سه شنبه, ۲۸ فروردین, ۱۴۰۳ / 16 April, 2024
مجله ویستا

شكستگی‌ استخوان‌ ـ bone fracture


شكستگی‌ استخوان‌ معمولاً ناشی‌ از سقوط‌ است‌. شكستگی‌ انواع‌ مختلف‌ دارد: شكستگی‌ كامل‌؛ استخوان‌ كاملاً دو تكه‌ می‌شود. شكستگی‌ ناكامل‌ (شبیه‌ شكستگی‌ ساقه‌ گیاهان‌)؛ استخوان‌ كاملاً دو تكه‌ نمی‌شود. شكستگی‌ چندقطعه‌ای‌؛ در محل‌ شكستگی‌ بیش‌ از دو قطعه‌ وجود دارد. شكستگی‌ باز؛ استخوان‌ شكسته‌ شده‌، پوست‌ را پاره‌ كرده‌ است‌. شكستگی‌ بسته‌ (شامل‌ شكستگی‌های‌ ناشی‌ از استرس‌ فیزیكی‌). استخوان‌ شكسته‌ شده‌ پوست‌ را پاره‌ نكرده‌ است‌. شكستگی‌ ناشی‌ از فشرده‌ شدن‌؛ در این‌ حالت‌ فشار زیادی‌ روی‌ استخوان‌ وارد می‌آید و ساختمان‌ استخوان‌ در هم‌ فرو می‌رود و می‌شكند.
شكستگی‌ همراه‌ با درهم‌ فرو رفتن‌ قطعات‌ حاصل‌ از شكستگی‌. شكستگی‌ به‌صورت‌ كنده‌ شدن‌ یك‌ تكه‌ از استخوان‌؛ در این‌ حالت‌ معمولاً این‌ اتفاق‌ می‌افتد كه‌ نیروی‌ زیادی‌ به‌ یك‌ تاندون‌ قوی‌ وارد می‌آید و تكه‌ای‌ از استخوان‌ كه‌ این‌ تاندون‌ به‌ آن‌ اتصال‌ می‌یابد، كنده‌ می‌شود. شكستگی‌ پاتولوژیك‌؛ منظور شكستگی‌ است‌ كه‌ در اثر یك‌ صدمه‌ جزئی‌ به‌ استخوانی‌ كه‌ قبلاً به‌ علت‌ یك‌ بیماری‌ استخوانی‌ ضعیف‌ یا نابود شده‌ است‌، اتفاق‌ می‌افتد. شكستگی‌ استرسی‌؛ در اثر وارد آمدن‌ فشار طولانی‌ مدت‌ و مكرر، استخوان‌ ترك‌ برمی‌دارد. این‌ حالت‌ معمولاً به‌ دنبال‌ فعالیت‌ شدید و مداوم‌ ورزشی‌ رخ‌ می‌دهد.
ـ علایم‌ شایع‌:
۱. درد و تورم‌ در ناحیه‌ شكستگی‌
۲. حساس‌ بودن‌ ناحیه‌ شكستگی‌ به‌ لمس‌
۳. رنگ‌پریدگی‌ و بدشكلی‌ اندام‌ (گاهی‌)
۴. خونریزی‌ یا خون‌ مردگی‌ در محل‌ شكستگی‌
۵. ضعف‌ در دست‌ یا پای‌ شكسته‌ و ناتوانی‌ در تحمل‌ وزن‌ توسط‌ آنها
۶. فقدان‌ نبض‌ در زیر ناحیه‌ شكستگی‌، معمولاً در اندام‌ (دست‌ پا پا). این‌ یك‌ اورژانس‌ است‌.
۷. كرختی‌، احساس‌ سوزن‌ سوزن‌ شدن‌، یا فلج‌ در زیر ناحیه‌ شكستگی‌ (نادر است‌؛ اما اگر وجود داشته‌ باشد، یك‌ اورژانس‌ است‌).
ـ علل‌ بیماری:
وارد آمدن‌ صدمه‌ و آسیب‌ به‌ جایی‌ كه‌ دچار شكستگی‌ می‌شود.
ـ عوامل‌ افزایش‌دهنده‌ خطر:
۱. پوكی‌ استخوان‌
۲. انجام‌ كارهای‌ خطرناك‌
۳. تومور استخوان‌ یا مغز استخوان‌
۴. فعالیت‌هایی‌ كه‌ خطر شكستگی‌ را به‌ همراه‌ دارند.
۵. سن‌ بالا؛ افراد مسن‌ بیشتر زمین‌ می‌خوردند و استخوان‌های‌ آنها شكننده‌ است‌.
ـ پیشگیری‌:
۱. قبل‌ از رانندگی‌ به‌ هیچ‌ عنوان‌ از مشروبات‌ الكلی‌ یا داروهای‌ روان‌ گردان‌ استفاده‌ نكنید.
۲. به‌ هنگام‌ ورزش‌ از لباس‌ها و وسایل‌ حفاظتی‌ استفاده‌ كنید.
۳. به‌ هنگام‌ حركت‌ با اتومبیل‌ از كمربند ایمنی‌ استفاده‌ نمایید.
۴. اگر دچار پوكی‌ استخوان‌ هستید، دستورات‌ درمانی‌ مربوطه‌ را به‌ دقت‌ رعایت‌ كنید، و از موقعیت‌هایی‌ كه‌ خطر صدمه‌ رسیدن‌ به‌ شما وجود دارد دوری‌ گزینید.
