همه چیز درباره درمان ناباروری در ایران(1)

می گویند آمار طلاق روبه افزایش است. اما این قضیه تنها به مشکل رفتاری زن وشوهر‌ها ختم نمی‌شود گاهی نازایی زن یا مرد اصلی ترین عامل از هم پاشیدگی خانواده‌های جوان است. ناباروری مشکلی است  که حالا  زوج‌های زیادی را درگیر خود کرده است اصلاً بهتر است بگوییم همین معضل بچه دار نشدن است که پای زوج‌های جوان را به دادگاه خانواده می‌کشاند. 
برخی‌ها که خیلی خوش شانس باشند و البته دخل شان جواب خرج شان را بدهد با درمان مشکل ناباروری شان بالاخره پایه‌های زندگی شان را مستحکم تر می‌کنند،  برخی هم که پولی برای پرداخت خرج‌های سرسام آور درمان ناباروری نداشته باشند،کلاه‌شان پس معرکه است و گاهی حتی جدایی را برای زوج‌ها رقم می‌زند.

اگرچه به باور پزشکان،امروزه با وجود شیوه‌های درمان نازایی و ناباروری دیگر هیچ زن و شوهری نباید نگران مشکلات و اختلالات ناباروری  باشند اما با وجود این حمایت نکردن بیمه‌ها از خدمات درمان ناباروری موجب شده اغلب زوج‌های نابارور برای همیشه فرصت استفاده از شیوه‌های نوین درمان نازایی مانند استفاده از تخمک یا لقاح آزمایشگاهی را  از دست دهند.
برای آشنایی بیشتر با روش‌های نوین خدمات درمان ناباروری گفت‌و‌گویی را با دکتر حمید گورابی رئیس پژوهشگاه رویان انجام داده‌ که از نظرتان می‌گذرد.
یکی از کارهای مهمی که در در مراکز درمان ناباروری انجام می‌شود، درمان نازایی است. در حال حاضر برای درمان ناباروری از چه روش‌هایی استفاده می‌شود آیا مردم بویژه از شهرهای دور و برخی استان‌های محروم نیز به مراکز درمان ناباروری مراجعه می‌کنند؟
با توجه به گسترش مراکز درمان ناباروری مردم اطلاعات خوبی را در این زمینه کسب کرده‌اند و حتی در برخی مواقع هم پیش از موعد به مراکز درمان ناباروری مراجعه می‌کنند.
بهتر است، طبق نظام ارجاع، ابتدا متخصصان در خارج از مراکز ناباروری بیماران را ویزیت کنند و با تجویز دارو و درمان‌های ساده در مطب‌های پزشکی مشکلات این بیماران را رفع کنند با این حال بیماران زیادی از همان روز نخست که متوجه مشکل فرزندآوری‌شان می‌شوند، سعی می‌کنند به مراکز درمان ناباروری مراجعه کنند. در مراکز درمان ناباروری از ساده‌ترین و پیچیده‌ترین روش‌ها برای درمان بیماران استفاده می‌شود.
چند درصد از زوج‌هایی که برای درمان به این مراکز مراجعه می‌کنند، می‌توانند صاحب فرزند شوند؟
اگر در درمان ناباروری از سلول جنسی یعنی اسپرم و تخمک زوجین استفاده شود، میزان موفقیت آن طبق آمار‌های جهانی در بهترین مراکز، نزدیک به 50درصد اعلام شده است. 50درصدی که به باروری ختم نمی‌شود، زوجینی هستند که پزشکان به اصطلاح می‌گویند، دارای «پیش آگاهی» خیلی خوبی نیستند به عبارتی پزشکان قبل از درمان این بیماران می‌دانند که ممکن است نتایج موفقیت آمیزی حاصل نشود. به عنوان مثال، میزان موفقیت این‌گونه درمان در خانم‌های بالای 43 سال سن خیلی پایین‌تر است، اخیراً مقاله‌ای در روزنامه‌های کشور انگلستان به چاپ رسیده که در آن توصیه شده است، زنان قبل از سن 30سالگی اقدام به باروری کنند.
این در حالی است که شاهد ازدواج دیرهنگام یا بچه دار شدن دیر هنگام در کشور هستیم، بنابراین برای افزایش شانس باروری باید ازدواج و فرزندآوری در سنین پایین‌تر اتفاق بیفتد. به طور متوسط در پژوهشگاه رویان، میزان موفقیت درمان ناباروری بدون حذف هر کدام از این بیمارانی که پیش آگاهی مناسبی ندارند، 35 تا 40درصد است.
از جمله روش‌های معمول در دنیا برای فرزندآوری لقاح مصنوعی، اهدای اسپرم ناشناس و جنین‌های فریز شده است. آیا استفاده از این روش‌ها برای زوجین ایرانی پذیرفته شده است و استقبال می‌کنند؟
چنانچه زن و شوهر هر دو سلول جنسی نداشته باشند، اهدای جنین می‌تواند راه حل مناسبی باشد. در زمانی که خانم فاقد تخمک است، اهدای تخمک پیشنهاد می‌شود و در مواقعی که شوهر اسپرم ندارد، باز هم توصیه‌ای که ما می‌کنیم و البته تنها راهکاری هم که وجود دارد، اهدای جنین است. اهدای اسپرم درمجموعه رویان برای درمان ناباروری استفاده نمی‌شود.
یعنی غیرقانونی است؟
قانون در این زمینه ساکت است، به کسانی که فاقد اسپرم هستند توصیه می‌کنیم از جنین اهدایی استفاده کنند. ما در مورد اهدای جنین قانون و مصوبه مجلس را داریم به طوری که در مورد زن و شوهری که تخمک و اسپرم ندارند و به جنین اهدایی نیاز است طبق قانون باید از جنین‌های اضافی بیماران نابارور استفاده شود که با کسب رضایت و موافقت آگاهانه بیمارانی که جنین‌ها متعلق به آنهاست، صورت می‌گیرد.
ناشناس بودن اهدا‌کننده و اهدا گیرنده یک اصل اساسی در قانون اهدای جنین است. البته لازم به توضیح است، هیچ زن و شوهری بدون اینکه مشکل ناباروری داشته باشند صرفاً به خاطر اهدای جنین‌شان به طور عمد در پروسه و فرایند درمان قرار نمی‌گیرند زیرا این عمل غیر قانونی است. در مورد اهدای تخمک نیز قانونی وجود ندارد البته از گذشته فتوا‌هایی هم وجود داشته که براساس شرایط ویژه‌ای به اهدای تخمک اجازه داده بودند.
با توجه به آمارهایی که از سوی وزارت بهداشت در مورد افزایش تعداد زوجین نابارور گزارش شده، به تعداد کافی جنین اهدایی در اختیار مراکز درمان ناباروری وجود دارد؟
متأسفانه بیماران نابارور کمتر به اهدای جنین‌شان رضایت می‌دهند. در پژوهشگاه رویان صف طولانی برای متقاضیان دریافت جنین اهدایی داریم البته چاره‌ای هم نیست به هر حال باید به قانون عمل کرد.
ادامه دارد...