انواع ابزارهای کمک آموزشی غیرنورتاب

نمونه‌ها

- اينها غالباً اشيائى حقيقى هستند که به‌طريقهٔ مخصوصى به معرض ديد گذاشته مى‌شوند، (مثلاً گاهى اوقات آنها را داخل پلاستيک مى‌پيچند) تا هنگام بررسى و مطالعه، مودر محافظت قرار گيرند.

- اگر چه احتمال دارد اين نمونه‌ها تأثيرى مستقيم هم‌مانند يک شئ حقيقى نداشته باشند، ولى براى دستگاه‌ها يا نمونه‌هاى زيست‌شناختى‌اى که ممکن است از دست‌به‌دست شدن‌هاى ناشيانه لطمه ببينند، جانشين معقولى هستند.

مدل‌ها

- مدل‌ها، نسخه‌هاى بدل - replica، (اغلب در مقياسى متفاوت) از اشيائى حقيقى هستند که اندازهٔ آنها براى اينکه در يک وضعيت يادگيرى به راحتى مورد مطالعه قرار گيرند، يا بسيار بزرگ است و يا بسيار کوچک.

- آنها غالباً در رويدادهاى عمومى از قييل نمايش‌ها -Show، يا نمايشگاه‌هاى - Fair، کشاورزى به کار مى‌روند تا اشياء موردنظر براى بازديدکنندگان قابل فهم‌تر شود (براى مثال، مدل‌هاى انواع مختلف دندانهٔ اره).

- از آنجا که ساختن اين مدل‌ها اغلب تلاش و هزينهٔ قابل توجهى را در بردارد، از اين رو بايد تا جائى که ممکن است آنها را مقاوم ساخت و به‌دقت جابه‌جا کرد.

نوشتن حروف و ترسيم تصاوير - Lettering and drawing

اگر چه نوشتن دستى حروف با استفاده از ماژيک‌خهاى علامت‌گذار-Felt tipped marker pen، در اکثر موارد رضايت‌بخش است، ولى کاربرد شابلون‌هاى -Stencil، بزرگ يا حروف پلاستيکى چسبان -Self-adhesive plastic letters، التبه در صورتى که اين اقلام موجود باشند شايد مزيت‌هائى را در برداشته باشد، تا به کمک آنها شيوه‌اى نگارشى براى متون ايجاد شود که براى افراد کم‌سواد به‌راحتى قابل بازشناسى و قابل فهم باشد. به‌رغم پذيرفتن هر گونه راه‌حلي، ذکر اين موضوع مهم است که اگر واژگان و نمودارها به‌طور مرتب و واضح آماده نشده باشند و مخاطبان نتوانند فوراً آنها را بازشناسند، از اين رو هيچ‌کدام از انها به‌عنوان ابزار کمک آموزشى ديدارى مؤثر عمل نخواهند کرد.

عکس‌ها

- عکس‌هاى چاپ شده اگر وضوح داشته و در مقياسى مناسب بزرگ شده باشند؛ مى‌توانند مدرک ديدارى خوبى از برخى فعاليت‌هاى جنگل‌دارى ارائه دهند.

- مى‌توان از آنها براى توضيح دادن اشياء يا فعاليت‌هائى استفاده کرد که نشان دادن عينى آنها در برخى نواحى امکان‌پذير يا راحت نيست.

- هر عکس بايد فقط يک نکته را به‌وضوح توضيح دهد، عمدتاً موضوع اصلى را نشان دهد و در صورت امکان، محل يا انسانى را در کانون توجه قرار دارد.

- اين عکس‌ها بايد بر تابلوى ديوارى -Wallboard، يا جعبهٔ نمايش -Display case، نصب شوند تا پس از بحث، مورد مطالعه قرار گيرند، چون بعيد است که تمامى اعضاء گروه در طى مدت کوتاهى که اين عکس‌ها در گروه مورد استفاده قرار مى‌گيرند، بتوانند تمامى اطلاعات موجود در آنها را درک کنند يا فراگيرند.

