خونریزی

ـ چه وقت به پزشک مراجعه کنیم:

۱. بریدگی یا زخم خونریزی شدید و زیاد دارد.

۲. اگر خون فوران می‌کند، فوراً به یک مرکز اورژانس بروید.

ـ خونریزی نشانهٔ چیست:

انگشتتان را با کارد میوه خوری برده‌اید و حالا خون آن بند نمی‌آید. دیروز هم به‌خاطر بریدن صورتتان با تیغ ریش تراشی دیر به سرکارتان رسیدید، آن‌هم پس از مصرف کلی دستمال کاغذی برای بندآوردن خون آن.

کمتر کسی تا حالا پوست خود را با کارد، تیغ ریش‌ تراشی، یا قیچی نبریده است، ولی خونریزی زیاد این بریدگی‌ها دلیل وارد آمدن آسیب شدید نیست.

پوست سر و صورت پر از رگ‌های خونی ریز است و یک بریدگی کوچک بر روی آن ممکن است خونریزی زیادی را به‌دنبال داشته باشد.

به‌طور طبیعی، خون جریان یافته از یک بریدگی کوچک خیلی زود و خودبه‌خود یا با وسائل ساده بند می‌آید. اگر خونریزی بیش از حد ادامه یابد، ممکن است به‌علت خوردن آسپیرین باشد که لخته شدن خون را به تأخیر می‌اندازد. بسیاری از کسانی که در معرض خطر سکته هستند برای رقیق کردن خون و پیشگیری از لخته شدن غیر طبیعی آن آسپیرین مصرف می‌کنند. اما همین باعث خونریزی زیاد از بریدگی‌های کوچک می‌شود. خوردن یک آسپیرین ممکن است تا دو هفته بر لخته‌شدن خون تأثیر بگذارد.

خوردن وارفارین، که یک داروی ضد انعقادی در درمان بیماری‌های قلبی است، و ویتامین E نیز می‌تواند علت خونریزی شدید از یک زخم باشد.

از دیگر عوامل خونریزی غیر عادی اختلالات هورمونی و آسیب‌دیدگی رگ‌های خونی در اثر عفونت یا زخم و التهاب معده است.

ـ درمان خونریزی:

پزشک شما می‌تواند با بررسی خونریزی زیاد یا طولانی علت آن را پیدا کند. این کار از روی دادن کم‌خونی فقر آهن، که ناشی از کاهش زیاد خون است، جلوگیری می‌کند.

زخم را بفشارید. در هر خونریزی، روی زخم را با یک پارچهٔ تمیز محکم فشار دهید. این فشار جلو خونریزی را گرفته و لخته شدن سریع آن را امکان‌پذیر می‌کند. ولی پارچه را به هیچ‌وجه برندارید، چون حرکت دادن آن ساز و کار لخته‌شدن را بر هم می‌زند. اگر خون از پارچه بیرون زد، فقط پارچهٔ دیگری بر روی پارچهٔ قبلی بگذارید و فشار دادن را ادامه دهید.

وقتی خون ظرف ده دقیقه بند آمد، پارچه را بردارید، زخم را با آب و صابون بشوئید، روی آن کمی پماد آنتی‌بیوتیک بمالید، و آن را با یک چسب زخم‌بندی بپوشانید.

نفس عمیق بکشید. دیدن خون، مخصوصاً اگر زیاد باشد، در برخی افراد ایجاد وحشت می‌کند. کشیدن چند نفس عمیق و آهسته این وحشت را کم کرده و حتی به لخته شدن سریع‌تر خون کمک می‌کند.

قبل از جراحی آسپیرین نخورید. پزشکان توصیه می‌کنند که هشت تا ده روز قبل از عمل جراحی یا مراجعه به دندان‌پزشک از خوردن آسپیرین خودداری کنند. ویتامین E و ضد انعقادهای دیگر نیز مصرف نکنید. اگر احتیاج به مسکن دارید، استامینوفن بخورید، چون از انعقاد خون جلوگیری نمی‌کند.

از قلم خون‌بند استفاده کنید. برخی افراد، مثل کسانی که در خطر سکته هستند، باید داروهای ضد انعقاد مصرف کنند. یک بریدگی کوچک یا خون دماغ در این اشخاص باعث از دست دادن خون زیاد می‌شود. قلم خون‌بند برای اینها بسیار مفید است. مادهٔ مؤثر این قلم‌ها باعث تنگ شدن رگ‌های خونی، جمع‌شدن پوست، و تسریع انعقاد خون در بریدگی‌های کوچک است.

وسائل برندە را با احتیاط به‌دست بگیرید. اگر داروی ضد انعقاد مصرف می‌کنید، هنگام کار با وسائل برنده جعبه کمک‌های اولیه یا چسب زخم‌بندی را در دسترس داشته باشید. برای احتیاط، دستکش محافظ هم بپوشید. پوشیدن دستکش هنگام خرد کردن سبزی نیز بهتر است. چیزی که بسیار مهم است، هرگز در هنگام استفاده از وسائل برنده عجله نکنید. مثلاً با حوصله صورت خود را اصلاح کنید، مخصوصاً در تراشیدن موی چانه که بیشتر مستعد بریدگی است.