چهارشنبه, ۲۷ تیر, ۱۴۰۳ / 17 July, 2024
مجله ویستا

جنگی با یهودیان مدینه بنی قریظه


جنگی با یهودیان مدینه بنی قریظه

همانطور که می دانیم آتش افروزان جنگ احزاب, سران یهود بنی نظیر و بنی وائل بودند که با سران قریش تماس گرفته و به آنها گفتند برخیزید و از هم پیمانان خود کمک بگیرید و ما با ۷۰۰ شمشیر زن یهودی بنی قریظه در مدینه به یاری شما خواهیم شتافت مشرکین قریش گفتند ما با محمد اختلافی جز از ناحیه آیین نداریم شما که اهل کتاب بوده و شرایع حق و باطل را به خوبی تشخیص می دهید , بگویید آیین ما بهتر است یا او که بر یکتا پرستی استوار است

● چرا این چنگ رخ داد؟

همانطور که می دانیم آتش افروزان جنگ احزاب، سران یهود بنی نظیر و بنی وائل بودند که با سران قریش تماس گرفته و به آنها گفتند برخیزید و از هم پیمانان خود کمک بگیرید و ما با ۷۰۰ شمشیر زن یهودی (بنی قریظه ) در مدینه به یاری شما خواهیم شتافت ؛ مشرکین قریش گفتند:

ما با محمد اختلافی جز از ناحیه آیین نداریم شما که اهل کتاب بوده و شرایع حق و باطل را به خوبی تشخیص می دهید ، بگویید آیین ما بهتر است یا او که بر یکتا پرستی استوار است ؟

یهودیان گفتند آیین بت پرستی بهتر از آیین محمد است .

این لغزش به قدری نابخشودنی است که نویسندگان یهود ابراز تاسف نموده اند .

دکتر اسراییل در کتاب " تاریخ یهودان و عربستان " می نویسد : « هرگز ارزش نداشت یهود چنین خطایی را مرتکب شود ، هر چند قریش تقاضای آنان را (جنگ با پیامبر ص ) رد می کرد . علاوه بر این هرگز صحیح نبود ملت یهود به بت پرستان پناه ببرد ، زیرا این تعلیمات با تعلیمات تورات موافق نیست . »

بالاخره وسوسه های یهودیان کار گر افتاد و جنگ احزاب مصادف با فصل زمستان شکل گرفت . در آن سال ، مدینه با کمبود باران و نوعی قحطی روبه رو بود. از طرفی ، آذوقه سپاه شرک به قدری نبود که اجازه توقف بیشتری به آنان بدهد ، و هرگز تصور نمی کردند که باید یک ماه در کرانه های خندق معطل بمانند ، بلکه یقین داشتند که با یک حمله، همه سپاه اسلام را از پای درمی آوردند.

این مشکل را یهودیان که آتش افروزان جنگ بودند ، پس از گذشت چند روز درک کردند . آنان فهمیدند که مرور زمان از قدرت اراده سران سپاه خواهد کاست و مقاومت آنها را بر اثر استیلای سرما و کمبود علوفه و خواربار کاهش خواهد داد .

حالا زمانی بود که باید از یهود بنی قریظه که در داخل مدینه بودند استفاده می شد. بنی قریظه ، تنها تیره یهودی بودند که درمدینه درکنار مسلمانان با صلح و آرامش به سر می بردند و به پیمانی که با محمد صلوات الله علیه بسته بودند ، کاملاً احترام می گذاشتند .

فرزند " اخطب " دید که راه پیروزی این است که از داخل مدینه به نفع سپاه عرب کمک بگیرد .

او یهودیان بنی قریظه را به پیمان شکنی دعوت نمود ، تا آتش جنگ را میان مسلمانان و یهودیان بنی قریظه دامن زند و از سرگرمی مسلمانان به جنگهای داخلی ، به پیروزی سپاه عرب کمک کند .

فرزند اخطب خود را به دژ بنی قریظه رسانید و بسیار اصرار کرد که آنها به اعراب کمک نمایند ، ولی کعب رئیس بنی قریظه سخت مخالفت کرد و گفت: ما از او [ پیامبر] جز صدق و صفا ، درستی و پاکی چیز دیگری ندیده ایم ، چگونه به او خیانت کنیم .

فرزند اخطب به قدری با وی صحبت کرد تا بالاخره او را راضی نمود و عهد نامه ای را که میان آنان و محمد [صلی الله علیه و اله] نوشته شده بود در برابر چشم آنها پاره کرد و گفت: کار پایان یافت، آماده جنگ باشید.

● " حملات بنی قریظه "

نقشه بنی قریظه این بود که در آغاز کار شهر مدینه را غارت کنند و زنان و کودکان مسلمان را که به خانه ها پناهنده شده اند مرعوب سازند ، و این نقشه را در مدینه به تدریج عملی کردند.

ابتدا جنگجویان بنی قریظه مرموزانه در شهر به تردد پرداختند .

