دو تکنیک رایج کشف پادتن‌های enzyme-linked immunosorbent assay) ELISA، HIV) و وسترن‌بلات (western blot) می‌باشد. ELISA به‌عنوان آزمون غربالگری اولیه شناخته می‌شود. و آزمون وسترن‌بلات، اختصاصی‌تر و به‌منظور تأیید مثبت شدن ELISA، انجام می‌گیرد. تبدیل سرمی، تغییر نتیجه آزمون از پادتن منفی HIV به پادتن مثبت HIV، پس از آلودگی به ویروس HIV می‌باشد. تبدیل سرمی معمولاً ۶ تا ۱۲ هفته بعد از آلودگی پدید می‌آید، اما ممکن است ۶ تا ۱۲ ماه به طول انجامد. موارد استفاده احتمالی برا یازمایش HIV در جدول زیر ذکر شده است.
- موارد احتمالی برای آزمایش HIV:
۱. بیمارانی که به گروه پرخطر تعلق دارند:
ـ مردانی که از سال ۱۹۷۷ به این سو با مرد دیگری رابطه جنسی داشته‌اند؛
ـ سوءمصرف‌کننده‌های مواد از راه وریدی از سال ۱۹۷۷ به بعد؛
ـ بیماران هموفیلیک یا سایر بیمارانی که از سال ۱۹۷۷ به بعد خون یا فرآورده خونی غربال‌نشده برای HIV دریافت نموده‌اند.
ـ شریک جنسی افرادوابسته به هر یک از گروه‌های فوق؛
ـ شریک جنسی افرادی که مواجهه آنها با HIV معلوم شده است: افرادی که سابقه بریدگی، زخم، سوختگی یا فرو رفتن سوزن داشته‌اند و با خون HIV مثبت تماس یافته‌اند.
۲. بیمارانی که درخواست آزمایش می‌کنند: توجه نمائید که همه بیماران به‌وجود عوامل خطر (به‌دلیل شرم یا ترس) اعتراف نمی‌کنند.
۳. بیماران دارای نشانه‌های ایدز یا آلودگی HIV
۴. زنان متعلق به گروه پرخطر که می‌خواهند حامله شوند یا حامله هستند.
۵. خون منی، یا اهداءکنندگی عضو
۶. بیماران مبتلا به دمانس در گروه پرخطر
بعضی از بیماران چنان نگران احتمال تماس با ویروس ایدز هستند که بیمار و پزشک ممکن است بدون اینکه عامل خطر آشکاری در بین باشد، انجام آزمایش را ضروری تشخیص دهند. آزمایش HIV باید با مشاوره قبل و پس از آزمایش همراه باشد. پزشکان باید بدانند که استرس روانی فوق‌العاده‌ای با آزمایش HIV همراه می‌باشد.
به برخی از مطالب مربوط به مشاوره قبل از آزمایش، در جدول زیر اشاره شده است.
- مشاوره قبل از آزمایش برای HIV:
۱. معنی نتایج مثبت را با بیمار در میان گذارید و اشتباهات را اصلاح کنید.
(مثلاً آزمایش برای کشف مواجهه یا ویروس ایدز است و نه خود بیماری ایدز)
۲. معنی نتایج منفی را با بیمار در میان بگذارید (مثلاً تبدیل حالت سرمی، مستلزم وقت است، رفتار پرخطری که اخیراً روی داده مستلزم آزمایش پی‌گیری است).
۳. برای بحث در مورد ترس‌ها و نگرانی‌های بیمار اعلام آمادگی کنید (در ترس‌های غیرواقع‌گرایانه ممکن است مداخله روان‌شناختی لازم باشد).
۴. شرح دهید که چرا آزمایش ضروری است (به خاطر داشته باشید که همه بیماران به سابقه رفتارهای پرخطر اعتراف نمی‌کنند).
۵. واکنش‌های بالقوه را نسبت به نتایج مثبت جستجو کنید (برای مثال، اگر نتیجه مثبت باشد خودم را می‌کشم)، در موارد بالقوه بحرانی، اقدامات لازم را به‌عمل آورید.
