تاریخچه

تا سال ۱۹۳۵، هيچ‌کس نمى‌دانست که استروئيدهاى آنابوليک با افزايش نسج عضله همراه هستند. در آن سال دو محقق که بر روى سگ‌ها کار مى‌کردند، دريافتند که مصرف تستوسترون تحت برخى شرايط خاص بر حجم عضله مى‌افزايد.

تاريخچه مصرف استروئيدهاى آنابوليک به‌عنوان داروهاى قابل سوء استفاده در سال ۱۹۵۴ در بين وزنه‌برداران المپيک آغاز شد. در سال ۱۹۵۶، ديانابول (Methandrostenolone) ابتدا در ايالات‌متحده عرضه شد. در ابتدا تنها ورزشکاران ردهٔ جهانى در ورزش‌هاى قدرتى نظير وزنه‌بردارى از آنابوليک‌ها استفاده مى‌کردند. در ميان ورزشکاران المپيک از سال ۱۹۶۴ استروئيدهاى آنابوليک يک معضل بوده‌اند. ورزشکاران و مربيان آنها از رژيم‌هاى داروئى متعدد با دوز بالا استفاده مى‌کردند که بر مبناى تحقيقات علمى استوار نبود. اين روش‌هاى استفاده به‌صورت نقل قول و سينه به سينه از يک گروه تمرينى به ديگرى انتقال مى‌يافت. حتى امروزه، استفاده از انواع زيادى از استروئيدها با دوز بالا هرگز در مطالعات علمى شاهددار آزمايش نشده‌اند.

سوء مصرف‌کنندگان استروئيد آنابوليک به عقايد علمى در مورد استفاده از دوزهاى بالاى استروئيد اعتماد ندارند. براساس اظهارنظر برخى از محققين و دست‌اندرکاران مدرکى وجود ندارد که استروئيدها باعث رشد عضله يا بهبود کارآئى شوند و اينکه استفاده از مقادير زياد باعث بروز عوارض جانبى خطرناک و سمى در کليهٔ مصرف‌کنندگان مى‌گردد. اين اظهارات با تصور عمومى و تجربهٔ ورزشکاران در تضاد بود. به‌تدريج سوء مصرف عوامل آنابوليک به ساير ورزش‌ها نيز تسرى پيدا کرد. امروزه هاکى روى چمن بانوان و اسکيت بانوان تنها رشته‌هاى ورزشى المپيک هستند که در آنها استروئيدهاى آنابوليکى شناسائى نشده‌اند. سوء مصرف استروئيد در دو دههٔ ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ از المپيک فراتر رفت. در سال ۱۹۸۴ نوزده ورزشکار به خاطر سوء مصرف استروئيد از المپيک اخراج شدند.

در مطالعه‌اى که در سال ۱۹۷۰ در پنج دانشگاه آمريکا انجام شد، مشاهده گرديد که ۱۵% ورزشکاران کالج از استروئيد استفاده مى‌کنند. براساس ارزيابى سال ۱۹۸۹، تنها در ايالات‌متحده ۵۰۰،۰۰۰ نوجوان و در کليهٔ سنين ۱،۰۰۰۰۰۰ نفر از استروئيدهاى آنابوليک استفاده مى‌کنند که با اين آمار مى‌توان به عمق فاجعه پى برد.

در اين مبحث به نتايج برخى مطالعات در مورد شيوع بسيار بالاى مصرف اين داروها در کشورمان و به‌ويژه در رشته‌هاى ورزشى قدرتى نظير پرورش اندام و پاورليفتينگ اشاره مى‌کنيم:

در يک مطالعهٔ توصيفى که در تابستان ۱۳۷۸ بر روى ۸۰ ورزشکار رشتهٔ پرورش اندام شرق و غرب تهران انجام شد، ۳۰% افراد مصرف استروئيد را گزارش نمودند که متان بيشترين و ديانابول کمترين داروى مصرفى در اين گروه بودند.

در مطالعهٔ توصيفى ديگرى که در تابستان ۱۳۷۹ بر روى ۲۴۳ نفر از ورزشکاران پرورش اندام در باشگاه‌هاى نقاط مختلف شهر تهران صورت پذيرفت، ۱۴۳ نفر (تقريباً ۵۹%) استروئيد مصرف مى‌نمودند (۱۸ نفر فقط استروئيد خوراکي، ۱۷ نفر فقط استروئيد تزريقى و ۱۰۸ نفر استروئيد تزريقى و خوراکي). از اين ميان ۱۱۵ نفر متاندروستنولون، ۷۷ نفر ناندرولون، ۶۲ نفر اکسى‌متولون، ۵۸ نفر تستوسترون انانتات، ۵۲ نفر اومنادرن، ۴۶ نفر سوستانون، ۳۴ نفر اتيل استرنول، ۳۲ نفر متنولون، ۳۱ نفر متيل تستوسترون، ۲۸ نفر ديانابول، ۲۲ نفر بيانابول و ۲۱ نفر استانوزولول مصرف نموده بودند. هر يک از ورزشکاران به‌طور متوسط از ۴/۶ دارو استفاده کرده بودند.