|
کاچى بِهْ از هيچى است |
|
|
نظير: |
|
|
وجود ناقص به از عدم محض است |
|
|
ـ جراغ موشى بِهْ از خاموشى است |
|
|
ـ نخودچى بِهْ از هچى است |
|
|
ـ در بيابان لنگه کفش کهنه نعمت خداست |
|
|
ـ سنگ بِهْ از گوهر نايافته (نيما) |
|
کاخ بيداد هميشه بر سر بيدادگر فرو مىريزد |
|
|
رک: ظالم پاى ديوار خود را مىکَنَد |
|
کار آسان گر نيابى چنگ در دشوار زن (سوزنى) |
|
کار از جانب مهدى قلىخان عيب داشت |
|
کار از محکمکارى عيب نمىکند |
|
|
معروف است هر وقت ملاّ نصرالدين مىخواست با زنش 'همفراش' بشود اول دست و پاى زنش را با طناب مىبست. روزى از او پرسيدند: عيالِ تو زن خوب و مطيع و سر به راهى است، چرا با او چنين مىکنى؟ جواب داد: کار از محکمکارى عيب نمىکند! |
|
|
نظير: |
|
|
اول جاى پايت را محکم کن بعد قدم بردار |
|
|
ـ اگر خواهى که بر ريشت نخندند |
بفرما تا خرت محکم بندند |
|
کار اسباب مىخواهد |
|
|
نظير:
|
|
|
ماست بندى هم قالب مىخواهد |
|
|
ـ قلندرى هم کشکول مىخواهد |
|
|
ـ عالَم عالَمِ اسباب است |
|
|
ـ با شمشير چوبين جنگ نتوان کرد |
|
|
ـ ز بىآلتان نايد درست (نظامى) |
|
|
ـ بنّا که خشت مىخواهد بايد دستش داد |
|
|
ـ قبر آقا گچ مىخواهد و آجر |
|
|
ـ هيچ مقصودى ميسّر نيست تا اسباب نيست (کاتبى) |
|
|
ـ هيچ کس بر بام نتواند شدن بىنردبان |
|
|
ـ هر کجا آب نباشد نتوان کرد شنا (فرّخى سيستانى) |
|
|
ـ چو دندان نيست نتوان لب گزيدن |
|
کار امروز به فردا افکندن از کاهلى تن است (ابوالفضل بيهقى) |
|
|
رک: کار امروز به فردا ميفکن |
|
کار امروز به فردا ميفکن |
|
|
نظير: |
|
|
کار امروز به فردا ميفکن از کاهلى تن است (ابوالفضل بيهقى) |
|
|
ـ از امروز کارى به فردا ممان |
چه دانى که فردا چه گردد زمان (فردوسى) |
|
|
ـ فردا فردا چه گوئى، فردا را کسى نديده |
|
|
ـ امروز تخم کار که فردا مجال نيست (سعدى) |
|
|
ـ نگر تا کار امروز به فردا نيفکنى که هر روز مىآيد کار خود مىآورد (تاريخ بيهقى) |
|
کارِ اين دست از آن دست برنمىآيد |
|
|
نظير: |
|
|
کارى که چشم مىکند ابرو نمىکند |
|
|
ـ از هر کسى کارى ساخته است |
|
کار با خرقه نيست با حرفه است (از کشفالمحجوب) |
|
کار بچّه خام است و عقل غلام کم (از مجموعهٔ مختصر امثال طبع هند) |
|
کار بد مصلحت آن است که مطلق نکنيم٭ (حافظ) |
|
|
رک: بد مکن که بد اُفتى... |
|
|
|
٭ عيب درويش و توانگربه کم و بيش بد است |
............................. (حافظ) |
|
کار بزرگ مايهٔ عزّت است نه نام بزرگ |
|
کار بوزينه نيست نجّارى |
|
|
رک: درودگرى کار بوزينه نيست |
|
کار بهدست ناشى، اسلحه بهدست کاشى! |
|
|
نظير: شناگر ناشى، دو نفر را به کشتن مىدهد |
|
کار به عشوه و رشوه است، عشوه جمال مىخواهد و رشوه مال |
|
کار بىعلم بار و بَر ندهد (سنائى) |
|
کار بىوقت سُست باشد سُست٭ |
|
|
|
٭ کارها به وقت بايد جست |
...................... (سندبادنامه) |
|
کار پاکان را قياس از خود مگير٭ |
|
|
رک: خانه نتوان کرد در کوى قياس |
|
|
|
٭ .......................... |
گرچه باشد در نوشتن شير شير (مولوى) |
|
کار جوانان به جوانان گذار٭ |
|
|
رک: از هرکسى کارى ساخته است |
|
|
|
٭ خويشتن از جملهٔ پيران شمار |
