|
|
| |
نام فارسى |
|
مرکاتوپورين |
|
|
| |
نام انگليسى |
|
MERCAPTOPURINE |
|
|
| |
نام تجارى دارو |
|
6-MP, Purinethol |
|
|
| |
گروه دارويى |
|
آنتي‌نئوپلاستيک، آنتي‌متابوليت |
|
|
| |
گروه شيميايى دارو |
|
آنالوگ پورين. |
|
|
| |
مكانيسم اثر |
|
متابوليسم پورين را در محل‌هاى متعددى مهار مي‌کند و درنتيجه از ساخت RNA, DNA جلوگيرى مي‌نمايد. |
|
|
| |
موارد مصرف |
|
لوسمى ميلوسيتيک مزمن، لوسمى لمفوبلاستيک حاد در بچه‌ها، لوسمى ميلوژن حاد. |
|
|
| |
ميزان مصرف |
|
بالغين و کودکان: روزانه ۵/۲ mg/kg خوراکي، حداکثر تا ۵mg/kg در روز، يا ۱۰۰ـ۸۰ mg/m۲ به‌صورت خوراکى (۲۰۰ـ۱۰۰ mg در بالغين، ۵۰mg در کودکان)؛ دوز نگهدارنده ۵/۲ـ۵/۱ mg/kg در روز.
کودکان: ۷۰mg/m۲ در روز.
موارد منع مصرف: بيمارانى که قبلاً مقاومت داروئى داشته‌اند، لکوپنى (۲۵۰۰mm۳>) ترومبوسيتوپنى (۱۰۰۰۰۰mm۳>) کم‌خوني، حاملگى (در گروه D قرار دارد). |
|
|
| |
توضيحات دارو |
|
عوارض جانبي:
دستگاه عصبى مرکزي: تب، سردرد، ضعف.
خوني: ترومبوسيتوپني، لکوپني، سرکوب مغز استخوان، کم‌خوني.
گوارشي: تهوع، استفراغ، بي‌اشتهائي، اسهال، استوماتيت، سميت کبدى (با دوزهاى بالا)، يرقان، گاستريت.
ادرارى تناسلي: نارسائى کليوي، هيپراوريسمي، اوليگوري، کريستال اوري، هماچوري.
پوستي: راش، خشکى پوست، کهير.
احتياطات: در بيمارى کليوى بااحتياط مصرف شود.
فارماکوکينتيک: جذب گوارشي: ۵۰%. اوج اثر: ۲ ساعت. انتشار: گسترده. متابوليسم: کبدى (توسط گزانتين اکسيداز). دفع: کليوى (نيمه عمر ۵۰ـ۲۰ دقيقه).
تداخلات داروئي: آلوپورينول باعث مهار متابوليسم و افزايش سميت آن مي‌شود؛ باعث کاهش يا افزايش اثر وارفارين مي‌شود.
ملاحظات پرستاري:
پيگيرى آزمايشگاهي:
ـ CBC، افتراق گلبولي، شمارش پلاکتى به‌طور هفتگي؛ در صورتي‌که WBC<۳۵۰۰ يا پلاکت کمتر از ۱۰۰۰۰۰ است، مصرف دارو را قطع کرده و نتايج را به پزشک اطلاع دهيد.
ـ آزمايشات عملکرد کليه: BUN، اسيداوريک سرم، کليرانس کراتينين ادرار، الکتروليت‌هاى قبل و در طول درمان.
ـ نسبت I&O: کاهش برون‌ادرارى تا ۳۰ml در ساعت را گزارش کنيد.
ـ کنترل درجه حرارت هر ۴ ساعت؛ تب ممکن است نشانه آغاز عفونت باشد ولى بهتر است از راه درجه حرارت مقعدى تعيين نشود.
ـ آزمايشات عملکرد کبدى قبل و در طول درمان: بيلي‌روبين، آلکالن فسفاتاز، ALT, AST, هر هفته در شروع درمان.
توصيه‌ها:
ـ آنتي‌اسيد قبل از مصرف خوراکى دارو به‌کار ببريد؛ دارو را بعد از غذاى شبانه و قبل از خواب تجويز کنيد.
ـ آلوپورينول يا بي‌کربنات سديم براى حفظ سطح اسيداوريک و قليائى کردن ادرار.
ـ آنتي‌بيوتيک به‌منظور پروفيلاکسى عفونت استفاده شود.
ـ ضددرد موضعى يا سيستميک براى درد به‌کار رود.
ـ تزريق براى کم‌خوني.
ـ رعايت دقيق موارد گندزدائى و ايزوله کردن بيمار در صورت پائين بودن گلبول‌هاى سفيد خون.
ـ افزايش مايعات دريافتى روزانه تا ۳ـ۲ ليتر براى جلوگيرى از رسوب اورات و تشکيل سنگ، مگر در صورتي‌که ممنوع شده باشد.
ـ رژيم غذائى با پورين کم: عدم استفاده از گوشت اعضاء (کليه، کبد)، لوبياى خشک و نخودفرنگى براى قليائى کردن ادرار.
ـ شستشوى دهان روزانه ۳ تا ۴ بار با آب و جوش شيرين، مسواک زدن دندان‌ها روزى ۲ تا ۳ بار با مسواک نرم يا اپليکاتور کتانى براى استوماتيت، استفاده از نخ دندان يا غيرچسبنده.
ـ تکميل جيره غذائى با آهن، مکمل‌هاى ويتامينى طبق دستور.
ـ دارو را در ظروف محکم و در جاى خنک نگهدارى کنيد.
ارزيابى باليني:
خونريزي: هماچوري، تست گاياک، کبودي، پتشي، معاينه مخاط‌ها و سوراخ‌ها هر ۸ ساعت.
ليست غذاهاى مطلوب و نامطلوب مورد نظر بيمار.
التهاب مخاطى و ترک‌هاى پوستي
معاينه حفره دهانى هر ۸ ساعت براى خشکي، زخم، لکه سفيدرنگ، درد دهاني، خونريزي، ديسفاژي.
علائمى که نشانه واکنش آلرژيک شدديد هستند: راش، کهير، خارش، گرگرفتگي.
آموزش به بيمار و خانواده:
ـ پرهيز از غذاهاى حاوى اسيد سيتريک، غذاهاى داغ و باقوام زبر و سفت در صورت وجود استوماتيت.
ـ گزارش کردن استوماتيت: هر نوع خونريزي، نقاط سفيدرنگ، زخم‌هاى دهاني؛ به بيمار بگوئيد گه هر روز دهان خود را معاينه کرده و علائم را گزارش کند.
ـ در طول درمان، جلوگيرى از باردارى توصيه مي‌شود.
ـ نوشيدن ۱۲ـ۱۰ ليوان مايع در روز.
ـ گزارش دادن تب، لرز، گلودرد، تهوع، استفراغ، بي‌اشتهائي، اسهال، خونريزي، کبودي، که ممکن است نشانه ديسکرازى خونى باشد.
ـ گزارش کردن نشانه‌هاى عفونت: افزايش درجه حرارت، گلودرد، علائم آنفلوآنزا.
ـ گزارش کردن نشانه‌هاى کم‌خوني: خستگي، سردرد، غش، تنفس سطحي، تحريک‌پذيري.
ـ گزارش کردن خونريزي: عدم استفاده از ريش‌تراش و دهان‌شويه‌هاى تجارتي.
ـ عدم استفاده از فرآورده‌هاى آسپرين يا ايبوپروفن. |
|
|
|
