ملکه‌ی جهان، لقب “ام‌خاقان” داشت و دختر بزرگ امیرکبیر و عزت‌الدوله بود که همسر مظفرالدین‌شاه و مادر محمدعلی‌شاه بود/ نام کامل او تاج‌الملوک بود/در دوران مشروطه، به او نسبت‌های غیراخلاقی داده شد، اما زندگی او به دلیل اطلاعات مخدوش و کمبود عکس، به طور دقیق روایت نشده است.

تاریخ آموزش دختران در ایران را نباید از آخر به اول خواند. مدارس دخترانه پیش از رضاخان و در دل مشروطه شکل گرفتند؛ او تنها این روند تاریخی را به عنوان دستاورد خود زد.

احمد احمدی، معروف به پزشک احمدی از جمله چهره های مشهور و بدنام دوران رضاشاه است. شهرت پزشک احمدی به آمپول داغ و آمپول هوایی بود که از آنها در سر به نیست کردن زندانیان سیاسی استفاده می کرد. پزشک احمدی در دوران خدمتش چهره های سرشناس بسیاری را با آمپول مخصوص خود به قتل رساند که از مشهورترین آنان می‌توان …

ابوالقاسم لاهوتی، شاعر، روزنامه نگار و مبارز انقلابی دوران مشروطه، از پیشگامان شعر نو فارسی و بنیانگذار ادبیات نوین در تاجیکستان شوروی بود که زندگی پرماجرای خود را در تبعید گذراند.

رمان‌نویسی در ایران از دوران مشروطه آغاز شد و تاکنون شاهد خلق آثار برجسته‌ای بوده‌ایم؛ رمان‌هایی که در سطح بین‌المللی نیز با استقبال مواجه شده و به چندین زبان ترجمه شده‌اند.

این زنان را که کلانتر می‌گفتند چادر و چاقچور داشتند ولی رو نمی‌گرفتند آن‌ها روبنده خود را دور سر می‌پیچیدند و تا اوایل دوران مشروطه نیز کلانترها بازارشان رونق بسزایی داشت داشت و ازجمله این زنان، بانویی است به نام «خدیجه خنجری» که کارآگاه بنام زمان خود بوده است.

رضا عکاسباشی یکی از عکاسان دربار ناصرالدین شاه قاجار است که تصاویر ثبت شده او از دوران قبل از مشروطه اطلاعات جالبی از وضعیت اجتماعی ایران در آن دوران را به نمایش می‌گذارد/عکس زیر که در سال ۱۲۸۰ قمری (۱۲۴۲ شمسی) توسط این عکاس به گرفته شده مربوط به تعدادی از فرزندان اعیان و بزرگان دربار قاجار است. پالتو‌های …

دودمه‌خوانی سبکی از نوحه‌خوانی است که پیدایش آن به دوران مشروطه و البته سفر حاج مرزوق از کربلا به ایران برمی‌گردد.

راسخون/به دنبال کودتای آمریکایی 28 مرداد 1332 و متلاشی شدن نهضت ملی و حضور بلامنازع آمریکا در ایران، دوره پنجم مشروطه همراه با دوران سیاه دیکتاتوری محمدرضا شاه و سلطه آمریکا در ایران آغاز شد. رژیم شاه و استعمار آمریکا در پی رسیدن به آرامش داخلی و امنیت مورد نظر در سطح منطقه، آخرین نفس ‏های حق‏ خواه

قرارداد ترکمنچای، که بسیاری فکر می‌کنند در نقطه‌ای مرزی لب ارس بسته شده، درواقع بعد از تبریز و میانه و در ترکمنچای امضا می‌شود؛ یعنی روس‌ها تا آن‌جا پیش‌روی کرده بودند.

همزمان با سالروز صدور فرمان مشروطیت، نمایشگاهی از اسناد تاریخی و مطبوعات دوران مشروطه در مدیریت اسناد و کتابخانه ملّی منطقه جنوب کشور (شیراز) برپا شد.

همزمان با سالروز صدور فرمان مشروطیت، نمایشگاهی از اسناد تاریخی و مطبوعات دوران مشروطه در مدیریت اسناد و کتابخانه ملی منطقه جنوب کشور (شیراز) برپا شد.

انقلاب مشروطه را می‌توان نقطه عزیمت تاسیس ایران مدرن دانست. هویت‌های سیاسی در ایران از آن زمان تاکنون، داستان موجود شدن خود را به آن دوران نسبت می‌دهند.