۶. نحوه واکنش‌های قبلی بیمار را در مقابل استرس‌های شدید پرس و جو نمائید.
۷. مطالب مربوط به رازداری در مرور آزمایش را شرح دهید (مثلاً آشکار یا پنهانی بودن آزمایش)، امکانات دیگر را که می‌توان آزمایش را بدون شناخته شدن انجام داد، به اطلاع شخصی برسانید (مثلاً جائی‌که نتایج آزمایش در پرونده بیمارستانی ثبت نخواهد شد). در مورد کسانی‌که به نتایج آزمایش دسترسی خواهند داشت صحبت کنید.
۸. شرح دهید که مثبت بودن سرم چگونه می‌تواند احتمالاً در وضعیت اجتماعی شخصی تأثیر بگذارد (مثلاً بیمه عمر و بهداشتی، اشتغال، مسکن).
۹. در مورد رفتارهای بی‌خطر پرس‌وجو کنید و توصیه‌های کاهنده خطر را انجام دهید.
۱۰. بحث‌ها را در پرونده یادداشت کنید.
۱۱. به بیمار فرصت دهید که سؤالات خود را مطرح کند.
در مشاوره پیش از آزمایش واکنش‌های احتمالی بیماران با اخذ نتایج آزمایش پیش‌بینی می‌شود باید به بیماران اطلاع داده شود که مراکزی وجود دارند که در آنها فقط بیمار از نتیجه آگاه است؛ و پزشک باید بداند که پرونده بیمار همیشه محرمانه نیست. پرونده‌ها ممکن است جنبه عمومی پیدا کنند. شرکت‌های بیمه به‌ندرت به پرونده بیمار دسترسی پیدا می‌کنند و باید قبل از آزمایش به بیمار اطلاع داده شود که آیا مرکز، پزشک را به مطلع ساختن شریک جنسی بیمار در مورد مثبت بودن نتایج موظف می‌سازد یا خیر.
برخی از مطالب مربوط به مشاوره پس از آزمایش، در جدول زیر آمده است.
- مشاوره پس از آزمایش برای HIV:
۱. تفسیر نتایج آزمون: سوءتعبیرها را روشن کنید (مثلاً آزمایش منفی به این معنی است که شما ممکن است د رآینده با ویروس تماس پیدا کنید؛ و به این معنی نیست که شما در مقابل ایدز مصون هستید). در مورد نظر بیمار رایج به نتایج آزمون و واکنش‌های هیجانی او سؤال کنید.
۲. توصیه برای پیشگیری از انتقال (بحث دقیق در مورد رفتارهای همراه با خطر زیاد و راهنمائی در مورد پیشگیری از انتقال).
۳. توصیه در مورد پی‌گیری شریک جنسی و یا تماس‌های اشتراکی با سوزن.
۴. اگر آزمایش مثبت است توصیه در مورد خودداری از اهداء خون، اسپرم و اعضاء؛ و استفاده مشترک از تیغ، مسواک، یا هر چیزی که ممکن است با خون آلودگی پیدا کنند.
۵. ارجاع برای حمایت روان‌شناختی مناسب:
افراد HIV مثبت غالباً نیاز به یک تیم بهداشت روانی قابل وصول دارند (نیاز به بستری شدن یا درمان سرپائی را ارزیابی کنید، روان‌درمانی فردی یا گروهی را در نظر بگیرید). موضوعات معمول عبارتند از شوک تشخیص، ترس از مرگ و پی‌آ‌مدهای اجتماعی، سوگ توانائی‌های از دست رفته و نداشتن امید خبرهای خوش. همچنین به قراین افسردگی، نومیدی، خشم، احساس ناکامی، گناه و موضوعات وسواسی توجه نمائید. منابع حمایت‌های قابل وصول برای بیمار را فعال سازید (مانند خانواده، دوستان، خدمات اجتماعی).
