جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا

تشیع و تاریخچه آن


تشیع و تاریخچه آن

اگر بخواهیم به شناختی مبتنی بر حقیقت نسبت به شیعه دست پیدا کنیم, پیش از هر چیز لازم و واجب است تا اسلام را نکو بشناسیم و سپس تشیّع را بر اساس آن تعریف نمائیم

اگر بخواهیم به شناختی مبتنی بر حقیقت نسبت به شیعه دست پیدا کنیم، پیش از هر چیز لازم و واجب است تا اسلام را نکو بشناسیم و سپس تشیّع را بر اساس آن تعریف نمائیم . اسلام ، ایمان داشتن به الوهیت ، وحدانیت و ربوبیت ذات مقدس خداوند و سپس بر مبنای این اعتقاد ، ایمان داشتن به تمامی رسولان تا خاتمشان ( پیامبر اسلام حضرت محمد بن عبد الله (صلی الله علیه و آله وسلم)) و ایمان داشتن به احکام اسلام (که بر آمده از سنت پیامبر است ) وایمان و تصدیق قرآن (کتاب آسمانی مسلمانان ) و همچنین عقیده داشتن به معاد ، حساب ، ثواب و عقاب روز قیامت می باشد و تشیّع آنست که بعد از پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلم) مصدر دریافت عقاید و معارف و احکام اسلام ، اهل بیت آن حضرت هستند . شیعه کسی است که در تمام امور چه با زبان و چه با عمل ، مطیع و فرمانبردار معصومین ( نبی اکرم و اهل بیت (علیهم السلام)) باشد و به فرمان عقل و فطرت الهی خویش ، پا جای پای آنها بگذارد.

چون به قاموس شیعه می نگریم ، در می یابیم که در دیدگاه آنها شیعه واقعی کسی است که در همه کارها از رسول اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) و به دنبال ایشان از امیر المؤمنین ، علی (علیه السلام) وسایر ائمه ، پیروی نماید که به حق ، یک نور واحد و پیروان صدیق پیامبر اند و همانند نفس شریف ایشان از هرگونه خطا و اشتباه مصون اند .

شیعه در لغت به معنی پیرو می باشد و چون اولین امام و مقتدای شیعیان پس از نبی گرامی اسلام ، امیر المؤمنین ، علی (علیه السلام) می باشد ، لذا این گروه را به آن بزرگوار منتسب می نمایند و در تمامی جهان با نام شیعه علی (علیه السلام) به معنای پیرو علی (علیه السلام) ، شیعیان را می شناسند . اما به راستی ریشه این اعتقاد و این طرز تفکر در کجاست و در کدامین صفحه تاریخ ، اولین اثر آن به چشم می خورد ؟

از لحاظ شریعت از همان اوان ظهور و بعثت نبی مکرم اسلام (صلی الله علیه و آله وسلم)، حضرت در مواقف مختلف ، از یوم الانذار و دعوت خویشاوندان نزدیک خود به اسلام گرفته تا غدیر و اعلان ولایت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب (علیه السلام) در محل غدیر خم ، بارها و بارها مردم را به رجوع به اهل بیت دعوت نمود و ولایت و جانشینی آنها را پس از خود و از جانب خداوند ابلاغ فرمود . حتی بنا بر سخنان اهل تسنن اولین شخصی که واژه شیعه را به کار برد ، شخص رسول الله (صلی الله علیه و آله وسلم) بود که در موارد متعدد این کلمه را در مورد پیروان امیرالمؤمنین (علیه السلام) استفاده نمود که ذکر چند مورد از آنها مفید فایده است :

۱) جابر ابن عبدالله انصاری (یار و صحابی رسول الله (صلی الله علیه و آله وسلم)) گوید : در خدمت نبی اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) بودیم که امیر المؤمنین (علیه السلام) وارد شد .پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) فرمود : "قسم به کسی که جانم در دست اوست این فرد و شیعیانش (پیروانش) ، در روز قیامت رستگارانند ." سپس آیه ۷ سوره بیّنه نازل شد .

۲) ام سلمه (همسر پیامبر) نقل می کند که نبی اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) فرمود: "ای علی ، تو و اصحابت در بهشتید ، تو و شیعیانت در بهشتید ."

حال انصاف را در مورد افرادی که شیعه و اختصاص آن به پیروان امیرالمؤمنین را در زمان عثمان (خلیفه سوم اهل تسنن ) می دانند و یا آنرا، ساخته دست ایرانیان می پندارند ، قاضی قرار می دهیم. از آنچه که ذکر شد و روایتی منتسب به رسول اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) که فرمود امت من به ۷۳ فرقه تقسیم می شوند و تنها ۱ فرقه بر حق اند (این روایت مورد اتفاق فرق اسلامی است ) ، نتیجه میشود که پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله وسلم) در زمان حیات خویش ، واقف به اختلاف امت بعد از خویش بوده است و هماره سعی بر آن داشته تا مشخصات صراط مستقیم و راه صحیح و ویژگیهای آنرا تبیین نماید تا حق جویان و واقع نگران ، حتی اگر قرنها بعد ، دیده خود را به روی سیره و سنّت او گشودند ، بتوانند متمسک به ریسمانی محکم گردند و بر صراط مستقیم حق قدم گذارند .

عده ای دیگر از کینه توزان و یا غافلان ، تشیّع را زائیده اوهام عبدالله بن سبای یهودی می دانند که نه تنها بنا بر دلایل ذکر گردیده ، انتساب بنیانگذاری تشیّع به رسول اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) و به امر الهی (چرا که طبق نص صریح قرآن ، آن حضرت از جانب خود ، چیزی نمی گوید) ،روشن گردید ؛ بلکه در جواب این عده می توان گفت که اگر تشیّع دست پرورده این یهودی زاده به قول شما به اسلام گرویده باشد، پس چرا در این مکتب ، از او نه تنها به خوبی یاد نمی شود بلکه در برخی کتب روایی شیعی ، او ملعون و مغضوب حق ذکر گردیده و حتی برخی از علمای شیعی جعلی بودن و عدم وجود خارجی او را با براهین قطعی اثبات نموده اند ؟

ما شیعیان همواره و در تمامی مراحل از درگاه خداوند مسألت داریم که حق را فرا رویمان قرار دهد و ما را از دام تعصبات کورکورانه محفوظ بدارد و چراغ عقل را روشنی بخشمان نماید .