دربار قاجار از عاملان اصلی ورود چاپ مدرن و عکاسی به ایران بود و در گسترش آن نقشی اساسی داشت. عکس‌هایی را از سراسر ایران، خاصه تهران و تبریز؛ از مردم عادی و رجال نامدار این دوره تماشا می‌کنید.

همزمان با سالروز صدور فرمان مشروطه در ۱۴ مرداد ۱۲۸۵ شمسی، روزنامه بهار مربوط به آن دوران در کتابخانه آستان قدس رضوی مشهد رونمایی شد.

چهاردهم مردادماه، سالروز صدور فرمان مشروطیت است؛ انقلاب مشروطه یکی از نقاط عطف و با اهمیت‌ترین رویداد تاریخی کشور ایران است. علت اهمیت آن هم در این است که مردم ایران را از یک دوران تاریخی وارد دوران تاریخی دیگری کرد و به گفته بسیاری از مورخان و پژوهشگران، انقلاب مشروطه نخستین انقلاب مردمی در خاورمیانه …

برخی شباهت‌های آن دورۀ تاریخی با دوران کنونی، روشن‌تر از آن است که قابل پرده‌پوشی باشد. اگر تلاش یک ملت برای تأسیس دولتی مشروطه، مقید، کارآمد و قدرتمند به شکل‌گیری ساختاری ضعیف، ناتوان، ناکارآمد و بازیچۀ دست انواع باندهای فاسد و خودسر منجر شود، آن‌گاه لحظۀ تاریخی عمیقاً تراژیکی فرا می‌رسد.

در سالروز شهادت آیت‌الله شیخ فضل‌الله نوری، بازخوانی زندگی و اندیشه این عالم مجاهد، تصویری روشن از یک شخصیت بی‌بدیل را پیش روی ما می‌گذارد؛ شخصیتی که فراتر از یک فقیه برجسته یا یک فعال سیاسی صرف، به‌عنوان «معمار سرمایه اجتماعی» و «مدیر فرهنگی» دوران حساس مشروطه، نقشی تعیین‌کننده در حفظ هویت اسلامی ایران …

در نخستین دوران آغاز سلطنت پهلوی اول مسئله تریاک به یکی از دغدغه‌های مهم دولت و مجلس ایران تبدیل شده بود. از همان دوران مشروطه، نمایندگان مجلس کوشیدند با قانون‌گذاری، مصرف بی‌رویه این ماده را کنترل کنند.

یک استاد دانشگاه با تشریح سیر تحول حکمرانی آب از دوران مشروطه تا امروز، تأکید کرد بحران کنونی آب در ایران ریشه‌ای فراتر از کاهش بارش دارد و محصول تداخل روایت‌های عرفی، دولتی و حکومتی و نبود زبان مشترک برای مدیریت منابع است.

کاشف‌السلطنه، با نام کامل محمد میرزا قوانلو قاجار، به عنوان «پدر چای ایران» شناخته می‌شود. او نخستین کسی بود که کشت چای را در ایران رواج داد و به همین دلیل این لقب را گرفت. وی در دوران قاجار و پهلوی، دیپلمات، اصلاح‌طلب، نویسنده و مشروطه‌خواه بود. 

تهران- ایرنا- یکی از نخستین و بنیادی‌ترین تغییراتی که پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران در بهمن‌ماه ۱۳۵۷ در ساختار سیاسی کشور رخ داد، دگرگونی در عنوان و کارکرد نهاد قانون‌گذاری بود که در جریان آن «مجلس شورای ملی» که از دوران مشروطه (۱۲۸۵ خورشیدی) با این نام فعالیت داشت جای خود را به «مجلس شورای اسلامی» …

بهائیان نخستین جماعتی بودند که در ایران موضوع کشف حجاب و اختلاط زنان و مردان بیگانه را تحت عنوان «حریت نساء» مطرح کردند. عباس افندی در دوران مشروطه، فرمانی صادر و زنان بهایی را از داشتن حجاب منع کرد. اقدامات بعدی رضاخان در این زمینه، مسبوق به سابقه بود، زیرا بهائیان در عصر مشروطه، اولین گام‌ها را در …

مظفرالدین‌شاه قاجار (۳ فروردین ۱۲۳۲ – ۱۲ دی ۱۲۸۵) پنجمین پادشاه ایران از دودمان قاجار بود. وی پس از کشته‌شدن پدرش ناصرالدین‌شاه به دست میرزا رضا کرمانی و پس از نزدیک به ۴۰ سال ولایت‌عهدی، شاه شد و از تبریز به تهران آمد/در جریان جنبش مشروطه، برخلاف کوشش‌های صدراعظمش عین‌الدوله، با مشروطیت موافقت کرد و …

