پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا
بدرچاچی
فخرالزمان بَدرالدّين محمدچاچى از شاعران قرن هشتم هجرى است که بيشتر در هندوستان شهرت يافت و آثار او در ايران چندان رواج نداشت. ولادت بَدر در چاچ ناحيهاى در آنسوى سير دريا (سيحون) که قصبهٔ آن به ناکت بوده است اتفاق افتاد. از کيفيت زندگانى و تحصيلاتش خبرى نداريم. در برخى از تذکرهها احوال او را به اشتباه با بَدر جاجرمى درآميخته و به اين سبب او را شاگرد مَجد هَمْگر و مداح شمسالدّين صاحبديوان جوينى دانستهاند (تذکرهٔ مخزنالغرائب). ظاهراً در اوان جوانى به هندوستان رفت و در دستگاه سلطنت اميران تغلقى وارد شد و به سلطان ابوالمحامد محمدشاهبن تُغْلُقْ (۷۲۵-۷۵۲) اختصاص يافت. اين سلطان نسبت به بَدر با نظر احترام مىنگريست و لقب فخرالزمان را هم او به بَدرالدّين داده است. مدت اقامت بَدرِ چاچى در دربار محمدبن تُغْلُقْ و در هند بهدرستى معلوم نيست ولى بايد ورود او به دربار محمدشاه در اولهاى عهد وى واقع شده باشد و چون در يکى از قطعههاى خود تاريخ ۷۴۵هـ را ذکر کرده و نيز کسى ديگر از پادشاهان تُغْلُقْى را نستوده است بايد تاريخ وفات او بين ۷۴۵ و ۷۵۲ که آخرين سال حيات محمدبن تُغْلُقْ بود اتفاق افتاده باشد. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ديوان بَدرِ چاچى مرکب است از قصيدهها و قطعههائى که جز در چند مورد که متضمن اشاره به احوال شاعر است باقى در مدح محمدبن تُغْلُقْ و استقبال از قصيدههاى معروف انورى و خاقانى و مقرون به صنايع و استفادههاى بسيار از اصطلاحهاى علمى است. شيوهٔ سخن در شعر بَدرالدّين عبارت است از ايراد کلام منتخب جزيل همراه با تشبيههاى متعدد و علىالخصوص بهکار بردن انواع مجاز و استعاره به حد وفور بهنحوى که سخن استادان معروف پايان قرن ششم را بهخاطر مىآورد. از ديوان او نسخههاى اندکى باقى مانده است. شمار بيتهاى ديوان بدر در نسخهاى که متعلق به کتابخانهٔ مجلس است در حدود ۲۱۰۰ بيت و در نسخهٔ کتابخانهٔ ملى پاريس متجاوز از ۱۵۰۰ بيت است و تقىالدّين کاشى در خلاصةالاشعار خود بيش از پانصد بيت از او نقل کرده است. بَدرالدّين ديوان خود را به سال ۷۴۵ هـ تنظيم کرده و اين امر را در قطعهاى متذکر گرديده است. گويا همين قطعه سبب شده است تا بِلوشه در شرحى که راجعبه نسخهٔ ديوان بَدرِچاچى در فهرست نسخ خطى فارسى کتابخانهٔ ملى پاريس نگاشته، اشتباهاً منظومهاى به بحر متقارب در ذکر پادشاهى سلطانمحمدبن تُغْلُقْ را به بَدرالدّين نسبت دهد. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
از شعرهاى او است: | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
(۱) . بزاز سيمابى کله: کنايه از آفتاب است. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
(۲) . مقصود از چنگ هلال، و از دف آفتاب، و از بيت مطربخانهٔ زهره است و شرف مقابل هبوط و مقصود در اينجا موقعى است که آفتاب در برج ميزان باشد که زمان اعتدال خريفى است. در نسخهها بهجاى 'مصبوغ' 'مصنوع' هم ديده شد. |
همچنین مشاهده کنید
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
خرید بلیط هواپیما
ایران رژیم صهیونیستی آمریکا روز معلم رهبر انقلاب معلمان بابک زنجانی مجلس شورای اسلامی مجلس خلیج فارس دولت دولت سیزدهم
تهران زلزله آتش سوزی شهرداری تهران پلیس آموزش و پرورش قوه قضاییه سیل بارش باران فضای مجازی سلامت سازمان هواشناسی
قیمت خودرو بازار خودرو خودرو قیمت دلار قیمت طلا دلار بانک مرکزی ایران خودرو سایپا کارگران تورم قیمت
فیلم سینمایی مسعود اسکویی تلویزیون رضا عطاران سریال سینمای ایران سینما رسانه ملی دفاع مقدس فیلم
دانشگاه علوم پزشکی انتخاب رشته مکزیک
فلسطین غزه جنگ غزه اسرائیل حماس روسیه چین نوار غزه ترکیه عربستان یمن اوکراین
پرسپولیس فوتبال استقلال سپاهان تراکتور باشگاه استقلال لیگ برتر ایران رئال مادرید لیگ قهرمانان اروپا بایرن مونیخ لیگ برتر باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی همراه اول دبی اینستاگرام اپل گوگل تبلیغات وزیر ارتباطات ناسا
خواب فشار خون کاهش وزن دیابت بیماری قلبی ویتامین کبد چرب قهوه