نفس دادن به مصدوم

مؤثرترين راه براى نفس دادن به مصدوم انتقال هواى ريه‌هاى خود به شش‌هاى مصدوم به‌وسيله دميدن هوا از راه دهان است (تنفس مصنوعي). گاهى اوقات در بعضى از موارد نادر اين کار امکان‌پذير نيست و در اين‌صورت از تکنيک‌هاى ديگرى که در روش هولگر نيلسن و روش سيلوستر مشروحاً توضيح داده شده مى‌توانيد استفاده کنيد.

- تنفس دهان به دهان :

هوائى را که ما از ريه‌ها بيرون مى‌دهيم ۱۶% اکسيژن دارد و اينمقدار بيش از نياز انسان براى بقاى زندگى است (به مبحث تنفس مراجعه شود). در تنفس دهان به دهان شما هوا را از ريه‌هاى خود به دهان يا بينى (يا در مورد کودکان دهان و بينى هر دو) مى‌دميد تا ريه‌هاى او را پر از هوا کنيد. هنگامى که دهان خود را برمى‌داريد، مصدوم خود عمل بازدم را انجام مى‌دهد زيرا ديوارهٔ قفسه سينه که حالت ارتجاعى دارد، بلافاصله به‌حالت اول برمى‌گردد.

تنفس دهان به دهان شما را قادر مى‌سازد که در عين حال حرکات سينهٔ مصدوم را هم ببينيد، حرکات سينه نشان مى‌دهد که آيا شش‌هاى مصدوم از هوا پر شده يا تنفس مصدوم به حالت طبيعى بازگشته يا خير و هم‌چنين تغيير رنگ صورت مصدوم را هم مى‌توانيد مشاهده نمائيد (به مبحث کمپرس قلب مراجعه شود). تنفس دهان به دهان را مى‌توان در اکثر موارد به‌کار برد و امدادگر در هر سنى مى‌تواند اين کار را انجام بدهد. اگر مصدوم به پشت افتاده باشد کار آسان است. اما صرفنظر از اينکه مصدوم در چه وضعيتى قرار گرفته باشد بلافاصله تنفس مصنوعى را شروع کنيد. چهار تنفس اول بايد به‌سرعت انجام شود. مصدوم ممکن است هر آن شروع به نفس کشيدن نمايد اما بايستى آنقدر به او کمک شود تا سرعت تنفس به حالت طبيعى باز گردد.

در بعضى موارد نبايد اصلاً از تنفس دهان به دهان استفاده نمود، مثلاً اگر سم اطراف دهان مصدوم را آلوده کرده باشد که براى خود امدادگر خطرناک است و هم‌چنين مواردى که زخم يا پارگى‌هاى عميق روى صورت و اطراف دهان مصدوم وجود دارد يا اينکه مصدوم دائماً استفراغ مى‌کند، براى اين‌گونه موارد اجراء تنفس دهان به دهان چندان مناسب نيست. مواردى که توضيح داده مى‌شود شامل تنفس مصنوعى دهان به دهان، دهان به بينى و دهان به دهان و بينى است.

- تنفس دهان به دهان:

زمانى‌که مصدوم نفس مى‌کشد به‌کار بردن اين روش در تمام موارد نسبت به ساير انواع تنفس مصنوعى ارجحيت دارد. (به‌جز موارد معدودى که در نفس دادن به مصدوم گفته شد). اگر دهان نمى‌تواند مورد استفاده قرار گيرد تنفس مى‌تواند از راه بينى (دهان به بيني) يا در مورد کودکان و نوزادان از طريق دهان و بينى (دهان به دهان و بيني) انجام پذيرد.

توجه:

چهار تنفس اوليه را تا آنجا که ممکن است بدون معطلى انجام دهيد، وقت خود را براى پيدا کردن اشياء خارجى پنهان شده در دهان يا گلو تلف نکنيد.

- روش کار:

۱. اشياء قابل مشاهده روى صورت يا دور گردن مانند کراوات را به کنارى بگذاريد. راه تنفس را باز کنيد (به مبحث باز کردن راه تنفس مراجعه شود). هرچه که در دهان يا گلو ديده مى‌شود خارج کنيد.

۲. دهان خود را کاملاً باز کنيد، نفس عميق بکشيد، بينى او را با دو انگشت خود ببنديد و لب‌هاى خود را اطراف دهان او قرار دهيد و به‌طورى که تمام دهان مصدوم را بپوشاند. (در روش دهان به بيني، دهان مصدوم را با کف دست خود کاملاً بپوشانيد و لب‌هاى خود را روى بينى مصدوم قرار دهيد).

۳. در عين حال به سينه مصدوم نگاه کنيد، به شش‌هاى مصدوم آنقدر بدميد تا احساس کنيد سينهٔ او تا سر حد امکان بالا آمده است.

توجه:

اگر سينهٔ مصدوم بالا نيامد در درجه اول فرض را بر اين بگذاريد که راه تنفس کاملاً باز نشده. موقعيت سر و چانهٔ بيمار را مطابق آنچه که قبلاً گفته شد تنظيم کنيد و سپس مجدداً شروع نمائيد. اگر باز هم سينه بالا نيامد احتمالاً راه تنفس به‌کلى مسدود شده و شما مجبور هستيد که درمان مربوط به شى خارجى در گلو را به‌کار بريد.

۴. دهان خود را کاملاً از مصدوم دور کنيد و هواى باقى‌مانده را به بيرون بفرستيد. نفس عميق بکشيد و تنفس مصنوعى را تکرار کنيد. چهار تنفس اول را تا آنجا که ممکن است پشت سرهم به‌سرعت انجام دهيد و منتظر بازدم مصدوم نشويد.

۵. نبض را چک کنيد و مطمئن شويد که قلب مى‌زند.

اگر قلب به‌طور عادى مى‌زد، به تنفس مصنوعى به ميزان تنفس عادى (۱۶ تا ۱۸ بار در دقيقه) ادامه دهيد تا تنفس مصدوم به حالت طبيعى برگردد، در صورت لزوم باز هم به او کمک کنيد و تنفس خود را با ميزان تنفس مصدوم هم‌آهنگ سازيد. هنگامى‌که نفس بيمار به حالت عادى برگشت او را در وضعيت بهبود قرار دهيد (به مبحث وضعيت بهبود مراجعه شود).

اگر قلب نمى‌زد بايد کمپرس قلب را بلافاصله اجراء کنيد.