شیخ محمدمهدی شریف کاشانی پس از ثبت جزئیات ترور آیت‌الله سیدعبدالله بهبهانی، به تحلیل شرایط آن روز می‌پردازد. از نظر وی وضعیت سیاسی و اجتماعی دوران مشروطه دوم با زمان استبداد تفاوتی ندارد. چه در آن مقطع، شاه مالک الرقاب بوده و اکنون داعیه‌داران مشروطیت! از این گذشته نزاع‌های مشروطه خواهان نیز آنها را …

بیانیه استادان غربگرایی  در کنون ایران ، مجالی برای جمعبندی   حدود نیم قرن  عملکرد غربگرایان در متن انقلاب و جمهوری  اسلامی از خیزش قم  تا امروز  فراهم آورده است . عملکردی که ریشه در غربگرایی اسلامی صدر مشروطه  به رهبری ملکم خان و حتی اشتباهات مرحوم اسد آبادی و نشناختن ماهیت تمدن مدرن و اهداف یهودیت …

دبیرکل حزب کارگزاران با تأکید بر اینکه «بررسی دوران رضاشاه بسیار درس‌آموز است»، گفت: «حتی مدرس، که مخالف نخست‌وزیر رضاخان بود و بعدها با پادشاهی او مخالفت کرد، گفته بود این آدم به‌دردبخوری است و به‌عنوان وزیر جنگ باید بماند. چراکه از آغاز مشروطه تا ظهور رضاشاه، ناامنی بر کشور حاکم شده بود و همه به این …

حسین مرعشی گفت: بررسی دوران رضاشاه بسیار درس‌آموز است. حتی مدرس، که مخالف نخست‌وزیر رضاخان بود و بعدها با پادشاهی او مخالفت کرد، گفته بود این آدم به‌دردبخوری است و به‌عنوان وزیر جنگ باید بماند. چراکه از آغاز مشروطه تا ظهور رضاشاه، ناامنی بر کشور حاکم شده بود و همه به این نتیجه رسیده بودند که یک نفر باید …

حسین مرعشی گفت: بررسی دوران رضاشاه بسیار درس‌آموز است. حتی مدرس، که مخالف نخست‌وزیر رضاخان بود و بعدها با پادشاهی او مخالفت کرد، گفته بود این آدم به‌دردبخوری است و به‌عنوان وزیر جنگ باید بماند. چراکه از آغاز مشروطه تا ظهور رضاشاه، ناامنی بر کشور حاکم شده بود و همه به این نتیجه رسیده بودند که یک نفر باید …

مریم عمید فعال حقوق زنان در دوران قاجار و از اولین بنیانگذاران روزنامه ویژه زنان در ایران بود.

بیش از ۱۵۰ سال پیش، شیخ عبدالرحیم عیدگاهی، بنیان‌گذار سنت حسنه روضه سحرگاهی هر جمعه در منزل خود مراسم عزاداری و توسل به حضرت اباعبدالله الحسین (ع) را برپا می‌کرد. پس از شهادت ایشان در دوران مشروطه، فرزند برومندش، شیخ مرتضی واعظ شهیدی عیدگاهی، این راه پر فیض را ادامه داد و با همت والای خود، روضه را به …

«امروز شاه سابق ایران، محمدعلی، زندان را با دقت مورد بازدید قرار داد... این فرمانروای پیشین ایران اظهار داشت که زندان‌های روسیه از کاخ‌های ایران زیباترند»!

اکنون حدود ۱۱۵ سال از تأسیس این محل می‌گذرد و در آن زمان، کتابفروشی‌ها را بیشتر با عنوان کتابخانه یا کتاب‌سرا می‌شناختند. واژه «کتابفروشی» بعدها متداول شد، اما ما از ابتدا نام کتابخانه احمدی را حفظ کرده‌ایم و آن را بخشی از هویت این مکان می‌دانیم.

