پنجشنبه, ۱۰ خرداد, ۱۴۰۳ / 30 May, 2024
مجله ویستا
بدرچاچی
فخرالزمان بَدرالدّين محمدچاچى از شاعران قرن هشتم هجرى است که بيشتر در هندوستان شهرت يافت و آثار او در ايران چندان رواج نداشت. ولادت بَدر در چاچ ناحيهاى در آنسوى سير دريا (سيحون) که قصبهٔ آن به ناکت بوده است اتفاق افتاد. از کيفيت زندگانى و تحصيلاتش خبرى نداريم. در برخى از تذکرهها احوال او را به اشتباه با بَدر جاجرمى درآميخته و به اين سبب او را شاگرد مَجد هَمْگر و مداح شمسالدّين صاحبديوان جوينى دانستهاند (تذکرهٔ مخزنالغرائب). ظاهراً در اوان جوانى به هندوستان رفت و در دستگاه سلطنت اميران تغلقى وارد شد و به سلطان ابوالمحامد محمدشاهبن تُغْلُقْ (۷۲۵-۷۵۲) اختصاص يافت. اين سلطان نسبت به بَدر با نظر احترام مىنگريست و لقب فخرالزمان را هم او به بَدرالدّين داده است. مدت اقامت بَدرِ چاچى در دربار محمدبن تُغْلُقْ و در هند بهدرستى معلوم نيست ولى بايد ورود او به دربار محمدشاه در اولهاى عهد وى واقع شده باشد و چون در يکى از قطعههاى خود تاريخ ۷۴۵هـ را ذکر کرده و نيز کسى ديگر از پادشاهان تُغْلُقْى را نستوده است بايد تاريخ وفات او بين ۷۴۵ و ۷۵۲ که آخرين سال حيات محمدبن تُغْلُقْ بود اتفاق افتاده باشد. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ديوان بَدرِ چاچى مرکب است از قصيدهها و قطعههائى که جز در چند مورد که متضمن اشاره به احوال شاعر است باقى در مدح محمدبن تُغْلُقْ و استقبال از قصيدههاى معروف انورى و خاقانى و مقرون به صنايع و استفادههاى بسيار از اصطلاحهاى علمى است. شيوهٔ سخن در شعر بَدرالدّين عبارت است از ايراد کلام منتخب جزيل همراه با تشبيههاى متعدد و علىالخصوص بهکار بردن انواع مجاز و استعاره به حد وفور بهنحوى که سخن استادان معروف پايان قرن ششم را بهخاطر مىآورد. از ديوان او نسخههاى اندکى باقى مانده است. شمار بيتهاى ديوان بدر در نسخهاى که متعلق به کتابخانهٔ مجلس است در حدود ۲۱۰۰ بيت و در نسخهٔ کتابخانهٔ ملى پاريس متجاوز از ۱۵۰۰ بيت است و تقىالدّين کاشى در خلاصةالاشعار خود بيش از پانصد بيت از او نقل کرده است. بَدرالدّين ديوان خود را به سال ۷۴۵ هـ تنظيم کرده و اين امر را در قطعهاى متذکر گرديده است. گويا همين قطعه سبب شده است تا بِلوشه در شرحى که راجعبه نسخهٔ ديوان بَدرِچاچى در فهرست نسخ خطى فارسى کتابخانهٔ ملى پاريس نگاشته، اشتباهاً منظومهاى به بحر متقارب در ذکر پادشاهى سلطانمحمدبن تُغْلُقْ را به بَدرالدّين نسبت دهد. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
از شعرهاى او است: | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
(۱) . بزاز سيمابى کله: کنايه از آفتاب است. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
(۲) . مقصود از چنگ هلال، و از دف آفتاب، و از بيت مطربخانهٔ زهره است و شرف مقابل هبوط و مقصود در اينجا موقعى است که آفتاب در برج ميزان باشد که زمان اعتدال خريفى است. در نسخهها بهجاى 'مصبوغ' 'مصنوع' هم ديده شد. |
همچنین مشاهده کنید
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
دورههای مدیریتی دانشگاه تهران
انتخابات ریاست جمهوری انتخابات مجلس شورای اسلامی ایران مجلس دوازدهم شورای نگهبان انتخابات ریاست جمهوری 1403 دولت سیزدهم سید ابراهیم رئیسی مجلس دولت رئیس جمهور
زلزله سلامت هواشناسی تهران شهرداری تهران بازنشستگان قتل پلیس وزارت بهداشت سازمان هواشناسی قوه قضاییه سرقت
قیمت دلار قیمت طلا قیمت خودرو خودرو بازار خودرو مسکن بانک مرکزی بورس ایران خودرو حقوق بازنشستگان دلار قیمت
تلویزیون صدا و سیما فضای مجازی سینما سریال سینمای ایران شهید هنرمندان بازیگر رسانه ملی قرآن کریم
ژاپن ماهواره
رژیم صهیونیستی غزه اسرائیل فلسطین جنگ غزه آمریکا روسیه نوار غزه حماس چین حمله به رفح اوکراین
پرسپولیس فوتبال استقلال لیگ برتر باشگاه پرسپولیس بازی شمس آذر قزوین لیگ برتر فوتبال ایران باشگاه استقلال لیگ برتر ایران جواد نکونام رئال مادرید
هوش مصنوعی تلگرام گوگل مغز سامسونگ تبلیغات ایلان ماسک اینستاگرام اسنپ فیلترینگ
رژیم غذایی خواب سازمان غذا و دارو استرس عشق سیگار الکترونیکی پروتئین