دام‌ها يا لگدکوب شدن و غيره قرار نگيرد.