آلودگی انگلی کودکان، علائم وضعیت حاد

وقتي كه تخم‌هاي كرم انگلي به نام «آسكاريس لامبريكويرز» وارد روده انسان مي‌شوند، شرايطي را به وجود مي‌آورند كه آسكاراسيس نام دارد. اين تخم‌ها از طريق غذا، نوشيدني و خاك آلوده انتقال مي‌يابند. كرم‌هاي نر 15-5/24 سانتي‌متر طول دارند و اندازه كرم‌هاي ماده به 5/24 -5/34 سانتمتر مي‌رسد! اين كرم‌ها مي‌توانند به اندازه يك مداد كلفت باشند و يك تا دو سال عمر كنند. شيوع آسكاراسيس در كشورهاي در حال توسعه و جهان سوم بيشتر است؛ زيرا بهداشت كمتر رعايت مي‌شود. در برخي كشورها از مدفوع انسان به‌عنوان كود استفاده مي‌كنند و همين مسأله از عوامل اصلي انتشار بيماري است. وقتي كه تخم‌ها بلعيده و وارد روده مي‌شوند، كم‌كم به كرم تبديل شده و كرم‌ها شروع به حركت و نقل و انتقال در سرتاسر بدن مي‌كنند.

 

كرم‌ها با عبور از ديواره روده به وسيله جريان خون از كبد به ريه مي‌رسند. در اين مرحله، علائم ريوي مثل سرفه بروز مي‌كند و ممكن است در حين سرفه كرم‌ها از دهان بيمار خارج شوند. آنها در ريه شروع به بالا رفتن و جست‌وخيز كردن در ناي و گلو مي‌كنند، يعني همانجا كه وارد بدن شده‌اند و وقتي بيشتر رشد كردند و بالغ شدند، دوباره به روده بر مي‌گردند. بلوغ كرم‌ها از مرحله تخم تا تبديل شدن به كرم كامل، تقريباً دو ماه به طول مي‌انجامد. كرم‌هاي بالغ در روده كوچك باقي مي‌مانند. تخم‌هاي ماده مي‌توانند در طول روز دويست و چهل هزار تخم توليد كنند. كودكان بسيار بيشتر از بزرگسالان در معرض ابتلا به آسكاريس هستند؛ زيرا بيشتر عادت دارند دست‌هاي‌شان را به سمت دهان ببرند و به اين ترتيب آلودگي‌هاي بيشتري را وارد بدن خود كنند؛ در ضمن نسبت به بزرگ‌ترها كمتر به رعايت نكات بهداشتي توجه دارند. آسكاراسيس معمولاً در آب و هواي گرم بيشتر شيوع مي‌يابد و مي‌تواند افراد بيشتري را بيمار كند.