عبدالرسول خلیلی، استاد علوم سیاسی، در روزنامه اعتماد نوشت: «رتوریک خطابه‌پردازی و بهره‌گیری از فن سخنرانی، بلاغت و هنر ترغیب است که با به‌کارگیری زبان ادبی، هنر سخنوری و قدرت استدلال صورت می‌گیرد. این اصطلاح به‌معنای فن بیان و هنر اقناع مخاطب است که به‌وفور در سخنرانی‌های دکتر شریعتی وجود داشت. رتوریک، …

مجلس شورای ملی نخستین‌بار در جریان جنبش مشروطه و بر پایهٔ اولین قانون اساسی ایران تشکیل شد. در دوران‌های آغازین مجلس، به احترام فرمان مشروطیت مظفرالدین‌شاه به مجلس شورای ملی ایران «دارالظفر» یا «عدل مظفر» نیز می‌گفتند. نخستین جلسه دوره اول مجلس در ۱۸ شعبان ۱۳۲۴ (برابر با ۱۴ میزان (مهر) ۱۲۸۵ ‏ و برابر …

این عکس در سال ۱۹۰۶ میلادی همزمان با مقطع مشروطه از آرامگاه حافظ گرفته شده است.

تریبون اقتصاد_ زرتشت، پیامبر باستانی ایرانی آیینش را عرضه کرد تا جهان را از تیرگی‌ها برهاند و نیکی و روشنایی را رواج دهد. در تهران و در بزرگداشت این روشنگری، نام خیابانی قدیمی در منطقه ۶تهران را زرتشت نهاده‌اند. خیابانی که به موازات بلوار کشاورز و خیابان فاطمی قرار دارد و خیابان ولیعصر(عج) آن را به دو …

در روزگاری که صدای گلوله و فریاد آزادی‌خواهی در خیابان‌های تبریز و تهران طنین انداخته بود، گروهی از مردم عادی، داوطلبان مسلح و روشنفکران با نام «مجاهد» به صفوف نبرد پیوستند. تصویری کمتر دیده‌شده از آن دوران، مجاهدان مشروطه‌خواه از تبریز، رشت و قفقاز را در کنار فرماندهان‌شان نشان می‌دهد؛ چهره‌هایی مصمم …

تصویر گذرنامه سیدحسن تقی‌زاده، از رجال برجسته سیاسی دوران مشروطه و پهلوی، مربوط به سال ۱۳۲۵ است.

این تصاویر متعلق به گروه سرود دولتی و نظامی در دوران قاجار است. سرود سلامتی دولت عَلیّهٔ ایران، مارش ملی ایران در آغاز دورهٔ مشروطه بوده است. آهنگساز این سرود غلامرضاخان امیرپنجهٔ سالار معزز موزیکانچی‌باشی بریگاد قزاق است و شعر آن را ابوالحسن فروغی سروده است. سالار معزز بعد‌ها در دورهٔ پهلوی نام خانوادگی …

عکسی که ملکه جهان همسر، مادر احمد شاه را در کنار دخترش خدیجه خانم در دوران تبعید محمدعلی شاه در اودسای روسیه نشان می‌دهد.

الیزابت راس، پزشک اسکاتلندی، در دوران انقلاب مشروطه (سال ۱۹۰۹ میلادی) به ایران سفر کرد و به دعوت نجف‌قلی خان بختیاری، حدود چهار سال به طبابت در میان ایل بختیاری پرداخت. او که در میان زنان اشرافی بختیاری محبوبیت خاصی پیدا کرده بود و به بی‌بی گل‌افروز ملقب شد، زندگی پرماجرایی در ایران داشت و در سال ۱۹۱۵ …

در میان غوغای چرخ‌های صاعقه و سیم‌های آهنی، پدیده‌ای نوین از راه رسید و معادلات قدرت را در ایران عصر ناصری به هم ریخت: تلگراف. این وسیله‌ی شگفت‌انگیز، نه تنها فاصله‌ها را درنوردید، بلکه آتش جنبشی را شعله‌ور ساخت که تا به امروز، ردپایش در تاریخ این سرزمین باقی مانده است.

اکنون ایران ما ویژگی‌هایی دارد که هیچ نظام دیگری آنها را دارا نیست.سلطه‌پذیرنبودن مردم ما در مقایسه با دیگر ملت‌ها ویژگی شگفتی است؛ عزت ملی ما که خیلی شگفت‌انگیزتر است؛ به این‌خاطر با بهای سنگینی توانستیم به عزت و افتخاری برسیم که به‌ویژه از دوران قاجار و پهلوی با کنشگری‌های بزرگ اجتماعی مانند مشروطه، …

او تا روزهای آخر عمر در همین خانه بود و در سال ۱۲۸۱ شمسی، یعنی چند سال قبل از پیروزی انقلاب مشروطه، درگذشت و در همین خانه به خاک سپرده شد.