اشاعه فساد یا پاک کردن صورت مسئله

اواسط فروردین ۷۹ بود شمارش آرای انتخابات ششمین دوره مجلس شورای اسلامی به تازگی به پایان رسیده و مجلس پس از مدت ها به کنترل نیروهای اصلاح طلب درآمده بود افرادی که نزد افکار عمومی تحت عنوان «حامیان خاتمی» شناخته می شدند به مجلس رفته بودند تا یاور و پشتیبان برنامه های اصلاحی «محمد خاتمی» رئیس جمهور وقت باشند

اواسط فروردین ۷۹ بود. شمارش آرای انتخابات ششمین دوره مجلس شورای اسلامی به تازگی به پایان رسیده و مجلس پس از مدت‌ها به کنترل نیروهای اصلاح‌طلب درآمده بود. افرادی که نزد افکار عمومی تحت عنوان «حامیان خاتمی» شناخته می‌شدند به مجلس رفته بودند تا یاور و پشتیبان برنامه‌های اصلاحی «محمد خاتمی» رئیس‌جمهور وقت باشند.

آن روزها هنوز اینچنین نشده بود که دیوار بی‌اعتمادی میان روشنفکران و فعالان سیاسی ـ اجتماعی و اصلاح‌طلبان ایرانی برقرار شده باشد. جامعه ایران تشنه تغییرات دموکراتیکی بود که قرار بود توسط اصلاح‌طلبان سربرخاسته از دوم خرداد ۷۶ محقق شود. فضای گفتمانی و رسانه‌ای کشور سرشار بود از مفاهیمی مانند جامعه مدنی، تساهل وتسامح، آزادی، مدارا و مانند اینها.

اینگونه بود که دغدغه اصلاحات ایرانی و راه‌های دموکراتیزه شدن ساخت قدرت به موضوع کنفرانسی بدل شد که از ۱۹ تا ۲۱ فروردین ۷۹ در خانه فرهنگ‌های جهان واقع در برلین پایتخت آلمان، از سوی حزب سبزهای این کشور و به دعوت بنیاد فرهنگی هاینریش بل برگزار شد.

اما کنفرانسی که قرار بود محلی برای تمرین گفت‌وگو و بیان آزادانه نظرات باشد با دخالت برخی گروه‌های اپوزیسیون مانند حزب کمونیست کارگری و تعدادی از سلطنت‌طلبان به جنجال کشیده شد. معترضان به شرکت چهره‌های فرهنگی و سیاسی اصلاح‌طلب ایرانی در کنفرانس برلین از انواع و اقسام حربه‌ها مانند عریان شدن، رقصیدن و سر دادن شعارها برای برهم زدن این نشست استفاده کردند اما با هوشیاری سخنرانان و اکثر حاضران در محل از رسیدن به هدف خود بازماندند. کنفرانس برلین اگرچه به سختی اما در نهایت در ۲۱ فروردین ۷۹ پایان یافت.

اواخر فروردین ۷۹ بود. سخنرانان ایرانی حاضر در کنفرانس برلین پس از آنکه از طرف اپوزیسیون جمهوری اسلامی در برلین متهم به نمایندگی نظام سیاسی ایران شده به کشور برگشته بودند. ایام تاسوعا و عاشورای حسینی بود. بخش خبری ساعت ۲۱ شبکه اول که به پایان رسید، مجری از فیلمی خبر داد که قرار است در دو شب پیاپی از تلویزیون سراسری ایران پخش شود.

با پخش آن مشخص شد که این فیلم، بریده‌ای نیم ساعته از ۱۶ ساعت سخنرانی در کنفرانس فوق بوده است. آن هم درست صحنه‌هایی که شامل رقص زنان و عریان شدن مردان بود.

فردای آن شب، روزنامه‌های اصلاح‌طلب با اشاره به پخش این فیلم در ایام تاسوعا و عاشورا نوشتند که پخش این فیلم اشاعه فساد آن هم در موسم عزاداری بوده و صدا و سیما با دست‌زدن به چنین کاری، مجوز پخش چنین برنامه‌هایی را در آینده صادر کرده است.

در سوی دیگر اما مسوولان صدا و سیما و جریان راست قرار داشتند که با این استدلال که پخش فیلم حضور برخی افراد از جناح سیاسی رقیب آنها در مجلسی غیراخلاقی (بدون اشاره به مونتاژی بودن فیلم) اقدامی صحیح است، اشاعه فساد بودن این فیلم را رد کردند.

این روزها دیگر نه اصلاح‌طلبان در قدرت حضور دارند و نه خبری از آن شوروشوق سال‌های پس از دوم خرداد است. ایام به کام جناح محافظه‌کاری است که این روزها «اصولگرا» خوانده می‌شوند و تمام نهادها و مصادر قدرت در ایران را احاطه کرده‌اند.

در چنین ایامی است که فیلمی از قصد تعرض یکی از مسوولان دانشگاه زنجان به دختری دانشجو به شکل گسترده‌ای در اینترنت و در میان مردم منتشر می‌شود. دانشجویان و نیروهای سیاسی و اجتماعی اصلاح‌طلب به صورتی یکپارچه خواهان برخورد با مسوول خاطی و اتخاذ راهکارهایی برای از ریشه خشکاندن این قبیل اقدامات می‌شوند.

اما در این میان، «محمدمهدی زاهدی» وزیر علوم دولت نهم که این اتفاق در دستگاه زیرمجموعه‌اش رخ داده به همراه یکی از مسوولان دستگاه قضایی، به جای تاکید بر برخورد با متهم و پیگیری اصل ماجرا، انتشار فیلم فوق را که توسط دانشجویان گرفته شده، اشاعه فحشا و فساد عنوان می‌کند. شاید در بهار ۷۹ هیچ‌کدام از اصلاح‌طلبان تصور نمی‌کردند که حرف آن روزشان پس از سال‌ها توسط رقیب سیاسی از جنس «اصولگرایی» بیان شود.

محمدرضا یزدان‌پناه