مامور اطلاعاتی مسلمانان به پیامبر گزارش داد که بنی قریظه از قریش و غطفان ، دو هزار سرباز خواسته تا از داخل دژ وارد مدینه شوند و مدینه را غارت کنند.

و اینگونه بود که یهودیان طایفه بنی قریظه که با مسلمانان مدینه پیمان دفاعی برقرار کرده بودند ، پس از هجوم جبهه متحد ( متشکل از یهودیان، مشرکان قریش و طوایف دیگرعرب) به شهر مدینه و وقوع نبرد سرنوشت ساز خندق ( جنگ احزاب) ، نسبت به مسلمانان مرتکب خیانت شده و موجب تقویت جبهه کفر و شرک و تضعیف روحیه مسمانان مدینه گردیدند .

به همین جهت ، پس از پیروزی مسلمانان درجنگ احزاب با قهرمانیهای امام علی علیه السلام ، مسلمانان به فرمان پیامبر اکرم صلی الله عیله و آله ، مسلمین بی درنگ به سوی قلعه بنی قریظه رهسپار گردیدند و آنان را به مدت پانزده روز در محاصره خویش گرفتند .

سران طایفه بنی قریظه ، چاره ای جز تسلیم ندیده و به داوری سعد بن معاذ ( یکی از صحابه پیامبر اکرم) رضایت دادند .

به این صورت ، فتنه و خیانت از ریشه خشکانیده شد . ۱

آیا درست است که در جنگ بنی قریظه ، به دستور پیامبر اکرم (ص) علی (ع) جمعیت زیادی از یهود را کشته است ؟

آری این مطلب در کتب روایی و تاریخی شیعه از جمله کتاب ارشاد شیخ مفید ج ۱ ص ۱۱۱ آمده است ؛ که بنی قریظه بعد از خیانت به رسول خدا و توطئه برای حمله به مدینه ، بعد از محاصره ای شدید و وقتی قدرت اسلام را دیدند ، همگی تسلیم شدند و قبول کردند که هرچه سعد معاذ در مورد آنان حکم کند اجرا شود ؛ سعد نیز حکم کرد که همه مردان این قبیله اعدام شده و زنان و کودکان و پیرمردان به اسارت گرفته شوند که حکم اعدام را به دستور رسول خدا امیر مومنان و چند تن دیگر از اصحاب به عهده گرفتند .

اما این سوال را باید مطرح کرد که چرا رسول خدا به جای آنکه به بنی قریظه اجازه دهد که مانند سایر یهودیان اموال خود را در اختیار مسلمانان گذارده و جلای وطن کنند ، با نظر سعد معاذ موافقت کرده و دستور قتل همه آنها را دادند ؟

پاسخ روشن است : زیرا هیچ بعید نبود که این گروه مانند بنی نضیر و بنی قین قاع ، وقتی از دسترس مسلمانان بیرون رفتند باز با تحریک نیروهای عرب بت پرست اسلام و مسلمانان را با خطرات بزرگی مواجه سازند ؛ (زیرا بنی قین و قاع بعد از بیرون رفتن از مدینه سبب بروز جنگ احد و کشته شدن بسیاری از مسلمانان شده و بنی نضیر نیز بعد از تبعید از مدینه مشغول فعالیت بر ضد مسلمانان شده و ایشان بودند که سبب بسیاری از جنگ ها مانند جنگ خندق شدند ) و باعث شوند که خون عده زیادی ریخته شود ؛ از این جهت پیامبر با این نظر موافقت نکرده و نظر سعد را که خود یهود او را به عنوان حکم قرار داده بودند ، پذیرفتند ؛ و نظر سعد نظری بود که از روی مدارک و دلائل مستحکم داده شده بود :

۱) یهود بنی قریظه با رسول خدا پیمان بسته بودند که اگر بر ضد مصالح اسلام قیام کنند مسلمانان در کشتن آنان آزاد باشند و در عوض بتوانند در مدینه بدون هیچ گونه محدودیتی رفت و آمد داشته باشند ودر حقیقت نبذ اقتصادی مدینه را در دست گرفتند ؛ زیرا مسلمانان نمی توانستند به طور مستقیم با کفار در ارتباط باشند و یهود بنی قریظه در بسیاری مواقع نقش واسطه را ایفا می کردند .

۲) یهود بنی قریظه با خود فکر می کردند که بعد از حمله به مدینه عملی می شد ، تمامی مردان را اعدام کرده و زنان و کودکان به اسارت می گیرند و این عمل سعد دقیقا مطابق با طرحی بود که ایشان برای مسلمانان داشتند .

۳) در قوانین یهود و تورات چنین آمده است که : هنگامی که به قصد نبرد آهنگ شهری نمودی نخست ایشان را به صلح دعوت نما ؛ و اگر آن ها از در جنگ وارد شدند ، شهر را محاصره کن و وقتی بر شهر مسلط شدی مردان را از دم تیغ گذرانده و زنها و کودکان و حیوانات و هرچه در شهر موجود است را به غنیمت بگیر . ۲

منابع:

۱. فروغ ابدیت ، آیت الله جعفر سبحانی

۲. مؤسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر (عج)