دوشنبه, ۲۲ بهمن, ۱۴۰۳ / 10 February, 2025
مجله ویستا

چگونه سوختگی کودکم را مداوا کنم؟


مهدپرتال: شدت سوختگي­هاي كودكان متفاوتند و به صورت زير دسته­ بندي مي­شوند:سوختگي­ هاي درجه يك تنها بر روي لايه­ بيروني پوست اثر مي­گذارند. پوست كودك قرمز شده و ورم مي­كند و كمي درد خواهد داشت. سوختگي ­هاي درجه دو بر روي لايه­ هاي اول و دوم پوست اثر مي­گذارند. پوست به رنگ قرمز روشن در مي­آيد، ورم مي­كند و تاول مي­زند و كودك درد شديدي خواهد داشت. سوختگي­ هاي درجه سه تمام لايه­ هاي پوست و بافت­هاي زيرين را درگير مي­كنند. كودك بر روي پوست خود زخمي خواهد داشت كه سوخته ­مانند، سياه، سفيد، چرم­ مانند يا مومي­ شكل خواهد بود و ممكن است هيچ دردي نداشته باشد زيرا تمامي عصب­هاي روي پوست آسيب ديده­ اند.

چگونه سوختگی کودکم را مداوا کنم؟


سوختگي­هاي كودكان را چگونه درمان كنيم
ابتدا هر چه سريع­تر كودك­تان را از منبع گرما جدا كنيد.
اگر قسمتي از بدن كودك آتش گرفته است، او را در يك پتو، كت، ملحفه يا حتي بدن خود بپيچيد و اگر مي­توانيد كودك را روي زمين بچرخانيد تا شعله­ ها فروكش كنند.
اگر يك ماده­ شيميايي پوستش را سوزانده است، قبل از درآوردن لباس­ ها حداقل پنج دقيقه محل سوختگي را با آب سرد بشوييد . اين باعث مي­شود كه ساير اعضا بدن كودك در معرض خطر قرار نگيرند. سپس تا حدود 20 دقيقه شستن را ادامه دهيد.
اگر ماده­ شيمايي به صورت پودر است، پيش از شستن محل سوختگي ابتدا آن را از روي پوست پاك كنيد.
اگر كودك دچار سوختگي با برق شده است، برق را قطع كنيد. اگر نمي­توانيد اين كار را انجام دهيد، با استفاده از يك شي­ء غير فلزي (مثل يك قاشق چوبي، طناب يا يك كتاب قطور) كودك را از برق جدا كنيد. هرگز از دستان بدون محافظ خود براي اين كار استفاده نكنيد زيرا خود شما نيز در معرض خطر برق­گرفتگي قرار خواهيد گرفت. حالا زخم ها بايد درمان شوند.
براي درمان سوختگي­هاي جزئي كودكان (درجه اول و درجه دوم جزئي)
لباس­هاي ناحيه­ آسيب­ديده را از بدن كودك خارج كنيد. به ياد داشته باشيد كه در صورت بروز سوختگي شيميايي، شما بايدقبل از درآوردن لباس­ها، ناحيه آسيب­ ديده را چند دقيقه بشوييد. حداقل به مدت پنج دقيقه يا تا زماني كه به نظر مي­رسد كودك شما درد كمتري دارد زخم را با آب سرد شستشو دهيد يا يك پارچه­ خيس تميز را چند دقيقه يا تا زمان كاهش درد روي سوختگي قرار دهيد (شايدً لازم شود كه پارچه را مجدداً مرطوب كنيد تا خنك باقي بماند). براي اين قبيل زخم ها از يخ، كره يا پودر استفاده نكنيد زيرا باعث شديدترشدن آنها مي­شوند. ضمناً آبله ­ها و تاول­ها را نيز نتركانيد زيرا اين كار باعث مي­شود كه زخم در برابر عفونت­ها آسيب­پذيرتر شود. پوست را به آرامي لمس كنيد و با يك باند يا گاز استريل بدون چسب طوري آن را ببنديد كه خيلي محكم نباشد و از پوست محافظت كند. به كودك يك مسكن مانند استامينوفن يا ايبوپروفن بدهيد (البته استفاده از ايبوپروفن براي كودكان زير شش ماه اكيداً ممنوع است).