اشياء واقعى

- در صورت امکان، اين اشياء بايد مورد استفاده قرار گيرند، چون مردم غالباً آنها را مى‌شناسند يا دست کم تشخيص مى‌دهند.

- به‌دست آوردن و کاربرد آنها معمولاً آسان است.

- معمولاً تمامى اعضاء گروه مى‌توانند آنها را ببينند و لمس کنند و خطر خراب شدن آنها کم است.

- در جاى مناسب، مردم مى‌توانند آنها را لمس کنند، بچسبد، بو کنند يا حتى بشنوند.

- کاربرد درست آنها را اغلب مى‌توان به‌طور کامل توضيح داد يا در محل نشان داد.

کارت‌هاى راهنما - Flash card

اينها کارت‌هاى مصور يا حروف‌دار کوچکى هستند که مى‌توان آنها را در حين صحبت‌کردن نشان داد و با چسباندن يک يا چند تکه چسب نوارى به پشتشان، مى‌توان آنها را روى هر سطح صافى چسباند. اين کارت‌ەا در حين صحبت سخنران، نکته‌اى خاص را مورد تأئيد قرار مى‌دهند يا آن را به ياد سخنران مى‌اورند.

برخى نکات سودمند که هنگام استفاده از کارت‌هاى راهنما بايد مدنظر قرار گيرند:

- تصويرها يا نوشته‌هاى روى کارت‌ها بايد به‌قدرى بزرگ باشند که همهٔ مخاطبان بتوانند آنها را به‌وضوح ببينند.

- تصويرها را مى‌توان از روى پوسترها و مجله‌ها ترسيم و چاپ، يا از آنها جدا کرد.البته اين کار منوط به اخذ توافق صاحبان حقوق انحصارى آنها است.

- از آنها مى‌توان براى نشان دادن نظام‌هاى مختلف جنگل‌دارى استفاده کرد.

- کاربرد آنها را بايد به دقت برنامه‌ريزى و تمرين کرد.

- پيش‌آزمونى - Pre-test، از تصويرها بايد روى يک گروه هدف -Target group، مناسب انجام گيرد تا از قابل فهم‌بودن نمادها اطمينان حاصل شود.

تابلوبرگردان - Flip-chart

تابلوبرگردان جايگزين مفيدى براى تابلوهاى چسبان است:

- معمولاً حمل و کاربرد آنها راحت‌تر از تابلوهاى چسبان است.

- اين تابلوها را از چند ورق کاغذى بزرگ اگر در دسترس باشد مى‌سازند و جلد سفتى مانند تخته سه لا يا فيبر به آن متصل مى‌کنند.

- جلد اين تابلوها را به‌نحوى مى‌توان باز کرد که بدون تکيه بر جائى آزادانه بايستد.

- هر صفحه داراى يک عکس يا نمودار است که به يک مرحله از صحبت‌ها يا نمايش‌ها مربوط مى‌شوند.

- صفحه‌ها را مى‌توان ورق زد تا مرحلهٔ بعدى را به مخاطبان نشان داد.

- اين تابلوها همچنين مى‌توانند به‌عنوان شکل آسانى از رئوس مطالب تدريس، در خدمت سخنران باشند.

- در مقايسهٔ با تابلوهاى چسبان، معمولاً از اين تابلوها راحت‌تر مى‌توان در هواى آزاد استفاده کرد.

پوسترها، نمودارهاى ديوارى:

Wall chart، و ديگر نوشته‌هاى مصور بزرگ، منابع خوبى هستندتا تصويرهاى موجود درانها را بزرگتر کنيد و سپس به صفحات تابلوهاى برگردان انتقال دهيد؛ البته به اين شرط که اين کار، تخطى از حق انحصارى آثار - copyright، مذکور تلقى نشود.

ماژيک‌هاى سرپهن:

Broad tipped marker pen، مناسبت‌ترين وسيله‌اى هستند که در حين استفاده از نمودارهاى مذکور، مى‌توان با آنها، عنوان‌ها و اطلاعات ديگرى را روى ورق‌هاى نمودار افزود.