خونریزی مقعد

ـ چه وقت به پزشک مراجعه کنیم:

۱. خون به رنگ قرمز تیره یا زرشکی باشد.

۲. خونریزی همراه با دفع مدفوع روی دهد.

۳. مدفوع قیرگون و به رنگ سیاه باشد.

۴. سن بیش از ۵۰ سال باشد.

۵. سابقهٔ خانوادگی سرطان قولون با راست روده وجود داشته باشد.

ـ خونریزی مقعد نشانهٔ چیست:

در بیشتر موارد، دفع خون قرمز روشن کمتر آزاردهنده و نگران کننده است. گرچه خونریزی مقعد را همیشه باید به پزشک اطلاع داد، ولی ممکن است فقط نشانه‌ای از وجود بواسیر باشد. درست در درون مقعد مجموعه‌ای از رگ‌های خونی قرار دارد که مانند یک بالشتک محکم از خروج دائمی مدفوع، گاز و ترشحات مخاطی راست روده جلوگیری می‌کند. اما اگر یکی از این رگ‌ها ورم کند یا از محل طبیعی خود در دیوارهٔ راست روده خارج شود، که غالباً در اثر زود زدن زیاد در هنگام دفع مدفوع روی می‌دهد - تبدیل به یک بواسیر می‌گردد. بواسیر علاوه بر خارش یا درد، ممکن است خونریزی هم داشته باشد.

خونریزی مقعد می‌تواند علامت شقاق (ترک‌هائی در اطراف پوست مقعد)، التهاب زخمی قولون، یا پولیپ روده نیز باشد. خون ممکن است از نقاط بالاتری در رودهٔ گوارش آمده باشد. به‌همین دلیل، باید نوع خونریزی مقعد را برای پزشک مشخص کرد. حدود ۹۹ درصد موارد فقط بواسیر است، ولی گاهی موضوع جدی‌تری در کار است. متأسفانه نیمی از مردم نمی‌توانند نوع خونریزی خطرناک یا غیر خطرناک را درست توضیح دهند.

ـ درمان خونریزی مقعد:

اگر خون قرمز روشن و درست بعد از دفع مدفوع است و قبلاً بواسیر داشته‌اند، راه‌های مختلفی برای کنترل آن دارید. ولی حتی اگر این خونریزی به‌سادگی بند آید، حتماً آن را به پزشک بگوئید تا او علت را مشخص کند. از کاغذ توالت خوب استفاده کنید. توصیه می‌شود از کاغذ توالت نرم دو لایه استفاده کنید، حتی اگر ناچار شوید با خود به محل کار ببرید. بعضی بیماران از انواع زبر ارزان کاغذ توالت استفاده کرده و آن را تا حد خون انداختن به‌خود می‌مالند. همیشه با کاغذ نرم خود را خشک کنید و آن را نمالید.

ناخن‌ها را کوتاه کنید. ناخن‌های دراز آرایش یافته شاید مد روز باشند، ولی می‌توانند خطرناک هم باشند. یک بار خانمی را که دچار خونریزی شدید مقعد شده بود به بخش اورژانس آوردند. معلوم شد که هنگام پاک کردن خود بعد از اجابت مزاج، به‌طور اتفاقی با ناخن‌ بلند یک رگ بواسیری را پاره کرده بود.

مقعد را چرب کنید. گذاشتن کمی مواد چرب کننده در مقعد پیش از قضای حاجت به دفع راحت مدفوع کمک می‌کند. به آنچه می‌خورید توجه کنید. غذای خود را به‌دقت بجوید و بدانید آنچه را که می‌خورید باید خارج شود، حتی اگر نتوانید آن را هضم کنید .کمتر اتفاق می‌افتد، ولی اگر قطعه‌ای استخوان کوچک خورده شود، ممکن است هنگام عبور از مقعد باعث بریدگی، پارگی و خونریزی گردد.

همیشه آب بخورید. روزانه شش تا هشت لیوان آب بخورید. آب باعث نرم‌شدن مدفوع و خروج آسان آن با حداقل زور زدن می‌شود. هرچه بیشتر زور بزنید، امکان خونریزی از مقعد بیشتر می‌شود. غذاهای فیبردار بخورید. غذاهای فیبردار مثل میوه‌ها، سبزیجات، حبوبات، و غلات باعث افزایش حجم مدفوع شده و مثل آب، زور زدن برای دفع آن کم می‌کند و در نتیجه، فشار بر روی رگ‌های خونی کم شده و از خونریزی جلوگیری می‌شود.