با دكتر تماس بگيريد. پزشك شما مي­تواند استفاده از دارو يا يك پماد سوختگي خاص را شما توصيه كند اما سوختگي­هاي جزئي معمولاً بدون اين قبيل موارد هم بهبود پيدا مي كنند فقط مراقب علائم و نشانه ­هاي عفونت (قرمزي، تب، ورم يا ترشحات) باشيد. بسته به نوع و ميزان سوختگي، ممكن است پزشك مواردي مانند پوشاندن محل سوختگي در برابر نور آفتاب به مدت چند ماه را نيز براي كودك شما تجويز كند تا رنگ پوست به حالت طبيعي خود باز گردد.
براي درمان سوختگي­هاي كلي كودكان (درجه دوم بزرگ و درجه سوم)
فقط در صورتي كه لباس­ها به زخم نچسبيده­اند لباس داغ يا سوخته را از بدن خارج كنيد. به ياد داشته باشيد كه در صورت بروز سوختگي شيميايي، شما بايد قبل از درآوردن لباس­ها، ناحيه­ آسيب­ ديده را چند دقيقه بشوييد.
كودك خود را روي يك سطح صاف بخوابانيد و در صورت امكان اعضاي سوخته را بالاتر از سطح سينه­ اش قرار دهيد. به مدت 10 تا 20 دقيقه از يك پارچه­ خنك يا يك ليف تميز بدون پرز استفاده كنيد. يادتان باشد كه براي خنك نگه داشتن پارچه يا ليف بايد به صورت دوره­اي آن را مرطوب كنيد. اعضا بزرگ بدن كودك را وارد آب نكنيد زيرا اين كار ممكن است باعث شوك عصبي بشود.
براي اين قبيل زخم ها از يخ، كره يا پودر استفاده نكنيد زيرا باعث وخامت بيشتر آنها مي­شوند. ضمناً آبله­ ها و تاول­ها را نيز نتركانيد زيرا اين كار باعث مي­شود كه زخم در برابر عفونت­ها آسيب­پذيرتر شود.
پوست را به آرامي لمس كنيد و با يك باند يا گاز استريل بدون چسب طوري آن را ببنديد كه خيلي محكم نباشد. كودك را گرم نگه داريد و تا جايي كه ممكن است به او آرامش بدهيد تا دچار شوك عصبي نشود.
پيشگيري از سوختگي كودكان با آگاهي و مراقبت از كودك در مكان­هايي از منزل كه به صورت بالقوه براي او خطرناك هستند ساده مي­شود. كدام نواحي براي كودكان خطرناك­ترند؟ آشپزخانه، حمام و اتاق نشيمن ،زيرا اتاق­هايي هستندكه كودك­تان زمان بسياري را در آنها سپري مي­كند و احتمال تماش با اشياي داغ بيشتر است.
سوختگي­ هاي كودك ممكن است ناشي از تماس با اشيايي باشند كه برايش ناشناخته­اند (مانند اجاق گاز يا شومينه) و از اين رو ايمن كردن منزل اهميت زياي دارد. ضمناً شما بايد مراقب مواردي كه در دسترس كودكان هستند نيز باشيد (مانند آب داغ حمام يا فنجان قهوه­ داغ زيرا ريختن مايعات داغ يكي از مهمترين دلايل سوختگي كودكان است). كودكان همچنين ممكن است دچار سوختگي با مواد شيميايي (ريختن مواد شيميايي مانند سفيدكننده­ ها بر روي پوست يا بلعيدن چيزهايي مانند باتري ساعت و شوينده ها)، برق (در اثر تماس با وسايل برقي يا دست زدن به پريزها) و آفتاب­سوختگي شوند. با دور نگاه داشتن كودكان از اين موارد و استفاده از كرم ضد آفتاب در هنگام خارج شدن از خانه مي­توانيد به سادگي از حوادث جلوگيري كنيد.