.......................... (نظامى) |
|
کارِ جوانمرد به مو مىرسد اما پاره نمىشود |
|
کار جوهر مرد را زياد مىکند |
|
|
نظير: کار عمر آدم را زياد مىکند |
|
کار چنان کن که پذيرفتهاى٭ |
|
|
|
٭ بر سرِ کار آى،چرا خفتهاى؟ |
..................... (نظامى) |
|
کار چو از دست رفت آهِ ندامت چه سود؟ |
|
|
نظير: |
|
|
پشيمانى چه سود اکنون که کار از دست رفت |
|
|
ـ دريغ سود ندارد چو رفت کار از دست (سعدى) |
|
|
ـ پشيمانى در دام چه سود |
|
کارِ حضرت فيل است |
|
|
نظير: |
|
|
زه کردن اين کمان بسى دشوار است |
|
|
ـ گاو نر مىخواهد و مرد کهن |
|
کار حکيمباشى راحت است اگر مريض مُرد مىگويد: عمر خدا بيامرز به دنيا نبود! (عا). |
|
کار خدائى نه کارى است خُرد٭ |
|
|
|
٭ قضاى نبشته نشايد ستُرد |
که .................. (فردوسى) |
|
کارِ خر و خوردن يابو نگر! |
|
|
رک: کى کاشت کى درو کرد؟ |
|
کار خنجر برّنده نايد از سوزن (قاآنى) |
|
|
رک: کبوتر کجا صيد شاهين کند |
|
کار خود بگذار با پروردگار |
|
|
نظير: |
|
|
کار خود گر به خدا باز گذارى حافظ |
اى بسا عيش خداداده کنى (حافظ) |
|
|
ـ سرِ ما و تقدير خدا! |
|
|
نيزرک: توکّل کن که يابى رستگارى |
|
کار خير نيازى به استخاره ندارد |
|
|
رک: در کار خير بحاجت هيچ استخاره نيست |
|
کارد دستهٔ خودش را نمىبرد |
|
|
نظير: |
|
|
اسب و اشتر بههم لگد نزنند |
|
|
ـ سگ سگ را ندرَد |
|
کار دل است کار خشت و گِل نيست! (عا). |
|
|
نظير: |
|
|
اينکار کار عشق است، دخلى به دين ندارد |
|
|
ـ مذهب عاشق ز مذهبها جداست (مولوى) |
|
کارِ دنيا تمامى ندارد |
|
کار دنيا زادن است و مردن است (عطّار) |
|
کاردى که پنير را مىبُرّد انگشت را هم مىبُرّد |
|
|
يعنى: آن کس که بيش و کم شرارت کند تباهى و بدکردارى افزونتر نيز خواهد توانست |
|
کارِ ديوانه وارونه است |
|
|
نظير: |
|
|
کار هندو باژگونه است |
|
|
ـ مثل شتر از پس مىشاشد! |
|
|
ـ کاه را پيش سگ و استخوان را پيش خر مىريزد |
|
کار را به کاردان بايد سپرد |
|
|
نظير: |
|
|
از هر کسى کارى ساخته است |
|
|
ـ هر مردى و هر کارى |
|
|
ـ هر کسى را پى کار دگرى ساختهاند (ابن يمين) |
|
|
ـ هر کسى را بهر کارى ساختند |
|
|
ـ کمان را به کماندار بده (عبيد زاکانى) |
|
|
ـ نان را بده به نانوا يک نان هم بالاش (عا). |
|
|
نيزرک: درودگرى کار بوزينه نيست |
|
کار را که کرد؟ آنکه تمام کرد |
|
|
نظير: |
|
|
الاکرام بالاتمام |
|
|
ـ تمامش کن چو بنيادش نهادى (نظامى) |
|
کارِ زمين را سختى، به آسمان پرداختى؟ |
|
|
نظير: |
|
|
به جنگ زمين سر به سر تاختى |
کنون به آسمان نيز پرداختى (فردوسى) |
|
|
ـ اين يکى را که زائيدهاى بزرگ کن |
|
کارش چيه؟ بوق مىزنه، بخيه به آبدوغ مىزنه! (عا). |
|
|
يعنى: آدم بيکاره و عارى از هنر است |
|
کار شمشير مىکند نه غلاف (جامى) |
|
کار شيطان دسته گُل به آب دادن است |
|
کارِ صورت سهل باشد ره به معنى مشکل است٭ |
|
|
|
٭ هر که او را ديدهاى باشد شناسد صورتى |
...................... (اوحدى) |
|
کار عار نيست |
|
کار عمر آدم را زياد مىکند |
|
|
نظير: کار جوهر مرد را زياد مىکند |
|
کارِ قلم را شمشير نکند |
|
|
رک: قلم از شمشير تيز برّندهتر است |
|
کار کارفرما مىخواهد |