پيشگيري
مهم‌ترين و بهترين راه پيشگيري از شيوع بيماري رعايت نكات بهداشتي و بهداشت فردي است تا از انتشار تخم‌ها جلوگيري شود. در مناطقي كه از مدفوع انسان‌ها به‌عنوان كود استفاده مي‌شود، بايد غذاها به خوبي پخته و تمام مواد غذايي، به خصوص ميوه‌ها و سبزيجات به‌طور كامل با محلول يد ضد عفوني و پاكيزه شوند. كودكاني كه در مناطق توسعه نيافته زندگي مي‌كنند، بايد از داروهاي پيشگيري كننده (ضد كرم) استفاده كنند. در مورد تمام كودكان بايد اين دو نكته را هميشه در نظر داشت:  تا جايي كه ممكن است مانع از آن شويد كه كودك‌تان وسايل و اشياي پيرامونش را به سمت دهان ببرد.  به كودكان خود بياموزيد كه دست‌هاي‌شان را به‌طور كامل بشويند؛ به خصوص بعد از دستشويي رفتن و قبل از غذا خوردن.
علائم وضعيت حاد
 استفراغ  كوتاهي تنفس   ورم شكم   درد شديد معده و شكم   انسداد روده   انسداد صفراوي. آسكارايس به‌طور مستقيم از يك فرد به فرد ديگر منتقل نمي‌شود. براي آلوده شدن، حتماً كودك و يا حتي فرد بزرگسال بايد تخم‌هاي كرم آسكاريس را مصرف كنند.
نشانه‌هاي معمول:  وجود كرم‌ها در مدفوع  كاهش اشتها   تب   خس‌خس سينه
عمل جراحي
پزشك معالج داروي ضد انگل را تجويز مي‌كند. اين دارو به صورت دهاني مصرف مي‌شود و از طريق روده كرم‌ها را نابود مي‌كند. سه هفته پس از درمان، مجدداً از مدفوع كودك آزمايش به عمل مي‌آيد تا از نبود هر گونه كرم و تخم كرم اطمينان حاصل شود. علائم معمولاً يك هفته بعد از مصرف دارو برطرف مي‌شوند. در برخي موارد نادر، عمل جراحي تنها راه از بين بردن كرم‌هاست؛ به خصوص وقتي كه آنها وارد كبد شوند و يا عفونت شكمي ايجاد شود.
درمان خانگي
اگر كودك شما مبتلا به آسكاراسيس است، براي جلوگيري از عفونت اقدامات زير را انجام دهيد:  به كودك ياد بدهيد به‌طور كامل دست‌هايش را بشويد؛ به خصوص بعد از دستشويي  ناخن‌هاي او را كوتاه و تميز نگاه داريد.  لباس‌ها و رختخوابش را مرتب تميز كنيد.
كرمك
كرمك نوعي عفونت روده‌اي است كه كرم‌هاي انگلي كوچك ايجاد مي‌كنند. اين كرمك‌ها غير از خارش، عارضه ديگري به دنبال ندارند و به راحتي مي‌توان از شر آنها خلاص شد. افرادي كه دچار كرمك مي‌شوند، لزوماً افراد غير بهداشتي و كثيف نيستند. كرمك حتي مي‌تواند از طريق حمام نيز منتقل گردد! عفونت‌هاي كرمك مسري است و تخم‌هاي بسيار ريز كرمك بدون آنكه فرد متوجه شود، وارد دستگاه گوارش شده و ايجاد عفونت مي‌كنند. اين تخم‌ها مي‌توانند از طريق دست‌هاي آلوده در تمام سطوحي كه اين تخم‌ها روي آنها وجود دارند، انتقال يابند؛ مثل روبالشي و ملحفه، حوله، لباس، وسايل حمام، غذا، ليوان، اسباب‌بازي‌ها، پيشخوان آشپزخانه، ميز و صندلي‌هاي مدرسه، ميز و صندلي رستوران‌ها و ... اين تخم‌ها وارد دستگاه گوارش شده و در روده كوچك تبديل به كرمك مي‌شوند. سپس از روده كوچك سفر خود را به روده بزرگ ادامه داده و در آنجا به‌عنوان انگل به زندگي خود ادامه مي‌دهند. حدود يك تا دو ماه بعد از اطلاع از وجود اين كرمك‌ها، كرمك‌هاي ماده از روده بزرگ وارد نواحي اطراف مقعد مي‌شوند و شروع به تخم‌ريزي جديد مي‌كنند و همين مسأله باعث ايجاد خارش در اين نواحي مي‌گردد. اين كرمك‌ها از طريق حيوانات خانگي به انسان منتقل نمي‌شوند.
علائم و نشانه‌ها
 گاهي اوقات عفونت كرمكي بدون هيچ نشانه‌اي به وجود مي‌آيد؛ اما در صورت بروز علائم، فرد احساس خارش شديد در طرف مقعد مي‌كند و به هنگام خواب نيز بسيار بي‌قرار مي‌شود. اين احساس خارش شب‌ها شدت مي‌گيرد. در دخترها، عفونت كرمكي منتشر شده و به اطراف مهبل مي‌رسد و باعث ترشحات مهبل مي‌شود. اگر كودك دچار عفونت كرمك شود، مي‌توان كرمك‌ها را در نواحي مقعد ديد. مخصوصاً 2-3 ساعت بعد از به خواب رفتن نوزاد، اين كرمك‌ها كاملاً پديدار مي‌شوند. از ديگر علائم عفونت كرمكي، دل درد و حالت تهوع است.
 تشخيص و مداوا
پزشك با قرار دادن يك نوار سلوفان در جلوي مقعد كودك تشخيص مي‌دهد كه به كرمك دچار است يا خير. تخم‌هاي كرمك به نوار مي‌چسبند و زير ميكروسكوپ كاملاً ديده مي‌شوند. بهترين زمان براي نمونه‌برداري شب‌ها و يا صبح قبل از مراجعه به دستشويي است. با مصرف داروي ضد كرم به مدت دو هفته، كرم‌ها از بين مي‌روند و در صورت نياز بايد ساير افراد خانواده نيز اين دارو را استفاده كنند. يك هفته پس از مصرف دارو، خارش برطرف مي‌شود. برخي پمادها نيز خارش را متوقف مي‌كنند. رعايت نكات بهداشتي، شست‌وشوي هميشگي دست‌ها و پاكيزه نگاه داشتن وسايل خانه از پيشرفت بيماري جلوگيري مي‌كند. حمام كردن روزانه، تعويض مرتب لباس زير و كوتاه و تميز نگاه داشتن ناخن‌هاي كودك نيز در اين زمينه كمك كننده است. دقت كنيد كه او با ناخن نواحي اطراف مقعد خود را خارش ندهد.