گرگ های عصر یخبندان

گرگ ترسناک Canis dirus یک گونه از گرگ های منقرض شده است که نزدیک به دو میلیون سال ۷۹ ۱ میلیون سال در آمریکای شمالی زندگی می کرد نمونه تیپ این گونه سال ۱۸۵۴ در اوانسویل Evansville در ایندیانا یافت شد نمونه تیپ, نمونه ای است که نام علمی گونه براساس آن انتخاب و نمونه های دیگر با آن مقایسه می شود گرگ ترسناک سه نام علمی مترادف دارد

گرگ ترسناک (Canis dirus) یک‌گونه از گرگ‌های منقرض شده است که نزدیک به دو میلیون سال (۷۹‌/‌۱ میلیون سال) در آمریکای شمالی زندگی می‌کرد. نمونه تیپ این‌گونه سال ۱۸۵۴ در اوانسویل (Evansville) در ایندیانا یافت شد. نمونه تیپ، نمونه‌ای است که نام علمی گونه براساس آن انتخاب و نمونه‌های دیگر با آن مقایسه می‌شود. گرگ ترسناک سه نام علمی مترادف دارد.

این‌گونه در آمریکای شمالی تا جنوب کانادا، بخش‌هایی از آمریکای لاتین و آمریکای جنوبی نظیر ونزوئلا، پرو و بولیوی پراکنده بود. این‌گونه ۵‌/‌۱ متر طول و بین ۵۵ تا ۸۵ کیلوگرم وزن داشته‌اند و دو شکلی جنسی در آنها دیده می‌شد. دوشکلی جنسی به معنای اختلاف در اندازه نر و ماده است. احتمالا تک همسر، گروه‌زی و در زیستگاه‌های دشتی و استپی ساکن بوده است. خویشاوند گرگ خاکستری (Canis lupus) از آن بزرگ جثه‌تر و قوی‌تر بوده و دندان‌هایی بزرگ‌تر نیز داشته است. گرچه گرگ خاکستری و گرگ ترسناک به‌طور مستقیم خویشاوند نیستند، اما اختلاف اندازه معنی‌داری بین آنها دیده نمی‌شود. کاسه مغزی (Brain case) گرگ ترسناک، کوچک‌تر از کاسه مغزی گرگ خاکستری است. این مساله نشان می‌دهد که گرگ خاکستری مغزی بزرگ‌تر داشته و احتمالا باهوش‌تر بوده است. گرگ ترسناک گونه‌ای گوشتخوار بوده و حداقل ۵۰ تا۷۰ درصد رژیم غذایی آنها شامل گوشت سایر پستانداران نظیر بوفالوها و اسب‌ها بوده است. دندان گوشتبر (Carnassial) در گرگ ترسناک بسیار تیزتر از دندان گوشتبر در گرگ خاکستری بوده و استخوان‌ها را بخوبی خرد می‌کرد. تقریبا ۳۰۰ هزار سال قبل گرگ خاکستری از طریق تنگه یخ‌زده برینگ وارد آمریکا شد و برای به دست آوردن منابع غذایی و قلمرو با گرگ ترسناک به رقابت پرداخت. حدود ۱۶ هزار سال قبل زمانی که مرگ و میر اغلب پستانداران بزرگ آغاز شد، گرگ ترسناک شروع به لاشه‌خواری کرد، ولی گرگ خاکستری که چالاک‌تر و باهوش‌تر بود علاوه بر لاشه‌خواری می‌توانست جانوران کوچک‌تر را شکار و رقیب خود را حذف کند. دانشمندان معتقدند گرگ ترسناک ده هزار سال قبل به علت کمبود مواد غذایی منقرض شد. این نوع گرگ از جانوران بزرگ پلیستوسن بود و از جمله پستانداران فراوان در آن زمان محسوب می‌شد. از این‌گونه به‌عنوان کاراکترهای مثبت در مجموعه فیلم‌های گرگ و میش (Twilight) استفاده شده، اما آنها را به طرز اغراق آمیزی بزرگ‌تر جلوه داده‌اند.

● اولین شواهد حضور گرگ‌های عصر یخبندان در نوادا

تیم پژوهشی دانشگاه نوادا در دسامبر سال گذشته میلادی (آذر سال جاری) بقایای فسیلی یک گونه گرگ منقرض شده را پیدا کرد. این فسیل‌ها اولین شواهد مربوط به این پستاندار عصر یخبندان در نواداست. در اواخر سال گذشته میلادی جاش باند، زمین‌شناس این دانشگاه استخوان‌های کف پای (metapodial) گونه‌ای از گرگ‌ها معروف به گرگ ترسناک (Dire Wolf) را مورد بررسی قرار داد. این فسیل‌ها در منطقه‌ای به نام چشمه تول (tule spring) در دره لاس وگاس یافت شدند که مربوط به ۱۵ تا ۱۰ هزار سال پیش هستند. پراکنش تاریخی گرگ ترسناک (Canis dirus) مربوط به تمام آمریکای شمالی و جنوب کاناداست، اما تاکنون شواهدی از حضور آن در نوادا به دست نیامده بود. جاش باند، استاد دانشگاه نوادا می‌گوید، این استخوان‌ها مربوط به زمانی است که در دانشگاه نوادا دانشجوی دوره دکترا بوده است. تشخیص استخوان‌های کف پای گرگ ترسناک از گرگ خاکستری دشوار است. بسیاری از گونه‌های عصر یخبندان نظیر ماموت کلمبیایی، شتر، اسب، گاومیش کوهان‌دار آمریکایی و تنبل زمینی در دره لاس‌وگاس یافت شده‌اند. همانند گرگ ترسناک، گربه دندان شمشیری (sabertooth cat) از طعمه‌خواران پلیستوسن (Pleistocene predators) است که فسیل‌هایی از آن در جنوب نوادا یافت شده و در موزه سن برناردو نگهداری می‌شوند. براساس نظر دکتر رولند همکار جاش باند در این مطالعه، چشمه تول در اواخر پلیستوسن(Late Pleistocene) باتلاقی بوده و زیستگاه بسیار مناسبی برای پستانداران علفخوار و طعمه‌خواران آنها بوده است. یافته‌های اخیر حاصل کاوش‌هایی است که دقیقا ۵۰ سال پس از اولین حفاری‌ها انجام شده و نشان می‌دهد که چشمه تول در دره لاس‌وگاس غنی از فسیل‌های عصر یخبندان است.

معلی ترک قشقایی