تظاهرات بالینی غیرعصبی
در طی دوره تبدیل سرمی، ۳۰ تا ۵۰ درصد از افراد آلوده سندرم شبه‌آنفولانزا (flulike syndrome) را تجربه می‌کنند. نشانه‌ها شامل تب، بثورات پوستی، میالژی، سردرد، و خستگی می‌باشد. تظاهرات نورولوژیکی مانند سندرم گیلن - باره (Guillan -Barre syndrome)، آنسفالوپاتی و مننژیت به‌ندرت اتفاق می‌افتد. مرحله بدون علامت به‌طور متوسط حدود ۱۰ سال به طول می‌انجامد. در طی این زمان، تعداد سلول‌های CD+4 از بیش از هزار در هر میلی‌مترمکعب به ۲۰۰ عدد در هر میلی‌مترمکعب کاهش می‌یابد. وقتی‌که تعداد سلول‌های CD+4 به کمتر از ۲۰۰ می‌رسد، بیمار در معرض خطر ابتلاء به عارضه مشخص ایدز قرار می‌گیرد. شایع‌ترین عارضه، پنومونی ناشی از پنوموسیستیس کارینی می‌باشد، که با هیپوکسی و سرفه مزمن تظاهر می‌کند. تشخیص با روش‌های برونکوسکوپی و لاواژ آلوئولی (alveolar lavage) صورت می‌گیرد. درمان با تری‌متوپریم - سولفامتوکسازول، و پنتامیدین صورت می‌گیرد. فهرستی از اختلالات مرتبط با عفونت HIV در جدول زیر آمده است.
- اختلالات مرتبط با عفونت HIV:
عفونت‌های باکتریائی، متعدد یا راجعه (افراد زیر ۱۳ سال)
کاندیدیاز برونش‌ها، تراشه یا ریتین
کاندیدیاز مری
سرطان مهاجم گردن رحم (این موارد در سال ۱۹۹۳، اضافه شد).
کوکسیدیومایکوز منتشر یا خارج ریوی
کریپتوکوکوز خارج ریوی
کریپتوسپوریدیوم مزمن رودهای (بیش از یک ماه طول کشیده)
بیماری سیتومگالوویروس (به‌استثناء کبد، طحال، یا غدد لنفاوی)
رتینیت سیتومگالوویروس (با از دست دادن بینائی)
آنسفالوپاتی مرتبط با HIV
هرپس سیمپلکس، زخم‌های مزمن (بیش از یک ماه طول کشیده)، یا برونشیت، التهاب ریه، یا التهاب مری
هیستوپلاسموز منتشر یا خارج ریوی
ایزوسپوریاز مزمن رودهای (بیش از یک ماه طول کشیده)
سارکوم کاپوسی
پنومونی لنفوئید بین نسجی / یا هیپرپلازی بافت لنفوئید ریوی
لنفوم بورکیت (یا موارد مشابه)
لنفوم ایمنوبلاستیک (یا موارد مشابه)
لنفوم اولیه مغزی
کمپلکس میکوباکتریوم آویوم یا ام، کانزاسی منتشر یا خارج ریوی
میکوباکتریوم توبرکلوزیس در هر جا (ریوی 'این موارد در سال ۱۹۹۳، اضافه شد' یا خارج‌ریوی)
پنومونی پنوموسیتیس کارینی
پنومونی راجعه (این موارد در سال ۱۹۹۳، اضافه شد)
لوکوآنسفالوپاتی چندکانونی پیشرونده
سیتی‌سمی سالمونلائی، راجعه (این موارد در سال ۱۹۹۳، اضافه شد)
سندرم تحلیل‌برنده ناشی از HIV
طبقه‌بندی
مرکز کنترل بیماری، ایدز را براساس شمارش سلول‌های CD+4، وجود یا نبود اختلالات بالینی مرتبط با HIV، طبقه‌بندی می‌کند؛ طبقه A نشانگر بیماران در دوره اولیه فاقد علامت، طبقه B شامل بیماران با عارضه‌های مشخص ایدز، مانند پنومونی پنوموسیستی، می‌باشد (جدول زیر)
جدول سیستم طبقه‌بندی عفونت HIV از نظر مراکز کنترل بیماری ۱۹۹۳(vacuolar)
