ماستیت‌ (عفونت‌ پستان‌) ـ mastitis

ماستیت‌ (عفونت‌ پستان‌) التهاب‌ و عفونت‌ پستان‌، معمولاً در خانم‌هایی‌ كه‌ تازه‌ وضع‌ حمل‌ كرده‌اند. این‌ عارضه‌ حدوداً در 1% زنان‌ پس‌ از اولین‌ زایمان‌ بروز كرده‌ و در خانم‌هایی‌ كه‌ به‌ كودك‌ خود شیر می‌دهند شایع‌تر است‌.

ـ علایم‌ شایع‌:

علایم‌ ممكن‌ است‌ در هر زمانی‌ از دوره‌ شیردهی‌ بروز كند، ولی‌ معمولاً 4-3 هفته‌ پس‌ از زایمان‌ آغاز می‌گردند. علایم‌ شایع‌ عبارتند از: تب‌، ناحیه‌ یا نواحی‌ دردناك‌، متورم‌، سفت‌ و گرم‌ در پستان‌، وجود قرمزی‌ و نوارهای‌ قرمز در پستان‌.

ـ علل‌ بیماری:

عفونت‌ ناشی‌ از ورود باكتری‌ به‌ پستان‌ مادر از بینی‌ یا گلوی‌ شیرخوار. شایع‌ترین‌ باكتری‌های‌ عامل‌ این‌ بیماری‌ عبارتند از استافیلوكوك‌ اورئوس‌ و استرپتوكوك‌ بتاهمولیتیك‌ . یكی‌ دیگر از علل‌ میكروبی‌، ویروس‌ اوریون‌ است‌.

ـ عوامل‌ افزایش‌دهنده‌ خطر:

خراشیدگی‌ نوك‌ پستان‌، مسدود شدن‌ مجاری‌ شیری‌ در اثر پوشیدن‌ سینه‌بندهای‌ خیلی‌ تنگ‌، خوابیدن‌ به‌ شكم‌ یا طولانی‌ بودن‌ بیش‌ از حد فواصل‌ شیردهی‌، استفاده‌ از شیردوش‌های‌ برقی‌ یا دستی‌.

ـ پیشگیری‌:

شستن‌ نوك‌ پستان‌ها قبل‌ از شیردهی‌. شستن‌ دست‌ها قبل‌ از تماس‌ آنها با پستان‌ها، استفاده‌ از سینه‌بندهای‌ مناسب‌، در صورت‌ ترك‌ خوردن‌ یا خراشیدگی‌ نوك‌ پستان‌، استفاده‌ از كرم‌ لانولین‌ یا سایر تركیبات‌ موضعی‌ توصیه‌ می‌گردد. اجتناب‌ از خوابیدن‌ به‌ شكم‌.

ـ عواقب‌ موردانتظار:

با درمان‌ معمولاً در عرض‌ ده‌ روز بهبود می‌یابد.

ـ عوارض‌ احتمالی‌:

بدون‌ درمان‌ ممكن‌ است‌ منجر به‌ آبسه‌ پستان‌ گردد.

ـ درمان‌:

بررسی‌های‌ تشخیصی‌ احتمالی‌ عبارتند از: آزمایش‌های‌ خون‌، كشت‌ چرك‌ یا مایع‌، و گاهی‌ سونوگرافی‌، ماموگرافی‌ و نمونه‌برداری‌ پستان‌ (چرا كه‌ ممكن‌ است‌ عامل‌ دیگری‌ غیر از عفونت‌ سبب‌ ایجاد علایم‌ شده‌ باشد). استفاده‌ از كیف‌ یخ‌ (یك‌ كیسه‌ پلاستیكی‌ حاوی‌ یخ‌ كه‌ با یك‌ حوله‌ نازك‌ پوشیده‌ شده‌ است‌) بر روی‌ پستان‌ متورم‌ 6-3 بار در روز و هر بار 20-15 دقیقه‌. كیف‌ یخ‌ را در طی‌ یك‌ ساعت‌ زمان‌ شیردهی‌ به‌ كار نبرید، بلكه‌ به‌ جای‌ آن‌ از كمپرس‌ گرم‌ استفاده‌ كنید. از سینه‌بند بالا نگه‌دارنده‌ پستان‌ استفاده‌ كنید. با وجود عفونت‌ پستان‌، به‌ شیردهی‌ ادامه‌ دهید. ابتدا از پستان‌ مبتلا به‌ شیرخوار شیر دهید تا به‌ تخلیه‌ كامل‌ آن‌ كمك‌ شود. نوك‌ پستان‌ها را با كره‌ یا یك‌ كرم‌ توصیه‌ شده‌ توسط‌ پزشك‌ مالش‌ دهید. در صورت‌ بروز آبسه‌، شیر دادن‌ از پستان‌ مبتلا را متوقف‌ كنید. در این‌ حالت‌ از یك‌ دستگاه‌، شیردوش‌ برای‌ تخلیه‌ مرتب‌ پستان‌ مبتلا استفاده‌ كرده‌ و به‌ شیردهی‌ از پستان‌ غیرمبتلا ادامه‌ دهید.

ـ داروها:

آنتی‌بیوتیك‌ برای‌ مقابله‌ با عفونت‌. حتی‌ در صورت‌ برطرف‌ شدن‌ سریع‌ علایم‌، دوره‌ درمان‌ را تكمیل‌ كنید. مسكن‌ها. برای‌ درد خفیف‌ استفاده‌ از داروهای‌ بدون‌ نسخه‌ نظیر استامینوفن‌ ممكن‌ است‌ كافی‌ باشد.

ـ فعالیت‌:

تا زمان‌ تخفیف‌ تب‌ و درد در بستر استراحت‌ نمایید.

ـ رژیم‌ غذایی‌:

رژیم‌ خاصی‌ نیاز نیست‌. در حین‌ تب‌ مصرف‌ مایعات‌ را افزایش‌ دهید.

ـ در این‌ شرایط‌ به‌ پزشك‌ خود مراجعه‌ نمایید:

افزایش‌ ناگهانی‌ تب‌ تا بالاتر از 3/38 درجه‌ سانتیگراد، علایم‌ تشكیل‌ آبسه‌ (یك‌ ناحیه‌ محدود با افزایش‌ قرمزی‌، درد، احساس‌ درد در لمس‌ و تموج‌، احساسی‌ شبیه‌ فشار آوردن‌ بر روی‌ تیوپ‌ داخلی‌ لاستیك‌ باد شده‌) .