ايمن نگاه داشتن كودك كار آساني نيست اما خوشبختانه راه­ هاي بسياري براي جلوگيري از سوختگي (كه يكي از شايع­ترين آسيب­هاي دوران كودكي است) وجود دارد. راه و روش­هاي نگهداري صحيح مايعات و سطوح داغ و عدم دسترسي كودكان به آنها را بياموزيد.
پس از آنكه فرزندتان به سني رسيد كه قدرت دركش به اندازه­ي كافي رشد پيدا كرد، واژه­ي «داغ» را به او ياد بدهيد و برايش توضيح دهيد كه بايد به چيزهاي داغ دست نزند. سپس اجازه بدهيد كه يك چيز گرم را لمس كند و بگوييد «داغ»! و دستش را از روي آن بكشيد تا اين موضوع را به خوبي درك كند. در كنار ياد دادن اين واژه، مي­توانيد با انجام موارد زير از او در برابر سوختگي­ها محافظت كنيد:
پيشگيري از سوختگي در آشپزخانه
دستگيره­ ها و دكمه­ هاي اجاق را بپوشانيد، لوازم داغ را دور از دسترس قرار دهيد، و هنگام آشپزي دستگيره ظروف را به سمت پشت اجاق بچرخانيد.
هرگز هنگام آشپزي بر روي اجاق گاز يا در دست داشتن فنجان قهوه، بشقاب سوپ و ...او را بغل نكنيد.
هرگز غذاهاي داغ را لبه­ ميز يا سطوح مشابه نگذاريد زيرا ممكن است بر روي فرزندتان بيفتند.
هميشه سوپ و ساير مايعات داغ را هنگامي سرو براي كودك چك كنيد.
يادتان باشد كه تمام مواد غذايي گرم شده در مايكروويو را تست كنيد زيرا ممكن است باعث سوختگي شديد شوند.
پيشگيري از سوختگي در اتاق نشيمن، اتاق كودك و تختخواب
شومينه­ و شوفاژ را با استفاده از موانع مناسب براي داخل منزل ايزوله كنيد و پريزها را بپوشانيد.
كبريت­ها، فندك­ها و ساير موارد آتش­ زا را در كابينت­هاي قفل­ دار قرار دهيد؛ شمع­هاي روشن را هم در قفسه ­هاي بالا قرار دهيد.
تمام لوازم سيم­ها و كابل­هاي آسيب­ديده را تعمير كنيده يا دور بريزيد زيرا علاوه بر خطر آتش ­سوزي ممكن است باعث برق­گرفتگي نيز بشوند.
اگر نياز داريد كه از بخاري استفاده كنيد، بخاري­هايي را خريداري كنيد كه پس از سرنگون شدن به صورت اتوماتيك خاموش مي­شوند و در صورت امكان آنها را پشت موانع و محافظ­هاي مناسب قرار دهيد و از پرده ­ها و ساير موارد قابل اشتعال دور نگاه داريد.
سعي كنيد از مرطوب­ كننده­ هاي خنك استفاده كنيد نه آنهايي كه از بخار داغ استفاده مي­كنند.
پيشگيري از سوختگي در حمام
اتوي مو و سشوارها را دور از دسترس كودك قرار دهيد. درجه­ آبگرم­كن خود را روي حدود50 درجه سانتيگراد قرار دهيد تا از سوختگي با آب گرم جلوگيري شود. اگر نمي­توانيد دماي آب را كنترل كنيد، از يك محافظ استفاده كنيد. يكي ديگر از راه­هاي جلوگيري از سوختگي اين است كه كودك را از شير آب دور كنيد تا احتمال سوختگي با آب داغ كاهش پيدا كندو يا اينكه ازمحافظ شير استفاده كنيد.