زخم دهان

ـ چه وقت به پزشک مراجعه کنیم:

وجود هرگونه زخم یا تغییر رنگ دردناک یا بدون درد در هر جای دهان را باید به پزشک اطلاع داد.

ـ زخم دهان نشانهٔ چیست:

تقریباً هر گرفتاری بدن می‌تواند زخم دهان ایجاد کند. ۹۸ درصد بیماری‌ها را می‌توان از روی ضایعات دهان تشخیص داد. حتی آبله‌مرغان و سرخک زخم‌های دهانی ایجاد می‌کنند. اگر متوجه ماده سفید دلمه مانندی بر روی دهان یا زبان شدید، احتمالاً دچار عفونتی قارچی به نام کاندیدیاز دهان شده‌اید، مخصوصاً اگر این پوشش تا مدتی باقی بماند و احساس مزه تخمیر در دهان بکنید. چند نوع قارچ کاندیدا ممکن است زخم قرمز رنگ ایجاد کنند.

علل شایع دیگری هم برای زخم دهان وجود دارد. کسانی که دندان مصنوعی می‌گذارند، اغلب دچار زخم در دهان می‌شوند. درست قرار نگرفتن دندان‌ها و تمیز نکردن آنها باعث زخم‌هائی می‌شوند که معمولاً بدون درد هستند ولی به‌مدت طولانی باقی می‌مانند. کمبود ویتامین‌های B (مخصوصاً ویتامین B۲) هم ایجاد زخم‌های کوچک در گوشه‌های لب می‌کند.

آسپیرین هم مشکل‌ساز است. این مسکن بسیار خوب اگر بر روی دندان گذاشته شود می‌‌تواند به بافت دهان آسیب رسانده و آن را زخم کند. آسپیرین یک اسید است و بافت را می‌سوزاند. مصرف طولانی توتون و سیگار رنگ لثه‌ها و دیوارهٔ گونه‌ها را سفید می‌کند که این تغییر رنگ می‌تواند مقدمهٔ سرطان باشد. همچنین، زخم دهان ممکن است ناشی از گرفتاری‌های کوچکی مثل گازگرفتن زبان و گونه یا در اثر اَفْت باشد.

ـ درمان زخم دهان:

آنچه که امروز بدن ناراحتی است ممکن است فردا گرفتار کننده شود. هر زخم دهان را به پزشک نشان دهید، چون این زخم‌ها گاهی پیش درآمد سرطان هستند. سیگار نکشید. کشیدن سیگار و جویدن توتون را کنار بگذارید. اگر بعد از ترک اینها، هنوز هم رنگ دهان سفید است نزد پزشک بروید. دارو بخورید. برای درمان عفونت کاندیدیاز، پزشک نیستاتین یا داروی دیگری تجویز می‌کند. دستورات پزشک را در مورد طرز مصرف دارو به دقت رعایت کنید.

ویتامین بخورید. خوردن روزانهء یک قرص مولتی ویتامین زخم‌های ناشی از کمبود ویتامین را برطرف می‌کند. برای خوردن این قرص‌ها از پزشک خود اجازه بگیرید. آسپیرین را ببلعید. آسپیرین از طریق گردش خون تأثیری بهتری دارد. در هنگام دندان درد، آسپیرین را روی دندان نگذارید. دندان‌های مصنوعی را درست کنید. چون نادرست قرار گرفتن دندان‌های مصنوعی بر روی لثه‌ها ایجاد زخم دهان می‌کند، سالی یک بار کنترل آنها نزد دندان‌پزشک بروید. اگر وزن کم یا اضافه کرده‌اید، دندان‌ها را باید عوض کنید، چون لثه‌ها نیز لاغر یا چاق شده‌‌اند و دیگر دندان‌ها برای آنها متناسب نیست. (رجوع کنید به: اَفْت؛ تبخال).