۵. شرایط‌ خانه‌ را از لحاظ‌ ایمنی‌ مناسب‌ كنید (فرش‌ها خوب‌ به‌ كف‌ چسبیده‌ باشند، كف‌پوش‌ خانه‌ لیز نباشد، نرده‌ها شل‌ نباشد، روی‌ كف‌ وان‌ حمام‌ نیز یك‌ حصیر یا پوشش‌ مناسب‌ انداخته‌ شود، و غیره‌)
ـ عواقب‌ مورد انتظار:
با انجام‌ مراقبت‌های‌ اولیه‌ و بعدی‌ مناسب‌، معمولاً خوب‌ می‌شود، شكستگی‌ را باید ابتدا جا انداخت‌ و سپس‌ در اسرع‌ وقت‌ اندام‌ مربوطه‌ را بی‌حركت‌ كرد (معمولاً باگچ‌). جا انداختن‌ شكستگی‌ بعد از 6 ساعت‌ بسیار مشكل‌ است‌. زمان‌ التیام‌ شكستگی‌ متغییر است‌. بهبودی‌ وقتی‌ كامل‌ است‌ كه‌ استخوان‌ در محل‌ شكستگی‌ حركت‌ نداشته‌ باشد، و عكس‌ نیز نشان‌دهنده‌ التیام‌ كامل‌ باشد
ـ عوارض‌ احتمالی‌:
۱. شوك‌ ناشی‌ از خونریزی‌
۲. انسداد سرخرگ‌های‌ نزدیك‌ محل‌ شكستگی‌
۳. عدم‌ التیام‌ (به‌ هم‌ نپیوستن‌ قطعات‌ شكسته‌ استخوان‌)
۴. حركت‌ یك‌ آمبولی‌ چربی‌ (یك‌ تكه‌ تجمع‌ سلول‌های‌ چربی‌) از ناحیه‌ آسیب‌ به‌ ریه‌ها یا مغز
ـ درمان‌:
۱. عكس‌برداری‌ از استخوان‌
۲. فیزیوتراپی‌ برای‌ بازتوانی‌
۳. اغلب‌ شكستگی‌ها پس‌ از جا انداختن‌ نیاز به‌ بی‌حركت‌ كردن‌ با گچ‌ یا آتل‌ دارند.
۴. انجام‌ جراحی‌ در صورتی‌ كه‌ برای‌ ترمیم‌ شكستگی‌ نیاز به‌ وسایل‌ مخصوص‌ مثل‌ میله‌، پیچ‌، و غیره‌ باشد.
۵. انتهای‌ قطعات‌ شكسته‌ استخوان‌ با مانور مخصوص‌ دوباره‌ سر جای‌ خود باز گردانده‌ می‌شوند (جا انداختن‌ استخوان‌)
۶. مراقبت‌های‌ اولیه‌ جهت‌ كنترل‌ خونریزی‌، پوشاندن‌ هر گونه‌ زخم‌ باز، حركت‌ دادن‌ بیمار، در كمترین‌ حد ممكن‌، سپس‌ انتقال‌ به‌ بیمارستان‌ یا سایر مراكز اورژانس‌
ـ داروها:
داروهای‌ ضد درد و شل‌كننده‌ عضلانی‌ در صورت‌ نیاز
ـ فعالیت‌:
بی‌حركت‌ بودن‌ استخوان‌ برای‌ مدت‌ طولانی‌ می‌تواند باعث‌ كاهش‌ حجم‌ عضله‌، خشكی‌ در مفاصل‌ نزدیك‌ به‌ محل‌ شكستگی‌، و ادم‌ (جمع‌ شدن‌ مایع‌ در بافت‌ها) شود. بنابراین‌ مهم‌ است‌ كه‌ اندام‌ مربوطه‌ را هر چه‌ سریع‌تر به‌ حركت‌ درآورد (البته‌ تا حدی‌ كه‌ بی‌خطر باشد). امكان‌ دارد فیزیوتراپی‌ توصیه‌ می‌شود، كه‌ طی‌ آن‌ تمرینات‌ مخصوص‌ برای‌ حفظ‌ انعطاف‌پذیری‌ مفصل‌ و حفظ‌ قدرت‌ عضلانی‌ انجام‌ می‌گیرد. فعالیت‌های‌ عادی‌ خود را به‌ محض‌ بهبود علایم‌ از سر گیرید.
ـ رژیم‌ غذائی‌:
هیچ‌ رژیم‌ خاصی‌ توصیه‌ نمی‌شود، از ویتامین‌ ـ ث‌ و مكمل‌ عنصر روی‌، برای‌ تسریع‌ التیام‌ شكستگی‌ استفاده‌ نمایید.
ـ در این‌ شرایط‌ به‌ پزشك‌ خود مراجعه‌ نمائید:
۱. درد شدید و مداوم‌
۲. تورم‌ در بالا یا پایین‌ ناحیه‌ شكستگی‌
۳. در صورت‌ بروز هر كدام‌ از موارد فوق‌ سریعاً مراجعه‌ كنید.
۴. آبی‌ یا خاكستری‌ شدن‌ پوست‌ زیر ناحیه‌ شكستگی‌، به‌ خصوص‌ بروز چنین‌ تغییر رنگی‌ در زیر ناخن‌ها، یا كرختی‌ و از دست‌ دادن‌ حس‌ها در زیرناحیه‌ شكستگی‌


همچنین مشاهده کنید